С тұр сын ға лиева

41
Өз за ма нын да «ер дің құ нын екі ау ыз сөз бен шеш кен сұң ғы ла 
би», ке лер күн ді ай ныт пай бол жай тын сәуе гей жә не да ла да на­
лы ғы ның кө рі ні сі іс пет ті ой­тұ жы ры мын та ғы лым ды поэти ка лық 
жыр ға ай нал дыр ған жы рау ре тін де та ныл ған тұл ға лар дың бі рі – 
Мөң ке би.
«Қазақстан»­ұлттық­ н иклопедиясы
 
МӨҢ КЕ БИ ТІЛЕУҰЛЫ 
Мөң ке би Ті леуұлы – ша ма мен 
1675 жы лы дү ние ге кел ген бел гі лі би, 
Әбіл қай ыр хан ке ңес ші ле рі нің бі рі, жы-
рау.
Мөң ке би дің фи ло со фия лық тол ғау ла-
ры, ри то ри ка лық сұ рақ- жау ап, бол жау, 
би лік, ке сім, ше шім тү рін де гі мұ ра ла ры 
өзін дік ерек ше лі гі мен ай шық тала ды. 
Көш пе лі тір лік тің ті ні бұ зыл ма ған қо ғам-
да за ман аңы сын аң дап, оның ке ле шек 
кес кін-кей пін дәл бол жай бі лу – Мөң ке 
би шы ғар ма шы лы ғы ның бас ты бел гі сі. 
Оның:
Түр лі-түр лі ха лық бо ла ды‚
Күн діз-тү ні жа рық бо ла ды…
Дү ние нің жү зі не‚
Өре мен те мір ден жол тар ты ла ды…
Адам ақы сыз жұ мыс іс те мей ді‚
Дү ние ні түр леп кес те лей ді,– 
де ген тол ғау жол да ры нан ке лер күн ді бол жа ған сәуе гей лі гі кө рі-
не ді. Сон дай-ақ:
Құ ра ма лы-қор ған ды үйің бо ла ды‚
Ай ны ма лы‚ төк пе лі биің бо ла ды.
Ха лық қа бір ти ын пай да сы жоқ,
Ай сай ын бас қосқан жи ын бо ла ды.
До ма лақ-до ма лақ түй ме дей дә рің бо ла ды‚
Жас тар ға би лі гі жүр мей тін кә рің бо ла ды,
МӨҢ КЕ БИ ТІЛЕУҰЛЫ 
(1675–1756)
АР

жүктеу/скачать 9,59 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: