Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of



Pdf көрінісі
бет421/530
Дата15.12.2023
өлшемі30,13 Mb.
#138334
түріБағдарламасы
1   ...   417   418   419   420   421   422   423   424   ...   530
Байланысты:
Әлеуметтану негіздері

САЯСАТ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКА
377
Ү ғы м д а р д ы ң қрры ты нды сы
Америкалық саяси биліктің екі
үлгісі
П лю рали стік
Б и лік элитасы
Т а л д а у д ы ц н е гізгі
б ір л ік т е р і
Б и л ік т ің к ө зі
Мүдделі топтар
С итуациялық: сұраққа 
байланы сты
Мұрагерлік және 
поэициялы қ; Экономикалық 
және әлеуметтік 
институттардагы негізгі 
жоғары орындар.
Б и л ік т ің т а р а л у ы
Бәсекелес топтар арасында 
таралган
Тек элита тобында 
ш оғырланған
Б и л ік т ің ш егі
А йқын төзім ділік және 
өзгеріс жолдарымен 
шектеледі
Басқа топтар белсенді 
қарсы лы қ мақса гында 
одақтасқанда шектеледі
М е м л е к е т т ің р ө л і
Топтар бәсекелесетін 
кеңістік құру
Билік көздерінің бірі
Қ үры лы м ды қ-ф ункциялы қ теория:
плю ралистік үлгі
Барлық құрылымдық-функциялық үлгілер сияқты саяси биліктің 
плюралистік үлгісі де саяси жүйелер бөліктері тұрғындардың игілі- 
гіне ыңғайлы әрі үйлесімді қызмет етуіне жағдай жасайды. Плюра­
л и с т а үлгі бойынша АҚШ үкіметіндегі топтарда өзара қарсыластық 
пен ерекшелену процестері бар және бұл үкіметтік және үкіметтік 
емес топтарда байқалады әрі бәсекелестік туғызады. Бұл үлгінің 
тұжырымы бойынша, ерекшелену мен қарама-қайшылық процесі 
АҚШ конституциясына еніп кеткен. Сондықтан сот, заң шығарушы 
немесе орындаушы билік басқа салаларға өз билігін мәжбүрлеу 
арқылы жүргізіп отырады. Дәл осылай, түрлі топтар бәсекелестерімен 
бірге америкалық өмірдің түрлі салаларына билік жүргізеді. Кейбір 
топтар экономикалық билікке ие, енді бірі - саяси, үшіншісі мәдени 
билік жүргізеді. Әрбір топтың белгілі бір күші болгандықтан, олар 
қазіргі жағдайға разы, сондықтан олардың көзқарасын ешбір экстре­
м и ст а топ өзгерте алмайды.
Зерттеушілердің айтуынша, плюралистік үлгінің белгілі бір шегі бар 
(Jacobs and Soss, 2010; Tichenor and Harris, 2005). Әдетте билік басындағы 
элита тобы өз үстемдігінің күшіне сенім артып қана қоймайды, сонымен 
қатар ресурстар жетпегендіктен, өздеріне қарсы бағыт ұстанған басқа 
топтармен бірлесіп те әрекет етеді. АҚШ-тағы бағдарламалар байлықты 
бірге қолдануға немесе мүмкіндіктерді әділетті түрде бөлуге бағыт- 
талған. Азаматтық құқық немесе «Medicare» бағдарламасы тек элита 
тобы қолдағаннан кейін ғана көпшілікке жол тартқан болатын.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   417   418   419   420   421   422   423   424   ...   530




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет