Эмбриология
10-Тарау. Жүйке тіні 10.16-сурет. Синапстың құрылысы: А — синапстардың цитотопографияларының
жүктеу/скачать 74,12 Mb. Pdf көрінісі
|
Афанасьев
| 292
10-Тарау. Жүйке тіні 10.16-сурет. Синапстың құрылысы: А — синапстардың цитотопографияларының схемасы; Б — синапстардың құрылысының схемасы: а — тежеуіш түрі; б — қоздырғыш түрі; е — электрлік (көпіршіксіз) түрі Белсенді аймактағы плазмолеммада потенциалға тәуелді Са2+-каналдар бо- лады. Мембрананың деполяризация жағдайында каналдар ашылады, бүл нейромедиаторлардыц экзоцитозына септеседі. Пре- және постсинапстык мембраналардың араларындағы синапстык, саңылаудың ені 20—30 нм болады. Мембраналар синапстык саңылауларды кесіп өтетін филаменттермен синапстық аймакта бір-біріне берік бекітілген. Постсинапстық мембрана кұрамында нейромедиатордың рецепторла- ры, ион каналдары бар жасушаның плазмолеммасының аймағы. Бұл жерде калындығы 20-70 нм, электрондык тығыздығы біркелкі кұрылымдар немесе жеке орналаскан дөңгелек пішінді денешіктер түрінде болатын постсинапстык тығызданулар аныкталады. Тығызданулар постсинапстык цитоканкамен біріккен талшыкты-түйіршікті негізден кұралған. Синапста өтетін үдерістер келесі тәртіппен жүреді: I) деполяриза ция толкыны пресинапстык мембранаға дейін жетеді; 2) кальцийлік ка налдары ашылады және Са2+ терминальға енеді; 3) терминальға Са2+ енуі нейромедиатордың экзоцитозына әкеледі; бұл мезгілде синапстык көпіршіктердін мембранасы пресинапстык мембрананын кұрамына кіреді, ал медиатор синапстык санылауға түседі; әрі карай пресинапстык мембрананын күрамына кірген синапстык көпіршіктердін мембраналары және медиатордын бөлігі эндоцитозға ұшырайды да, синапстык көпіршіктердің рецирку- ляциясы өтеді (10.17-сурет); мембраналардың және нейромедиатордын 10.5. Жүйке ұштары (жүйкеяік аяқтамалар) 293 1 0 .1 6 -с у р е т . Жалғасы жүктеу/скачать 74,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|