Байланысты: ped and psy 2 nomer 2016.compressed (1)
Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г. 72
Ауызша сөйлеудің екінші түрі – монолог. Монологты бір адам ғана сөйлейді, ол бір немесе бірне-
ше тыңдарманға айтылады. Ол: мұғалімнің `ңгімесі, студенттің толық жауабы, баяндама т.с. Құры-
лым жағынан монолог өте күрделі ж`не грамматикалық ережелерді қатаң сақтауды, ой ұшқырлығын,
логикалық тұрғысынан жақсы құрылған ж`не жүйелі `ңгімені талап етеді.
Монолог диалог сөзге қарағанда кешірек дамиды, сондықтан алғашқы сатыда студенттерге
монологтық сөзге үйретуде педагогтар көп жылдар бойы осы проблеманы шешуге ұмтылуда.
Теориялық тұжырымдарды ескере отырып, методологиялық жағдайда жаңа білім берудің талап-
тарына сай ағылшын тілі сабағында интерактивті т`сілді қолдана отырып, монологты сөз іскерлігін
қалыптастыру өңделеді. Жеке тұлғаны дамыта оқытудың теориялары мен заңдылықтарына с`йкес
ұйымдастырылуы, үлгіленуі студенттің жеке танымдық белсенділігі шығармашылық кезеңінде
қалыптасады. Танымдық қабілеттері дамиды, студенттер м`селені бақылау, сараптау барысында
нысананы белгілейді. М`селені шешуде ұсынылған шешімін таңдайды. Оның шешілу жолдары
алынған ақпаратқа сын көзбен қарау, өз пікірін сараптап құрай алу, ақпаратты өңдеу алғашқы
кезеңінде жүзеге асырылады. Жеке тұлға алдында монлогтық сөзді дайындауда білім, өздік шығар-
машылық мақсаттарды дамыту қойылады.
Ағылшын тілі сабағында оқушылардың тілін дамыту, білім-білік дағдыларын қалыптастыру,
сөйлеуге деген қызығушылығын, белсенділігін арттыру мақсатында жүргізілетін жұмыстарға төмен-
дегідей `дістерді жатқызуға болады [5]:
1. Ауызша `діс – теория ж`не фактіге негізделген білімді қалыптастыруда, үй тапсырмасын ж`не
жаңа сабақты пысықтауда, ережелерді қайталауда пайдаланылады.
2. Көрнекі `дісті – бақылау қабілетін дамыту, оқылатын м`селеге ықыласын көтеру ж`не оқу
материалының мазмұнын көрнекілік арқылы түсіндіруде қолданылады.
3. Практикалық `діс – практикалық іскерлік пен `детті дамыту үшін ж`не тақырып мазмұнына
с`йкес практикалық жұмыстарды жүргізу үшін түсіндірілген материалды оқушылардың қаншалықты
меңгергенін бақылау үшін пайдаланылады.
4. Іздену `дісі – өзінше ойлануды ж`не зерттеу қабілеттерін дамыту үшін оқушыларды тақы-
рыпты проблемалық оқытуға `зірлеуде қолданылады.
5. Индуктивтік `діс – қорытынды жасау қабілетін дамыту күрделендіре оқыту үшін, ойлау қабіле-
тін қалыптастыру үшін пайдаланылады.
6. Өзіндік жұмыс `дісін – оқу `рекетінде жұмыс істеуде қабілетті дамыту ж`не оқу еңбегінде
дағдыны қалыптастыруда жеңіл тақырыптарды өз бетінше дайындауға, дидактикалық материал-
дармен тиімді жұмыс жасай білуге баулу үшін қолданылады.
7. Ойын `дісі – оқушының сабаққа деген қызығушылығын оятып, белсенділіктерін арттыра
түседі, сонымен қатар оқушылардың сөйлеу - білік дағдыларын қалыптастырады.
Аталған `дістерді пайдалана отырып түрлі тапсырмалар мен жаттығуларды, теориялық м`селелер
мен қағидаларды меңгерту тиімді болып табылады.
Сонымен, оқушылардың ағылшын тілінде ауызекі сөйлеу қабілеттерін дамыту бағытында түрлі іс-
`рекет ұйымдастыруға болады. Шет тілі п`ні бойынша оқушы ереже мен ұғымдар анықтамасын тек
жаттап алғаннан гөрі, оларды іс жүзінде саналы түрде қолдана алуы қажет. Түрлі тапсырмалар мен
жаттығулар арқылы теориялық білімді шыңдауға болады.
1 Абдыкаппарова С.К. Развитие теории и практики межкультурой коммуникации в РК. http://inlang. linguanet.ru/Scientific Work/Conferences 2 Сақтағанова М.С., Алиева Н.Қ., Айтбаева Н.Қ. « Ағылшын тілін оқытудың eдістері», Білім, №3, 2006ж. 43-бет. 3 Современная методика обучения иностранным языкам: методические указания к лабораторным заня- тиям для студентов специальности 050119 "Иностранный язык: два иностранных языка" / сост. А.К.Каир- баева, Р.Г.Дуненкулова. – Павлодар: Кереку, 2009. – 90 с. 4 Гальскова Н.Д. Современная методика обучения иностранным языкам. – М., 2000. – 260 с. 5 Рақымжанова С.Қ. «Шетел тілін оқыту eдістемесі», 2007ж, №5.–78