Адам физиологиясы
жүктеу/скачать 28,52 Mb. Pdf көрінісі
|
Адам физиологиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- Иммунологиялық тетіктер.
- Голоі рафиялық теория.
- Жүйкелік эсерленіс.
| Нейропептидтер.
Арнайы зерттеулер арқылы, гипоталамус-гипофиз текті гормондар (вазопрсссин, АКТГ) туа пайда болған зсрдс ауытқуларын жақсартатындыгы, ал окситоцин - калы та ск а н дағдылардын сакталуын нашарлататындыгы анықталды. Інжі текті апиындар (эндорфин, знкефалин) шартты рефлекстің отуін баяулатып, сақталуын жақсартып, үйрету мен зердеге ықпалын тигізеді. Көптеген зерттсушілсрдің ұгымы бойынша, нейропептидтер зсрдені мсдиаторлармен өзара әрсксттесу аркылы рсттсйді. Нейропептидтер аксоп үштарындағы дәнекерші заттардың әсерін күшейтеді немесе әлсіретеді. 6. Иммунологиялық тетіктер. И.П. Ашмариннің жорамалдары бойынша, үзакмерзімді зерденің ныгайтылуына жэне қалыптасуына имундык әсерленіс белсене қатысады. Қысқамерзімді зерде кезіндс үйірілістік қозу нэтижесіндс, синапс мембранасында антиген тектес заттар пайда болады. Оларға қарсы мидын глия құрылымдарында антитәндер түзілсді. Антиген-антитэндердің өзара эрекеттесуін демеуші нсмесс тежсуші ферменттердің калыптасуын камтамасыз етеді. 7. Голоі рафиялық теория. Қазіргі деректерге сэйкес, уакытша байланыс тұйықталар кезінде өзара әрекеттескен нейрондар серпіністерініц бір жүйеге келген тар жолақты таскындары түйіссді. Мүнда шартты жоне шартсыз тітіркендіріс эсерінен эртүрлі ми қүрылымында пайда болатын тәргіптелген түрлі бейарнамалы голограмманың тіректі сәулесі, ал заітың өз касиетін көрсететін серпіністің райлы жэне арнамалы түрі голоірамманың шағылысқан сәулесі тэріздес деп жорамал жасалды. 8. Жүйкелік эсерленіс. Зерде ісінің қалыптасуына орталық жүйке жүйесінің үйлесімді жағдайы, мидыц бслгілі белсснділігі ыкпал жасайды. Ал мидың эрбір әрекеттік жағдайы белгілі эмоциялык күйлсрге байланысты келеді. орталық әрекеттік жагдайдың зерде ісінің қалыитасуына маңызын И.П. Павлов корсеткен болатын. Әдетте нақтылы тагамдық шаріты рефлексті тез қалыптастыратын - үстемді месел туғызатын жануарлардьщ аштық күйі. Зерденің ұйымдастырылуында ұйқының жылдам толқынды сатысы маңызды орын аткарады. Өйткені сезгіштік жэне козгыштық жүйелердің гежелуіне байланысты. ми кыртысы мен лимбия жүйесі белсенді қызмет агқара алады. Зердені тексеру әдістерінің ішіндегі әртүрлі ми кұрылымының электр белсенділігін аныктау өте маңызды орын алады. Шартты рефлекс калыптасар кезде, багдарлы-аспаптык рефлекстерде, торлы қүрылымдарда, гипокампта көбінесе тета-ырғак көрсеткіші тіркеледі. Лайықталган тета-ыргак ми кыртысы кұрылымдардағы нейрондардың тұйыкталган тізбегінде крзудың айналысы деп саналады. |