А.Ә. Ниязғалиева, Г. Г. Тҧрғаналиева


Заттың сынын,сыр-сипатын білдіретін сӛздер



Pdf көрінісі
бет29/200
Дата06.01.2022
өлшемі1,37 Mb.
#14641
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   200
Байланысты:
Ниязгалиева А., Турганалиева Г. Қазақ диалектологиясы

Заттың сынын,сыр-сипатын білдіретін сӛздер 
Қазақ  говорларында  үлкен,зор  сҿздерінің  синонимі  ретінде 
қолданылатын  сҿздер  ҿте  кҿп.  Мысалы:  Қазақстанның  оңтүстік  -
шығыс облыстары тұрғындары тілінде шоң//чоң сҿзі жиі қолданылады. 
Шоң желке,кең жауырын,жазық маңдай, 
Тұрпаты Түркістанның түбегіндей. /Н.Бекежанов/ 
Бұл сҿзден  басқа говорларда үлкен,зор мағынасында дығал, 
дырау,  нҽн,  нҽнбай,  ҽйдік  сияқты  сҿздер  де  қолданылады.  Ал 
Жетісу, 
Шығыс 
Қазақстан 
тұрғындарының 
тілінде 
шоян//жоян//ноян сҿздері үлкен, зор мағыналарын береді. 
Мыс:Бір ноян жііт үйге кіріп келді (Алм.Талд) 
Қиын  сҿзі  говорларда  екі  мағынада  қолданылады.  Солтүстік 
аудандарда  қиын-күшейтпелі  үстеу  мағынасында,  яғни  ҿте 
жақсы,  аса  жақсы  мағынасында  қолданылады.  Ол  ҿлеңді  қиын 
айтады (жақсы). 


44 
 
Ірҽбасқа-жақсы , керемет; үр жаңа-су жаңа; шынжау-жіңішке, 
нҽзік;  мияз-паңданып  сҿйлейтін  кербез  адам;  сүдінді-ажарлы, 
ҽдемі;  мелжемді-зор,  қарулы  адам;  ызбайлы-сыпайы,  ҽдепті; 
пісентті-сенімді, жинақты. (Гур.Маң )         


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   200




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет