Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы

Қа лың елім, қа за ғым, қай ран жұр тым,
Ұс та ра сыз ау зы ңа түс ті мұр тың.
Жақ сы ме нен жа ман ды ай ыр ма дың,
Бі рі қан, бі рі май боп ен ді екі ұр тың.
Абай
Кө зің ді аш, оян, қа зақ, кө тер бас ты,  
Өт кіз бей қа раң ғы да бе кер жас ты.
Міржақып Ду ла тұлы
­ І­ТАРАУ
ҚА­ЛЫҢ­ЕЛІМ,­
ҚАЗА­ҒЫМ
АР
МА
Н-
ПВ
 б
ас
па
сы

6
Асыл сөз ді із де сең,
Абай ды оқы, ерін бе. 
Адал дық ты көз де сең,
Жат тап то қы кө ңіл ге!
С.То­райғыров
­
АБАЙ­ҚҰ­НАН­БАЙ­ҰЛЫ
Абай­қан­дай­от­ба­сын­да­дү­ние­ге­кел­ген?­
Не­ше­ағай­ын­ды­бол­ған?
Абай Се мей об лы сын да ғы Шың ғыс тау ын 
жай ла ған То бық ты ру ының ішін де 1845 жы лы 
ту ған. Абай дың өз әке сі  – Құ нан бай, ата сы  – 
Өс кен бай, ар ғы ата сы  – Ыр ғыз бай. Атала ры ның 
бар лы ғы да ру ішін де үс тем дік жүр гіз ген. 
Абай әкесінің 41 жа сын да дү ние ге кел ген. Құ-
нан бай – көп әй ел ал ған кісі. Үл кен әй елі – Күң ке-
ден Құ дай бер ді де ген ба ла сын көр ді. Екін ші әй елі – 
Ұл жан. Ол Құ нан бай дың іні сі Құт ты мұ хам бет ке 
айт ты рыл ған қа лың дық екен. Іні сі қай тыс бол ған 
соң Құ нан бай ке лі нін ал ған. Ұлжаннан ту ған ба ла-
ла ры: Тә ңір бер ді, Иб ра һим (Абай), Ыс қақ, Ос пан. 
Үшін ші әй елі  – Ай ғыздан Ха ли ол ла, Ыс ма ғұл де-
ген ба ла ла ры бол ған. «Ата дан ал тау, ана дан төр теу» 
дей тін Абай дың өле ңі нің мә ні сі осы. Құ нан бай дың 
төр тін ші әй елі – Нұр ға нымнан ба ла бол ма ған.
Абай­қай­да­бі­лім­ал­ды?
Әке сі Абайды 10 жас қа кел ген де Се мей қа ла сын-
да ғы оқу ға бер ген. Мұнда ал ғаш  Ғаб дұл жа пар де ген 
та тар има мынан сауатын ашады. Содан соң әкесі 
одан шы ға рып алып, Ах мет Ри за де ген имам ға тап-
сыр ған. Еке уі нің де ме шіт те рі нің жа нын да мед ре се-
ле рі бол ған. Оқу шы шә кі рт тің кө бі мед ре се де жа тып 
оқыған. Мұнда, негізінен, дін сабағы, араб және 
парсы тілдері оқытылған. Мед ре се де үшін ші жыл 
оқып жүр ген уа қыт та Абай жал ғыз мұ сыл ман ша 
оқу мен шек тел мей, Се мей қа ла сын да ғы «При хо-
дс кая шко ла ға» тү сіп, орыс ша да оқи бас та ған. Бі рақ 
мұн да ғы оқуы ұзақ бол май ды. Бас-ая ғы үш-ақ ай мен 
орыс ша оқуы бі те ді. Үш жыл мен мұ сыл ман ша оқуы 
да до ға ры ла ды. 

жүктеу/скачать 5,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: