Байланысты: Каз.Морозова Электротехника и электроника
2.7. АЙНЫМАЛЫТОҚТЫҢ ТАРМАҚТАЛМАҒАН ТІЗБЕКТЕРІ Белсенді СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ және ИНДУКТИВТІЛІГІ БАР ТІЗБЕК .
Кез
келген электротехникалық құрылғының нақты катушкасының екі
параметрі бар: белсенді кедергі
R жəне индуктивтілік
L. Сондықтан
ауыстыру схемасында нақты катушканы тізбектей жалғанған белсенді
R жəне реактивті
L элементтерімен көрсетуге болады (2.8-сурет). Нақты
катушкада кездесетін құбылыстар 2.8-суретте көрсетілген, тізбекте
болатын құбылыстармен бірдей. Тоқтың лездік мəні тек салынған кернеуге
U мен кедергіге ғана емес, сонымен қатар тізбекте туындайтын өзіндік
индукцияның ЭҚК-не де байланысты.
Белсенді кернеу белсенді кедергіні R асып өтеді, ал реактивті кернеу -
өзіндік индукцияның ЭҚК-н теңдестіреді. Бұрын алынған қорытындыларға
сəйкес, белсенді кернеу фаза бойынша тоқпен сəйкес келеді, ал реактивті
кернеу - 90°-қа тоқтан озып түседі. Бұны тізбектің векторлық
диаграммасын құру кезінде ескеру керек (2.9, а-сурет). Бастапқы вектор
ретінде тоқ векторын
I алады, оны абсциссалар осінің оң бағытымен
біріктіреді. Белсенді кернеу векторын и
а
=
IR тоқ векторының I бағытымен
салады, ал реактивті (индуктивтік) кернеу векторын
U L = IX L тоқ I
векторына 90° салады.
Осылайша, кернеу векторлары U
a
,
U L , U кернеулер үшбұрышы деп
аталатын тік бұрышты үшбұрыш түзеді.
2.8 -сурет. Белсенді кедергісі мен индуктивтілігі бар электр
тізбегі
32
U 2
U 2
a
L (
IR )
2
(
IX L )
2
L R 2
X 2
L
