Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты



Pdf көрінісі
бет168/460
Дата27.09.2024
өлшемі47,68 Mb.
#145971
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   460
Байланысты:
Қаз тарихы 3 том

дықтарды 
болдырмау үшін» К арпық болысына жіберілген, оның үстіне ар- 
тиллериямен күшейтілген, іріктеп алынған 200 казактан тұратын жазалау 
отряды 
Саржан батырдың алғы шептегі алғашқы жасактарымен ұрысқа 
түсті.31 
Алғашқы табысқа куанған П. М. Капцевич өз бастықтарына «бүлік 
шығарушылардың зұлымдық пиғылдарының жойылғаны туралы» жеткізді. 
и 1826 жылғы 31 қаңтарда болған алғашкы аш ык кақтығыс Саржан сұлтан- 
ныңсоғыста жеңілуімен аяқталды; оныңтұтқынға түскен «пікірлестері» қару- 
сыздандырылып, Омбы ордонансгаузы жанындағы әскери сотқа берілді. 
Сүлтан 
өз серіктерімен бірге көптеген ауылдарымен Орынбор шебіне карай 
көшіп, 
кудалаудан кұтылып үлгерді, Троицк каласына жакын К идел-Қ ы п- 
шақболысында кыстап шыкты.32
I Көтерілісшілердің шоғырлану аясының өзгертілуі айкын максатка — пат- 
Ша өкіметі баска бір Ж арғыны — «Орынбор казактары туралы» жарғыны 
Колданыска енгізбекші болған Кіші жүз ауылдарында үкіметке қарсы пи- 
ғылды 
қоздыру максатына байланысты болатын, ал бүған осы аймакта Кіші 
жүздің соңғы ханы Ш ерғазыныңтұткынға алынып, содан соң Калуга кала­
сына жер аударылып жіберілуі негіз болған еді. Енді Батыс Сібірдің де, Орын- 
бордың 
да генерал-губернаторлары Саржан сұлтанға «даладағы барлык ма- 
засыздыкка басты кінәлі деп» қарады.33 Көтерілісшілердің этникалык кұра- 
мы 
кашкын орыстар, татарлар қосылып, барған сайын интернационалдык 
сипаталатүсті; халыккозғалысы камтыған аудандарда ара-тұра Қокан, Хиуа 
хандықтарының, Бұхара әмірлігініңөкілдері болып тұрды.
1825 жылдың акпанында Сібір шептік казак әскерінің кеңсесін Саржан 
сүлтанның ауылынан жүзбасы Карбыш ев тауып алған Ертіс округінің ша- 
руасы Федор Серебренниковтің атына берілген төлкұжат катты қайран кал- 
дырды. 
Қүжаттың бүлікшіл сұлтан ауылынан табылуының мән-жайын анык- 
тау 
үшін хат алысылды. Содан соң төлқұжат бұл жөнінде мәліметтер жинау 
үшін Пермь азаматтык губернаторлығына жіберілді.34
Жарғының VI тарауына сәйкес «қазактардыңтәртіпсіздіктері мен бетімен 
кетушіліктері үшін» жауапкершілік ең алдымен сұлтандарға жүктелгенімен,35 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   460




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет