2. Омыртқа жотасының жалпы құрылысы, бөліктері, иілімдері


Білектің бұлшықеттері мен шандыр қабықтары, олардың қызметі



Pdf көрінісі
бет75/199
Дата10.12.2023
өлшемі1,83 Mb.
#136372
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   199
Байланысты:
2. Омырт а жотасыны жалпы рылысы, б ліктері, иілімдері

66.Білектің бұлшықеттері мен шандыр қабықтары, олардың қызметі.
Біздегі білектің қызыметтері өте көп болып келеді,сондықтан ол динамикалық бұлшық 
еттен құралған.Оның орналасуына қарай:бүгуші және пронаторға,жазушы және 
супинаторға бөлеміз.Алдыңғы және артқы топ бұлшықеттері орналасуына байланысты 
бөлінеді,яғни олар беткей және тереңде орналасқан бұлшықеттер болып табылады. 
Білектің алдыңғы топ бүгуші бұлшық еттерінің беткей тобына ең алдымен жұмыр 
пронатор бұлшық етті жатқызамыз.Латынша атауы m. pronator teres болып табылады.Бұл 
өзінің бастауын epicondylus medialis-тен алып,кәрі жіліктің ортасындағы бөлімнің 
алдыңғы бетіне бекиді.Оның негізгі қызыметінің бірі ол шынтақты бүгі және білегімізді 
ішке қарай бұру болып табылады.N.medianus арқылы нервтенеді.Одан кейін бізде бүккіш 
кәріжілік білектік бұлшық ет болып саналады.Оның латынша атауы m.flexor carpi radialis 
болып табылады. Бізде пронатордың ішкі бетінде орнласқан.Бастауын epicondylus medialis 
және білек фасцияларынан бастайды және төменгі бетке қарай бойлап келіп 2-алақан 
сүйегінің негізіне барып бекіп орналасады.Оның негізгі қызыметтерінің бірі ол 
қолымызды иіуге және кәрі жілікке қарай ауытқу қызыметін атқарады.Одан кейін бізде 
алақанның ұзын бұлшықеттерін жатқызамыз.Оның латынша атауы m.palmaris longus 
болып табылады.Өзінің бастауын epicondylus medialis және білек фасцияларынан алып 
төмен бағытта retinaculum flexorum-ның алдыңғы бетінен өтіп,алақанымыздың aponeurosis 
Palmaris-пен ұласып кетеді.Оның негізгі қызыметтерінің бірі апоневроздан өткендіктен 
соны керіп,қолды бүгу қызыметін орындайды.Және келесі бізде шынтақтың сүйегін 
бойлай орналасқан бүккіш білезік шынтақ бұлшықеті болып табылады.Оның латынша 
атауы m.flexor carpi ulinaris болып табылады.Ол өзінің бастауын epicondylus medialis тен 
және білектің фасциялық табақшасынан бастау алып,төменге қарай өтеді.Сол жерде 
сіңіршелерге барып бекиді.Оның негізгі қызыметтерінің бірі бұл қолды иіу және қол 
басын ішке қарай тарту болып табылады.Біздегі соңғысы саусақты бүккіш беткей 
бұлшықеттер болып саналады.Олардың латынша атауы m.flexor digitorum superficialis 
болып табылады.Осы жазылған барлық бұлшықет астына бекінген және бастауын кәрі 
жіліктің проксимальді бетінен бастайдыда қол басына барып бекінеді.Біздегі canalis 
carpalis арқылы алақанға өтіп кетеді.Негізгі қызыметтерінің бірі 2-5 саусақтардың 
бақайшықтарын иеді. 
Білектің алдыңғы топ бұлшықеттерінің терең қабатын бас бармақты бүгетін ұзын 
бұлшықеттен бастаймыз. Оның латынша атауы бізде m.flexorpollicis longus болып 
табылады.Өзінің бастауын білегіміздің сүйек аралық жарғағынан бастау алады.Төмендеп 
келіп бізде ұзын немесе жіңішке сіңіршеге ұласып кетеді.Осы сіңірше білезіктен өткеннен 
кейін бас бармағымыздың бақайшасына барып орналасады.Оның негізгі қызыметтерінің 
бірі ол бізде саусақтарды иіуі болып саналады.Одан кейін орналасқан бізде саусағымызды 


бүгетін терең бұлшықет болып саналады. Оның латынша атауы m.flexor digitorum 
profundus деп аталады.Шынтақ жілік сүйектен дистальді бағытта жүріп 4 сіңіршеге 
бөлініп кетеді.Оның қызыметі 2-5 саусақты бүгу болып саналады.Және бізде ең соңғы ол 
шаршы пронатор болып саналады. Оның латынша атауы m.pronator guadratus болып 
саналады.Себебі 4 бұрышқа ұқсас болып келген.Бастауын шынтақ жіліктен бастап кәрі 
жілікке латеральді өтіп барып бекиді. Оның негізгі қызыметтерінің бірі ол қол мен білекті 
ішке қарай бүгу болып саналады. 
Артқы топ бұлшықеттерде алдыңғы топ бұлшықет секілді бөлінеді,яғни айтқанда 
беткейде жатқан және тереңде жатқан болып саналады.Ең бірінші беткейде жатқан 
бұлшықеттерден бастасам,ең алдымен айтатынымыз ол біздегі иық кәріжілік бұлшықет 
болып саналады.Оның латынша атауы m.brachioradialis болып саналады.Оның 
орналасуына тоқтала кетсем иығымыздың үш басты бұлшық етпен m.brcahialis ортасында 
орналасқан. Оның негізгі қызыметі шынтақты бүгу болып саналады. Және қолды 
пронациялық және супинациялық деңгейге келтіреді.Одан кейін айтатынымыз бізде 
жазғыш білезік кәріжілік ұзын бұлшық еті болып табылады.Латынша атауы m.extensor 
carpi radialis longus болып табылады.Ол epicondylus lateralisтен және иығымыздың 
фасцияларынан басталады.Осы бұлшықеттің қарыншасы сіңіршеге бекіп кетеді және осы 
жерден 2 алақанның сүйегіне барып бекіп тұрады. Оның негізгі қызыметі бізде қол басын 
жазу болып саналады,сонымен қатар бізде білекті бүгуші болып саналады.Келесі жазғыш 
білезік кәріжілік қысқа бұлшық ет болып табылады.Латынша атауы m.extensor carpi 
radialis brevis болып табылады. Epicondylus lateralis-тен және lig.collaterale radiale ден 
бастауын аладыда 2 алақанның сүйегіне барып орналасады.Негізгі қызыметтерінің бірі ол 
қол басын жазып ұстау жәнеде оны сыртқа қарай тарту болып саналадаы.Саусақты 
жазғыш бұлшықеттер бізде латынша атауы m.extensor digitorium болып 
саналады.epicondilys lateralisten басталып және білек фасцияларынан бастауын 
алады.Жәнеде төмен бағытта өту кезінде кәріжілік аймағында 4 сіңіршеге бөлініп 
кетеді.Бөлінгеннен кейін бізде ол қол басына қарай бағыт алып кетеді.Қызыметіне келсек 
ол қол басын кәрі жіліктің 2-5 саусақтарын жазу қызыметін атқарады.Одан кейін 
шынашақты жазушы бұлшықет,оның латынша атауы бізде m.extensor digiti minimi болып 
табылады.Бұның ерекшелігі retinaculu, extensorum астынан өтеді жәнеде бақайшаққа 
дорзальді барып орналасады.Негізгі қызыметі ол шынашақты жазу болып 
табылады.Жәнеде ең соңғысы бізде жазғыш білезік шынтақ бұлшықет болып 
табылады.Оның латынша атауы m.extensor carpi ulinaris болып табылады.Бұлда басқалар 
сияқты epicondylus lateralis тан басталады.Төмен бағытта өрлеу арқылы бізде 5 алақан 
сүйекке барып орналасады.Оның негізгі қызыметіне қол басын толықтай жазуды 
жатқызамыз. 
Білектің артқы терең бұлшықет топтарына келетін болсақ супинатор бұлшықетінен 
бастағанымыз жөн.Оның латынша атауы m.supinator болып табылады.Бұл біздегі барлық 
беткейде орналасқан бұлшықеттеріміздің астында жатады. Бұл өзінің бастауын тоқпан 
жіліктің латеральді айдаршығынан алады және біздегі lig.annulare radii ден 
басталады.Оның негізгі қызыметі білекті сыртқы бетке айналдыру,яғни айтқанда 
пронациялау болып саналады.Одан кейін бесбармақты жазушы ұзын бұлшықет.Оның 
латынша атауы m.extensor polices longus.Басталу жері кәріжілік сүйегінің арты болып 
саналады.Төменгі бағытта бағытталу арқасында бесбармақ бақайшасына барып 
орналасады.Қызметі аты айтып тұрғандай бесбармақты жазу болып табылады.Келесі бізде 
бесбармақты керісінше алшақтатқыщ ұзын жәнеде қысқа бұлшықеттер.Олардың латынша 
атауы mm.abductor pollicis longus et brevis болып табылады. Олар тым жақын орналасқан 


болып саналады.Орналасуы бойыншада ерекшеліктері бар.Мысалы ұзын орналасқан 
бұлшықет қысқаға қарағанда бастауын жоғарырақ алады.Аталуыда осыған себеп 
болған.Оның негізгі қызыметі ол бесбармақты сыртқа қарай алшақтату болып саналады. 
Жәнеде біздегі ең соңғы ол сұқ саусағымызды жазатын бұлшықеттер болып 
саналады.Олардың латынша атауы m.extensor indicis болып табылады. Ол өзінің бастауын 
шынтақжіліктік артқы бетінен алады.Төменгі бағытта сұқ саусақтың проксимальді 
бақайшықтарына барып орналасады. Негізгі қызыметтері сұқ саусақты жазу болып 
есептеледі.Білектің фасциялық қабықшасы бізде иық бұлшықетіміздің тікелей жалғасы 
болып табылады.Оның латынша атауы fascia anterbrachii болып табылады.Бұл бізде үш 
қынапты құрайды.Олар латеральді,артқы және алдыңғы болып бөлінеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет