УДК 378 (075.8) 677
«БОЛАШАҚ К,СІПТІК ОҚЫТУ ОҚЫТУШЫЛАРЫН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ОҚЫТУ
ТЕХНОЛОГИЯСЫН ЖОБАЛАУҒА ДАЙЫНДАУ»
Р.А.Дарменова – п.ғ.к., Қазақ Мемлекеттік Қыздар Педагогикалық университетінің профессор м.а
С.А. Жүнісақын – Қазақ Мемлекеттік Қыздар Педагогикалық университетінің магистрі
Қазақстанның саяси `леуметтік-экономикалық дамуына өз үлесін қоса алатын, жан-жақты дамы-
ған, б`секеге қабілетті тұлғаны дайындап, т`рбиелеу үшін ізденімпаз, жаңашыл, үнемі өз білімін
жетілдіріп, сапалы білім берудің жолдарын іздестіріп, «оқыту үшін оқу», - деген мақсатты алған
оқытушылар қажет. «Білім сапасы бірінші кезекте сапалы даярланған педагогтармен айқындалады,
олар бұл білімдерін `ртүрлі `дістер арқылы білім алушыларға береді» - делінген.(ҚР.Президентінің
жолдауынан).
Оқытудың озық технологияларын сабақта пайдалану - өмір талабы. Сондықтан да сабаққа қойы-
латын талаптар оқытушыдан үлкен шеберлікті талап етеді. Соның ішінде жаңа педагогикалық техно-
логияның студенттердің білім сапасын арттыруға, өздігінен ізденуіне, ой санасының дамуына мүм-
кіндік беретіні анық. Арнайы п`ндерді оқытуда дамыта оқыту технологиясы кеңінен қолданылуда.
Жаңа педагогикалық технологиялар оқушының шығармашылық қабілеттерін арттыруға үлесін қоса-
ды. Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше сауатты жан-
жақты маман болу мүмкін емес. Жаңа технологияны меңгеру - оқытушының к`сіптік, адамгершілік,
азаматтық ж`не басқа да көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі `серін тигізеді, өзін-өзі дамы-
тып оқу-т`рбие үрдісін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі. Дамыта оқыту идеясы бойынша
оқушыға оқу мақсаттарын қоюда, шешуде дайын үлгі берілмейді, Оқытушы - сабақ үрдісін ұйым-
дастырушы, бағыттаушы адам рөлінде. dр оқушыға өз ойын білдіріп, пікір айтуға мүмкіндік беріледі,
жауаптар тыңдалады. dрине жауаптар барлық жағдайда дұрыс бола бермес. Дегенмен `р білім алушы
жасаған еңбегінің н`тижесін бөлісіп, д`лелдеуге талпыныс жасайды, жеке т`жірибесін қорытын-
дылауға үйренеді. «Технология» латынның - өнер, шеберлік деген сөзі, яғни шеберлік амал-т`сілдер
Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №2 (50), 2016 г.
390
жиынтығы деген мағынаны береді. (1960-1970 жылдардан бастап «педагогикалық технология»
ұғымы пайда болды).[1]
«Педагогикалық технологиялар-оқыту процесін жобалау, ұйымдастыру ж`не өткізудің ойласты-
рылған моделі», - деп В.М Монахов атап көрсеткен. Негізгі мақсат-студенттердің ойлау қабілетін
дамыту,еркін сөйлеп ойын ашық айтуға үйрету, ой-өрісін кеңейту.
Педагогикалық технологиялар түрлері өте көп: Ж.Қараевтың деңгейлеп оқыту технологиясы,
компьютерлік оқыту, модульдік оқыту ж`не т.б.
Модуль – мақсатқа орайластырылған оқу мазмұны мен оны меңгеру жолдарын (технологиясын)
біріктірген түйін, топ (узел).
Модуль құрамы: `рекеттің мақсаттық жоспары, ақпарат қоры, дидактикалық мақсатқа жетудің
`дістемелік көрсетпелері.
Бұл технологияға орай оқу мазмұны өз алдына белгілі жинақы құрамға келтірілген ақпараттық топ
(блок) күйінде беріледі. Ол ақпарат оқу мазмұнының көлемін ғана емес, `дістері мен олардың игерілу
деңгейін де көрсететін дидактикалық мақсатқа с`йкес меңгеріледі.
