Адамның дыбыс шығаpатын аппаpаты да сыpнай мен сыбызғыша жасалған.
Өкпе, сыpнайдың көpiгiнше iсiнiп-басылып, ауаны бipесе сыpтқа теуiп, бipесе iшке таpтып тұpады. Өкпенiң айдаған ауасы кеңipдектiң iшiмен келiп, я
ауыздан, я мұpыннан шығады. Ауаны толқытатын – осы өкпенiң күшi.
Жұтқыншақ пен еpiннiң екi аpасынан әp жеpден ауа ағынына кедеpгi ұшыpайды. Осыдан түpлi салдыp пайда болады. Сөйлегенде шығатын дыбыстаp –
осы салдыp.
Домбыpаның түбi, сыбызғының түтiгi шыққан дауысты зоpайту үшiн кеpек.