барлық нүктелерінің кернеуліктері
бірдей болатын өріс.
6. Электр өрісінің потенциалы –
электр өрісінің энергетикалық
сипаттамасы болып табылатын скалярлық шама, яғни өріске
енгізілген оң бірлік зарядтың потенциалдық энергиясы: φ =
W
q .
7. Электр өрісінің жұмысы –
зарядты бір орыннан екінші орынға
жылжытқанда өрістің атқарған жұмысы: А = q(φ
1
– φ
2
)
= qU.
8. Электр өрісінің кернеуі –
өрістің екі нүктесінің арасындағы
потенциалдар айырымы:
U = φ
1
– φ
2
= ∆φ.
9.
Электр өрісінің кернеулігі мен кернеуі (потенциалдар айы-
рымы) арасындағы байланыс формуласы:
Е =
φ
1
– φ
2
d
= U
d .
10. Өткізгіштің электр сыйымдылығы –
өткізгіш зарядының
оның потенциалына қатынасымен анықталатын физикалық
шама: С =
q
φ .
11. Жазық конденсатордың электр сыйымдылығы:
С =
ε
0
εS
d .
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
112
V Т А Р А У
ТҰРАҚТЫ ЭЛЕКТР ТОГЫ
ОҚУШЫЛАР МЕҢГЕРУГЕ ТИІСТІ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ МАҚСАТТАР:
– электр тогы ұғымын және электр тогының пайда болу
шарттарын түсіндіру;
– электр сызбасын графикалық бейнелеуде электр тізбегі
элементтерінің шартты белгілерін қолдану;
– кернеудің физикалық мағынасын, өлшем бірлігін түсіндіру;
– электр тізбегіндегі ток күші мен кернеуді анықтау;
– тұрақты температурада өткізгіштің вольт-амперлік
сипаттамасын графикалық түрде бейнелеу және түсіндіру;
– эксперимент деректерін жинақтау, талдау және
өлшеу және қателіктерін ескеріп жазу;
– тізбек бөлігі үшін Ом заңын есептер шығаруда қолдану;
– кедергінің физикалық мағынасын, өлшем бірлігін түсіндіру;
– есеп шығаруда өткiзгiштiң меншiктi кедергiсi формуласын қолдану;
– өткізгіштерді тізбектей жалғаудың заңдылықтарын
экспериментте анықтау;
– өткізгіштерді параллель жалғаудың заңдылықтарын
экспериментте анықтау;
– өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауда тізбек бөлігі
үшін Ом заңын қолданып, электр тізбектеріне есептеулер жүргізу;
– жұмыс және қуат формулаларын есептер шығаруда қолдану;
– Джоуль–Ленц заңын есептер шығаруда қолдану;
– эксперимент көмегімен электр тогының жұмысы мен қуатын анықтау;
– кВт • сағ өлшем бірлігін қолданып, электр энергиясының құнын
практика жүзінде анықтау;
– металл өткізгіштердегі электр тогын және оның
кедергісінің температураға тәуелділігін сипаттау;
– қысқа тұйықталудың пайда болу себептерін және алдын алу
амалдарын түсіндіру;
– сұйықтардағы электр тогын сипаттау.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217
113
Бұл тарауда оқушылар терең игеруге міндетті алдыңғы бетте
көрсетілген бағдарламалық оқу мақсаттарымен қатар, әр оқушының есінде
ұзақ сақталуға тиісті мына негізгі физикалық ұғымдар қарастырылады:
«электр тогы», «ток күші және кернеу», «тізбек бөлігі үшін Ом заңы»,
«өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау», «жұмыс және қуат»,
«Джоуль–Ленц заңы», «сұйықтардағы электр тогы», «Фарадей заңы».
Қ а з а қ ш а
О р ы с ш а
А ғ ы л ш ы н ш а
Электр тогы
Электрический ток
Electricity
Электр тогының күші
Сила электрического тока
Force of electric current
Электр кернеуі
Электрическое напряжение
Electrical voltage
Тізбектің бөлігі үшін
Ом заңы
Закон Ома для участка цепи
Ohm’s law for the chain
segment
Электр тогының
жұмысы
Работа электрического
тока
Work of electric current
Электр тогының
қуаты
Мощность электрического
тока
Power of electric
current
Джоуль – Ленц заңы
Закон Джоуля – Ленца
Law of Joule-Lenz
Электролиз
Электролиз
Electrolysis
Тараудағы физика терминдерінің қазақ, орыс және ағылшын
тілдеріндегі минимумы
Достарыңызбен бөлісу: |