Биологиялық инфекция көздерімен байланыс кезіндегі

Респираторлар
Респиратор (лат. respіro — дем алу) — адамның тыныс алу 
мүшелерін шаң мен зиянды заттардан қорғайтын бір кісілік 
тұмшалағыш; жеке пайдалануға арналған, екі бөліктен: бетжапқыш 
және сүзгіден кұралған шаңнан қорғауға арналған аспап. Ауада оттек 
мөлшері жеткіліксіз болған кезде (16%-дан аз), сондай-ақ зиянды 
қоспалар көп болғанда оқшаулауыш респиратор (шлангалы не 
оттекті) пайдаланылады. Сүзгілеуіш респиратор жеңіл әрі шағындау 
болғанымен, ауаның ластану дәрежесі жоғары болған кезде, ол 
оқшаулауыш респираторға қарағанда сенімсіздеу болады. 
Респиратордың радиоактивті тозаңдардан қорғайтын сүзгісі әр түрлі 
талшықты материалдардан (киіз, мақта, жасанды және синтет. 
талшықтардан жасалған маталар, т.б.) дайындалады. Өндірістік және 
лаб. жағдайда респиратордың респираторлық таңғыш (ШБ-1) деп 
аталатын қарапайым түрі жиі пайдаланылады. Ол дәкенің қос 
қабатының арасына салынған сүзгілік мата түрінде болады. Мұндай 
респиратордың қорғағыштық қабілеті жоғары әрі салмағы өте аз (10 
г-дай) болып келеді. Радиоактивті тозаңдардан қорғану үшін 
респиратордың көптеген түрі қолданылады.
7
С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ атындағы ҚазҰМУ

Тыныс алу органдарын қорғау құралдарының түрлері 
Негізгі түрлері мыналар:
Бір реттік респираторлар: Жеңіл, бір реттік қолдануға арналған бұл маскалар көбінесе шаң 
маскалары деп аталады. Олар төмен деңгейдегі шаң және басқа да бөлшектерден қорғайды. 
Мысалы, FFP1, FFP2 және FFP3 маскалары, әртүрлі сүзгі тиімділік деңгейлері бар.
Жартылай бетперде респираторлар: Мұрын, ауыз және иек жабылатын бұл маскалар 
көбінесе резеңке немесе силиконнан жасалады. Олар газдардан, булардан және 
бөлшектерден қорғау үшін ауыстырылатын сүзгілермен жабдықталуы мүмкін. Көз 
қорғауы негізгі мәселе болып табылмайтын орталар үшін жарамды.
Толық бетперде респираторлар: Бүкіл бетті жабатын бұл респираторлар газдардан, 
булардан және бөлшектерден қорғайды, сондай-ақ көздерді тітіркендіргіш заттардан 
қорғайды. Контаминанттар көзге зиян келтіруі мүмкін немесе жоғары деңгейдегі тыныс 
алу қорғанысы қажет болатын орталарда қажет.
Қуаттандырылған ауа тазартқыш респираторлар (ПАТР): Бұлар батареямен жұмыс 
істейтін желдеткішті пайдаланып, ластанған ауаны сүзгі арқылы өткізеді және 
пайдаланушыға таза ауа жеткізеді. Олар қауіпті бөлшектер бар орталарда қолданылады 
және жартылай немесе толық бетперде маскалары немесе бас киімдермен жабдықталуы 
мүмкін.
8
С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ атындағы ҚазҰМУ

9
С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ атындағы ҚазҰМУ
Тәуелсіз тыныс алу аппараттары (ТТА): ТТА-лар пайдаланушыға сығылған ауа 
баллонынан таза ауа жеткізеді, бұл оларды оттегі жетіспеушілігі бар орталарда немесе 
жоғары деңгейдегі улы газдар бар жағдайларда қолдануға ыңғайлы етеді. Олар жиі өрт 
сөндіруде және химия өнеркәсібіндегі төтенше жағдайларда қолданылады.
Қашықтан тыныс алу респираторлары: Төтенше жағдайларға арналған бұл 
респираторлар ластанған аймақтан қашу кезінде қысқа мерзімді қорғаныс ұсынады. 
Олар әдетте жартылай маскалар немесе мұрын қысқышы бар ауыздықтар және тез қол 
жетімділік және қолдану үшін компактты болып табылады.
Ауа жеткізетін респираторлар (АЖР): Сондай-ақ ауа жеткізетін аппараттар деп 
аталады, олар пайдаланушыға ластанған аймақтан тыс жердегі көзден шланг арқылы 
таза ауа жеткізеді. Олар зиянды заттар бар орталарда ұзақ мерзімді жұмыстар үшін 
қолданылады.
Әрбір ТАҚЖҚ түрі арнайы қауіпсіздік стандарттарына сай жасалған және оның 
тиімділігін қамтамасыз ету үшін дұрыс көлемді тексеру және күтім жасау қажет. 
Жұмыс ортасының нақты қауіптері мен жағдайларына сәйкес лайықты ТАҚЖҚ таңдау 
маңызды.

жүктеу/скачать 1,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: