қабылдауы мен түсінуінде жеке-даралық, жьшыстық,
жас ерекшеліктерше,
көсіби жөне жыныстық – ролдак айырмашьшықтар бар екені тчркелген.
Мөселен, балалар көбіне ересектерге қарағанда сыртқы кемшіліктер (киімі,
шаш қоюы, сыртқы ерекшеліктерге, т б.) көңіл аударады. Мұғалщдер мен
оқытушылар өз шөкіртгершің бшмге ұмтьшуы, тәртштшіп,
тағы сол сияқты
қасиеттерше көбірек көңш бөлсе, ал студенттер педагогтардың тшті басқа
қасиеттерше көңш аударатыны байқалған. Сол сияқты басшылардың қол
астьшдаэғыларды
қабылдауы
мен
керісше
қол
астындағылардың
басшыларды қабылдауы да түрлі.
Дегенмен, адамды қабыддауда,
негізінен, ол адамның психологиялық ерекшеліктері мен бағдарлары
маңызды рөл атқарады. Әсіресе, бұл айтылғандар алғашқы таныстық кезінде
байқалады.
Әлеуметпк психологияда қабылданатьш объекті психологиялық қасиеттері
зерттеу де дөстүрлі түрде қалыптасқан. Көпшеге,
бақыланатын адамның
қандай психологиялық жөне басқа қасиеттері маңызды, оны тануға көбірек
мәлімет береді, басқаша айтқанда адамдар қарым-қатьшас барысында
партнерді бағалауда қай нөрсеге көбірек көңіл бөледі?
Ондай маңызды қасиеттерге бақыланатьш адамның
бет-бейнесінің қимьшы
(мимика), сезімдерш бшдіруі (экспрессия) отырыс-түрысы, жүрюі жатады.
Киімі, шаш қойысы жөне дауыс ерекшеліктері мен сөйлеу мәнері де жатады.
Зерттеулерден байқалганындай, кең таралған, “интернационалды” ым-
ишараттармен қатар, белгілі мөдени және ұлттық топтарға тән ым-ишараттар
бар.Сонымен бірге, қабыддаудың табыстьілыған қамтамасыз етуге
бағытталған әмбебап психологиялық механизмдерда де қарастыруға болады.
Оған әлеуметтік перцепция механизмдері жатады.
Көптеген зерттеулерде идентификацияның оған жақын үғым эмпатиямен
тығыз
байланысты
екені
анықталған.
Достарыңызбен бөлісу: