71.
Осыдан с =
71
-а,
ал
л ~
3,14. Жоғарыда қарастырылған цилиндрді тік цилиндр дейді.
Жасаушылары табан жа-
зықтықтарына көлбеу болатын
цилиндрді көлбеу цилиндр дсп
атайды. Көлбеу цилиндрдің та-
бандарындағы
дөңгслектердің
центрлерін қосатын түзу (ци-
линдрдің осі) оның табан жа-
зықтықтарына перпендикуляр
болмайтындығын байқау қиын
емес. Көлбеу цилиндрдің сыз-
басы
68
-суретте көрсетілгсн.
Конус.
Тік бурышніы
ү
ш-
бхрышты катеттерінің біреуі-
нен айналдырганда шыгатып
айналу денесін конус
дейді. Тік
бүрышты
үшбүрыштың
қоа-
ғалмайтын катеті конустың осі, гипотснуза жасаушысы деп аталады,
68-сурет
69-сурет
ал екінші катет конустың табаны болатын дөңгелекті жасайды.
төбесі
69,а-суретте аиналу конусының сызоас
метриясы кескінделген. 5 нүктесі кон
Сонда конустың фронталь және профнль проекциялары тең бүйірлі
бүрыштар, ал горизонталь проекциясы табанына тсң дөңгелек
болады. Конустың төбесі Я
2
жазықтығына өзінің горизонталь про-
екциясы болатын дөңгелектің центріне проекцияланады. Конустың
аксонометриясын салу үшін аксонометриялық осьтер жүргізіп, та-
банының центрі —
О'
нүктесі координаттары бойынша салынады.
Одан кейін конустың табанындағы шеңбердің кескіні болатын овал
сызылады. Конус төбесінің аксонометриясы — 5 ' нүктесі коорди-
наттары бойынша салынады.
5'
нүктесінсн овалға жанамалар
жүргізіледі
(69,ә-сурет). Конусты
картоннан жасау үшін оның жазба-
сын салуды карастыралық (69,6-су-
рет). Қалауыңызша
5о
нүктесін
алып, центрі осы 5о нүктесі болатын,
радиусы
конус
жасаушысының
үзындығына тең шеңбер доғасын
жүргізеді. Доғаның бір үшын
А0
деп
белгілейік.
Доғаның
бойына
Ло
нүктесінен бастап шеңбердің (кону-
стың табанындағы) үзындығын салу
керек. Бүл арада жуықтап салу
әдісін пайдаланған тиімді. Шеңберді
тең
12
бө"»*'’■“ (оданда көп тең
70-сурет
67
бөліктерге) бөледі.
Достарыңызбен бөлісу: |