Модульдік оқуда өзіндік жұмыстарға аса көп уақыт бөлінеді. Бұл оқушыға оқу `рекеттеріне
кірісумен өз мүмкіндіктерін сезінуге, білім игеру деңгейін өзі анықтауына, өз білімдері мен
ептіліктеріндегі кемшіліктерді байқауына ж`рдемдеседі.
Модульдік оқу д`стүрлі білім игеру жүйесімен байланыста пайдаланылуы мүмкін. Модульдер оқу
жүйесінің қалаған ұйымдастырылу формасында орын тауып, оның сапасын жақсартуға ж`не
тиімділігін арттыруға қолданылуы ықтимал.
Модульдік оқытудың өзіне т`н сипат белгілері:
- оқу материалының кіші көлемді жеңіл игерілетін бөлшектерге жіктелуі;
- `р бөлшекті игеруге арналған нақты `рекеттерді орындау нұсқаулары жүйесінің берілуі;
- `р бөлшек игерілуінің тексерілуі;
- қадағалау тапсырмаларының дұрыс орындалуымен оқушы материалдың ендігі жаңа бөлшегін
алып, келесі оқу қадамын іске асыруға өтуі;
- дұрыс жауап бере алмаған жағдайда оқушының қосымша көмек түсініктемелерін алуы;
- қадағалау тапсырмаларының н`тижесі хатталып, оқушының өзіне де (ішкі кері байланыс),
педагогиқа да (сырттай кері байланыс) белгілі болуы.
Бұл технология жақтастарының пікірі: оқудың д`стүрлі сынып-сабақтық жүйесінде бағдарламалар
мен оқулықтарға с`йкес берілетін оқу мазмұны бөлім, тақырып, параграфтарға бөлшектеніп, өз
алдына шартты дербестенген ауқымда ұсынылады. Осыдан оқушылардың жеке п`ндерден алатын
білім, ептілік, дағдылары жай қалыптасады. Оқу проблемасының ұзаққа созылып өтілуінен, оқушы-
лардың сабаққа болған қызығушылығы кемиді. Бір д`рістің екіншісінен алшақты болуынан бір
сабақта қабылданған ақпарат келесіге дейін көбіне ұмытылады.
П`ндердің тұрақты ауысып отыруынан оқушы олардың бірде-біріне тереңдеп ене алмайды. Бір
п`ннен екіншісіне өтуде бала қиыншылық көреді, көп уақыт сарп етеді, ендігі сабақ өткендегіні
көлеңкелейді, сонымен `р өткен сабақ өз құндылықтарын жойып барады. dр д`ріс оқушы үшін –
жаңа жүктеме, мұғалімдердің жаңа талаптары, жаңа мазмұнды материал, жаңа көңіл-күй ықпалдары,
т.с.с. осылардың баршасына с`йкес бала икемделіп, оқу іс-`рекеттерін орындауы шарт. Ал бұл енді
қалыптасып жатқан жас буынға оңай шаруа емес.[2]
Оқыту үрдісіне жаңа педагогикалық технологияларды қолдану туралы Республикамызда жария-
ланған еңбектер, журнал мақалалары баршылық. Бірақ к`сіптік білім мамандығын оқытуда, `сіресе,
қазақ мектептеріндегі к`сіптік білім педагогтарының жаңа педагогикалық технологияларды пайда-
лану т`жірибелерін баяндайтын еңбектер, журнал мақалалары тапшы.
Жоғарыда `ңгіме болған педагогикалық технологиялардың б`рі бірдей мүлде жаңа, бұрын қолда-
нылмаған `діс-т`сілдер немесе оқытуды ұйымдастырудың формалары емес. dңгіме олардың мүлде
жаңа т`сілмен қолданылатындығында, соған лайық жоспарланған н`тижеге, мақсатқа толық жететін-
дігінде. М`селен, модульдік оқыту технологиясының ерекшелігі – оқулықтағы оқу материалдарының
құрылымы үнемі с`тті бола бермейді, соның салдарынан тақырыптың оқу мақсатын жобалауда,
н`тижеге жету де қиындық туғызады. Мұндай тақырыпты (3 - 5, 6 - 7 сағаттық) мұғалім оқушыларды
қатыстыра отырып өздігінше жоспарлайды: құрылымын өзгертеді, мазмұнының логикалық байла-
ныстарын күшейтеді, тақырыпты бірнеше ірі бөліктерге бөліп, `р бөлікке с`йкес келетін оқытудың
ұйымдастыру формалары мен `діс - т`сілдерін белгілейді. Бір модульде д`стүрлі сабақ, лекция, сабақ,
|