жоғарылығы шығармашылық жетістіктерге кепіл бола алмайтындығындgлелдеген[

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
383 
Бұл  интербелсенді  `дiстiң   мақсаты  –  тек  ақпаратты  беру  ғана  емес,  балаларға  жауаптарды  өзді-
гінен  табу  дағдысын  меңгерту  екендiгiмен  байланысты,  қазіргі  педагогикалық  үдерісті  ұйымдас-
тырудың  субъектілік  қарым-қатынасқа  құрылуы,  тұлғалық-бағдарлы  оқыту  үдерісі  жағдайында 
интербелсенді `дісті тиімді пайдалану қажеттігі туындайды. 
Қазіргі  кезде  бастауыш  білім  беру  жүйесіндегі  маңызды  м`селелерінің  бірі  –  н`тижеге  жетуге 
мүмкіндік  беретін  интербелсенді  `дістерді  қолдана  отырып,  оқушылардың  зияткерлігін  дамыту 
болып табылады. 
Педагогикалық    энциклопедияда:  «Интербелсенді»  жеке  индивидтердің,  жұптың,  топтың  өзара 
біріккен  `рекетте  бір  біріне  алма  кезек  `сер  ету.  Олекіжақты`рекет,  яғни  А  кейіпкер  іс-`рекеті,  Б 
кейіпкерге `сер етсе, ал ол өз кезегінде іс-`рекетімен А кейіпкеріне `сер етеді [8]. 
Интербелсенді `дістер балалардың өзара қарым-қатынасы мен өзара `рекеттестіктеріне құрылады. 
Мұндайқарым-қатынасқоғамдыққалыптасқанмінез-құлық  пен  `леуметтік  нормаларға  негізделеді. 
Өзара    қарым-қатынастық  `рекеттер  мен  балалардың  `леуметтік  өзара  `рекеттестігімен  реттеледі. 
Сонымен интербелсенді `дістер арқылы белсенділік танытатын бала ақпарат алмасу үшін ғана емес 
серіктесімен бірлескен `рекетті іске асыруда ортақ шешімі. 
Интербелсенді `дістер білім беру жүйесінде шынайы келешекке жол ашады, нақтылы: интербел-
сенді `дістерді кеңінен енгізу оқу іс-`рекетін көрнекті, динамикалық ұсыну бейнесуреттерді, дыбыс 
пен  ақпараттық  ресурстарға  қол  жеткізу;  білім  берудің  барлық  деңгейлерінде  –  бастауыш  сынып-
тардан  жоғары  оқудан  кейінгі  деңгейлерде  компьютерлік  оқудың  үздіксіздігі  мен  сабақтастығы  – 
оқыту үдерісіндегі барлық п`ндерді компьютерлік қолдау есебінен; балалардың шығармашылық жеке 
дара  қабілеттіліктерін  ашу  мен  дамыту  үшін  оқыту  `дістемесін,  стилі  мен  құралдарын  таңдау 
еркіндігін қамтамасыз ету; ақпараттық технологиялар негізінде ғылыми ж`не `дістемелік негізделген 
базалық білім беру жүйесін құруды іске асырады.  
М.Мукашеваның  пікірінше,  тұлғаның  дамуы  индивидтің  белгілі  `леуметтік  топ  мүшелерімен 
қарым-қатынасы  мен  бірлескен  `рекетінде  іске  асады.  Басқаадамдарменқатынасқатүсу  оларды 
абстрактылы ұғымдар бойынша ойлау қабілеті қалыптасады, ең бастысы ол өзін жеке тұлға ретінде 
басқалардан  өзгеше  екендігін  сезінетін  болады.  «Мен»  тұлғамын  -  `леуметтік  т`жірибе  жемісімін, 
алғашқы  бастаманы  балалар  ойынынан  аламын.  Осылайша,  балалардың  ішкі  `лемі  топтық  `рекетте 
туындайды,  -  деп  түйін  жасаған  [9].  Бұдан  бастауыш  мектеп  жасындағы  оқушылардың  негізгі  іс-
`рекеті  оқу  десек,  онда  дидактикалық  ойынды  пайдалану  тиімді  екенін  көреміз.  Оқушылар  ойнап 
отырып, қарым-қатынасқа түседі ж`не сол арқылы олардың зияткерлігін дамитынын көруге болады. 
Интербелсенді  `діс  негізінен  екі  адамның  қарым-қатынасына  құрылатындықтан  ойын  ережесін 
сақтауда,  бір  мақсатты  жүзеге  асыру  барысындағы  ақпарат  алмасудағы  оқушылар  `рекеттерін 
ұйымдастыруда тиімділігі жоғары болмақ.  
Интербелсендіоқыту`дісіндебілімжаңа  формаға  ие  болады.  Бір  жағынан,  оқушыларда  қоршаған 
орта  туралы  өзіндік  пікірі,  түсінігі  қалыптасса,  екінші  жағынан  білімді  дайын  күйінде  емес,  өзінің 
белсенділігімен  алады.  Педагог  оқушының    жаңа  білімді  өзінің  белсенділігімен  меңгеруіне  жағдаят 
тудырып,  оны  шешу  үшін  сұрақтар  қойып,  іс-`рекетке  жетелейді.  Екінші  жағынан,  бала  өзінің 
серіктестерімен бірлесе іс-`рекет ете отырып, өзіне айналасындағылардың қатынасын сезінеді, түсі-
неді.  Білімді  меңгерудің  `ртүрлі  жолдарын,  механизмдерін  үйренеді.  Сондықтан  да  оқушының 
өздігінен алған білімі оның өзіндік `рекетінің негіз болып табылады.  
Сонымен,  интербелсенді  `дістер  оқушының  білімді  өздігінен  меңгеруіне  жол  ашатын,  білімді 
практикалық  жолмен  игертудің  басты  құралы.  Интербелсенді`дістердіқолданыпмеңгертілетін  білім-
нің  мақсаты  мен  оның  жеткен  н`тижесін  нақтылау  үшін  Б.Блум  таксономиясының  танымдық 
мақсатын  пайдалануға  болады.  Б.Блум  таксономиясында  білімді  меңгеру  алты  деңгейлі  мақсатты 
көздейді. Олар: білім, түсіну, қолдану, талдау, жинақтау, салыстыру. 
Білім:  дидактикалық  ұстанымдар  мен  теориялар,  өлшемдер,  арнайы  ақпаратты  айтатын,  беретін, 
д`лелдеулер  мен  ұғымдарды  қабылдауға,  білуге  қабілеттілігі.  Мысалы:  оқушылардыңтіліндамытуға 
арналған көркем шығарманы қабылдауы. Тіл ұстарту жаттығулары мен сөздік жұмыстарындағы жаңа 
ұғымдардың м`нін, мазмұнын меңгеруі.  
Түсіну:кезкелгенақпараттың м`нін түсіну сол мезетте қабілеті. Б.Блум түсінудің үш түрлі т`ртібін 
бөліп көрсеткен: 
-  аудару  –  түсіндірілген  материалды  қабылдау  ж`не  оны  басқа  формаға  түсіру,  басқаша  баяндау 
немесе суретін, графикамен бейнелеу; 
-интерпретация – негізгіидеяныжаңаформаға салу; 

жүктеу/скачать 7,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: