Wiley жаңартылатын энергия

 
21 
Пиролиз  кезінде  алынған  май,  мысалы,  сабан  немесе  жоңқаға  қарағанда  алыс  қашықтыққа 
тасымалдау  үшін  қолайлы.  Сонымен  қатар,  көмір  немесе  ағаш  көмір  осы  процестің  жанама  өнімі 
ретінде өндіріледі. Оны қатты отын ретінде немесе көміртекті ұстау үшін және топырақты тыңайту 
ретінде  пайдалануға  болады.Пиролиз  майы  шикі  мұнайға  ұқсас  тәсілдермен  өңделуі  мүмкін.  Бұдан 
басқа, биомай және биокөмір Б-Ж өндіруге арналған шикізат ретінде қарастырылуы мүмкін  [21, 36, 
43].  Жылдам  пиролиз  үшін  биомассаның  кез  келген  түрі  қарастырылуы  мүмкін.  Жұмыстың  басым 
бөлігі  ағашта  жүргізілді  және  сабан,  зәйтүн  сүйектері  және  жаңғақ  қабығы  сияқты  ауыл 
шаруашылығы  қалдықтарынан  бастап,  орман  қалдықтары  сияқты  қабықтар  және  канализациялық 
жауын-шашын  және  былғары  қалдықтары  сияқты  қатты  қалдықтар,  мискантус  және  құмай  сияқты 
энергетикалық  дақылдарға  дейін  биомассаның  100-ден  астам  түрлі  типтері  сыналды[21].  Екінші 
жағынан, жануарлардың майларының, өсімдік майларының және сарқынды сулардың шөгінділерінің 
пиролизі  туралы ақпарат  әлі де шектеулі.  Бұл  әдетте  биомассаның  пиролизінде  байқалатын  газ бен 
кокстегі  құнды  сұйық  көмірсутектердің  жоғалуына  байланысты  болуы  мүмкін.  Сонымен  қатар, 
гваяколдар мен фенолдардың жоғары болуына байланысты, пиролизден кейінгі сұйықтықтар тұрақты 
емес.  Сондықтан,  жергілікті  катализаторлар  пиролиз  сұйықтықтарының  сапасын  жақсарту  үшін 
қолданылады.  Қолайлы  катализаторларды  пайдалану  шығуды  айтарлықтай  арттырады,  сондай-ақ 
алынатын  өнімдердің  құрамын  оңтайландырады  [23,  37].  Алайда,  пиролиздік  биомай  өндірісін 
оңтайландыру  үшін  әлі  де  көп  нәрсе  істеу  керек  Биологиялық  майлар  -  су,  карбон  қышқылдары, 
көмірсулар  сияқты  лигниннен  алынған  заттардан  тұратын  күрделі  коллоидты  мультидисперсті 
жүйелер.  Нәтижесінде  олар  қышқылдық,  термиялық  тұрақсыздық,  оттегінің  жоғары  құрамы  (35-
40%),  төмен  жылу  шығару  қабілеті,  жоғары  тұтқырлық,  коррозиялық  белсенділік  және  химиялық 
тұрақсыздық  сияқты  кейбір  жағымсыз  қасиеттерді  көрсетеді,  бұл  олардың  автомобиль  отыны  үшін 
қолданылуын  шектейді.  Сондықтан  қазіргі  уақытта  пиролиз  майын  жаңа  биоотынға  айналдыру 
бойынша зерттеулерге күш-жігер жасалуда. Дизель отыны, бензин, керосин, метан және сұйытылған 
мұнай газ сияқты қарапайым көлік отынына дейін биомайды түрлендіру үшін толық дезоксигенация 
және  дәстүрлі  тазалау  талап  етіледі,  оған  кешенді  каталитикалық  пиролиз,  гидротазалау, 
этерификация  (биодизель),  газдандыру  (сутегі,  синтез-газ),  араластыру  немесе  басқа  да  процестер 
арқылы қол жеткізуге болады. 
Сондай-ақ,  дәстүрлі  мұнай  өңдеу  зауытында  ауқымнан  және  тәжірибесінен  үнемдеу 
артықшылықтарын пайдалану үшін мұнай өңдеу ағындарымен үйлесімді өнімге дейін  түрлендіруге  
қызығушылық бар [21, 44–45]. Екінші жағынан, егер биомай химиялық өнімдердің көзі болса (отынға 
қарағанда),  бөлу  технологиясы  маңызды  мәнге  ие  болады.  Биомайдың  фазалық  бөлінуі  өздігінен 
немесе екі түрлі фаза пайда болатын су немесе тұз қосу арқылы болуы мүмкін. Су тұз ерітінділерін 
қосқан кезде пиролиз биомайдың фазалары екі түрлі фаза түзіліп бөлінуі мүмкін: құрамында жоғары 
су мөлшері бар, сірке қышқылы және суда еритін қосылыстары бар жоғарғы қабат және құрамында 
лигнин  пиролизінің  жоғары  қосылыстары  және  аз  су  мөлшері  бар  төменгі  қабат  [44–45].  Күлдің 
жоғары құрамы сапасы нашар биомассадан сапалы өнім өндіру үшін айтарлықтай техникалық кедергі 
болып  табылады,  мысалы,  ауыл  шаруашылығы  қалдықтары.  Қышқылмен  шаю,  сумен  шаймалау, 
ыстық  газбен  сүзу  және  пиролизден  кейін  сүзу  алынатын  биомайдың  сапасын  жақсартуы  мүмкін, 
бірақ  осы  салада  қосымша  зерттеулер  қажет.  Сонымен  қатар,  тез  пиролизден  кейін  сұйықтықтың 
шығуын  барынша  арттыру  үшін,  биомайдың  қажетті  қасиеттерін  назарға  ала  отырып,  дәстүрлі 
мақсатты  сондай-ақ  ретті  қайта  өңдеуге  қойылатын  талаптарды  қайта  қарау  қажет  болуы  мүмкін  
[45].  Канадада,  Ұлыбританияда,  Испанияда,  Финляндияда,  Нидерландыда,  АҚШ-та,  Германияда, 
Австрияда және Қытайда жедел пиролизі бар бірнеше өнеркәсіптік қондырғылар бар Бұл технология 
сұйық отын өндіру үшін шағын масштабта табысты көрсетілді және бірнеше демонстрациялық және 
коммерциялық  қондырғылар  пайдалануда  тұр.  Бұл  процесс  коммерциялық  қолдану  шегінде 
жатыр,бірақ  ол  қазбалы  отынның  энергиясымен  салыстырғанда  қымбат,  осылайша    энергетикалық 
нарықтарға  енуге  әрекет  жасаған  кезде  экономикалық  және  басқа  да  техникалық  емес  кедергілерге 
тап болады. [21, 37, 45]. 
2.2.3.5 

жүктеу/скачать 4,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: