78
материалдық-техникалық базасы ретіндегі ауыр индустрияны қҧру, елді
аграрлыдан
индустриалды-аграрлы
елге
айналдыру
болды.
Индустрияландырудың кҿздері
-
экономика ҿнімі мен материалы; сыртқы
саудадағы қаржы; ҿнеркҽсіп пен транспорт қҧралындағы табыс;
халықтың ресурстарын жҧмылдыру (ішкі займдар, салық жҥйесі).
Ф.И.Голощекиннің кҿзқарасы бойынша Қазақстан елдің ҿнеркҽсібі
дамыған орталық аймақтары ҥшін шикізат базасы болуға тиісті еді.
Республика басшыларының бірі С.Сҽдуақасов ҿнеркҽсіпті шикізат кҿзіне
жақындату, яғни шикізатты сол жерде ҿңдеп, дайын кҥйінде ҿндіру
идеясын қорғады. С.Сҽдуақасов индустрияландыруды республиканың
экономикалық мҥмкіндіктерін, табиғи жҽне адам ресурстарын ескере
отырып, барынша тиімді жҥргізу қажет екендігін дҽлелдеді. Ол сонымен
бірге шет аймақтарды жедел қарқынмен индустрияландыруды жҽне
ҿнеркҽсіптің кҿптеген салаларын дамытуды ҧсына отырып, елдің басқа
аудандарынан қолы бос жҧмысшыларды жҧмыс қолы ретінде жаппай
кҿшіріп ҽкеле беруге де қарсы шықты.
Қазақстандағы индустрияландыру бағыты алғашқы жылдардан
бастап-ақ қарқынды жҥргізілді. Қазақстандағы индустрияландыру
бағытының ірі қҧрылыстарының бірі Тҥркістан-Сібір темір жолы болды.
Ірі кҽсіпорындар мен қҧрылыс орындары іске қосылды. Тамақ
ҿнеркҽсібі мен жеңіл ҿнеркҽсіпті дамытуға да кҿңіл бҿлінді. Бірақ
индустрияландыру жылдарындағы қарқынды қҧрылыстарға қарамастан
бҧл бағытта да елеулі кемшіліктер мен қайшылықтар болды. Оның ең
бастысы республика ҿнеркҽсібінің шикізаттық сипатта болуы еді. Халық
тҧтынатын тауарлардың басым кҿпшілігі республикадан тыс жерлерден
тасып ҽкелінді. Қазақстан жан басына шаққанда ҿнеркҽсіп ҿнімдерін
ҿндіруде КСРО-ның дамыған аймақтарынан едҽуір артта қалды.
Қазақстан байлығы сыртқа шектеусіз тасылып жатты жҽне
Қазақстанның Орталыққа экономикалық тҽуелділігі одан ҽрі кҥшейе
тҥсті. Қазақстан индустриясын дамытуда еріксіздер еңбегі де кҿп
пайдаланылды. Ішкі істер халық комиссариатының саяси бҿлім
басқармасының лагерьлер жҥйесі ірі ҿндіріс орындарын арзан жҧмыс
кҥшімен қамтамасыз етті.
Достарыңызбен бөлісу: