P c. Жақсылықбаева журналист этикасы Оқу қүралы


нама туралы» Заңда да жарнама мэтінін сауатты жазу м әселесі



Pdf көрінісі
бет101/277
Дата29.12.2023
өлшемі7,74 Mb.
#144903
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   277
Байланысты:
Жаксылыкбаева Р.

нама туралы» Заңда да жарнама мэтінін сауатты жазу м әселесі
қарастырылған. Тек грамматикалық қателер ғана ем ес, рухани
қателерді жібермеу м әселесі де назардан тыс қалмаған. Жарнама-
да жіберілген кателер үшін заңда тиісті жауапкершілікке тартудың
жолдары да көрсетілген. Негізінен, жарнамамен айналысатындар
қазақша сауатсыз. Ә сіресе, тарихи тұлғаларға қатысты атаулар,
қазақтың байырғы сөздері өрескел катемен жазылады. Сондай-ақ,
жер-жердегі дүкен, мейрамханар секілді мекемелердің атауларын
да Тіл басқармасы қадағалауы керек», - деп атап өтеді (Алаш айна-
сы. - 2 0 1 0 . - 3 1 шілде. А. Сенбаева. Тиісті заңдар бола түра, казак
тіліндегі кате жарнамалардың жойылмай отыруының сыры неде?).
Шынында да мұндай қателерге бой алдырмау үшін мэтіннің
тек грамматикалық жағына ғана назар аудармай, эр жеке сөздің
басқа сөздермен байланысын да тексеріп отыру қажет. Көп
жағдайда лексикалық тұтастык пен сөйлем бірлігіне назар ау-
дарылады. Ал, сөйлемнің синтаксистік құрылымынан қате кет-
се, тіпті ақпарат, айтылар ой мағынасы өзгеріп кетуі де мүмкін.
Жарнама тілінің кемшін тұстары, стилистикалық қателер көп
қырлы. Олар жарнаманың ақпараттылығы мен әсерін төмендетіп,
оқырман қабылдауына кедергі келтіріп, тіпті кері әсерін туғызуы
ықтимал. Дұрыс, орынды, анық сөз - жарты табыс. Егер журналист
стилистикалық қүралдарды жарнаманың өзіндік табиғатына сай
дұрыс қолдана білсе, оның тиімділігі әлдеқайда жогары болмақ.
Жарнама мысалы көп. Бір мысал: «Егер спортшы жетістікке
жетем десе, жақсы спорттық формасында болуы керек» (Спорт
киімдері сататын дүкен жарнамасы). Кейде аударма сөздер де
ұтымды қолданылуы мүмкін. Мысалы, «кофе» араб тілінен
аударғанда «адамға нэр беретін», «шаршағанда дем алдыратын»


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   277




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет