Халықаралық студенттік ғылыми конференция материалдары

 
124 
 
ПРЕИМУЩЕСТВА И НЕДОСТАТКИ ЭЛЕКТРОННОГО 
ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВА 
 
Шамсутдинова Д., студентка 4 курса КНУ, г.Алматы. 
 Научный руководитель: Phd, доцент фак. эк. наук Аскаров Д.Т. 
 
XX  век  принес  человечеству  много  различных  открытий  и  изобретений,  в  числе 
которых  был  и  Интернет.  Со  временем  не  только  средства  массовой  информации,  но  и 
средства  персональной  коммуникации  стали  глобальными  и  перестали  быть 
разделенными 
границами 
государств. 
Возникло 
глобальное 
информационное 
пространство, которое дало людям возможность получать и распространять информацию 
в  мировом  масштабе.  В  процессе  своего  развития  глобальная  сеть  Интернет  из  средства 
электронной  почты  и  источника  массовой  информации  превратилась  в  инструмент 
ведения  электронного  бизнеса  (e  -  business),  основанного  на  принципах  сетевой 
экономики.  За  последнее  десятилетие  электронный  бизнес  стал  очень  популярным. 
Оборот электронного бизнеса в мире превышает сотни миллиардов долларов. В следствие 
чего,  исследование  данного  направления  в  предпринимательстве  является  актуальным  и 
отвечает  современным  требованиям  общества.  В  связи  с  развитием  информационной 
инфраструктуры  глобальных  интернет  -  сетей  изменились  и  способы  ведения  бизнеса. 
Появился  электронный  рынок.  Известно,  что  электронный  бизнес  -  это 
предпринимательская 
деятельность, 
в 
которой 
используются 
возможности 
информационных  сетей  и  глобальных  информационных  технологий  с  целью  получения 
прибыли. Электронный бизнес также называют  информационным, так как его основным 
продуктом  является  информация  и  данный  факт  уже  говорит  о  перспективах  развития 
этого  вида  предпринимательства,  так  как  информация  -  это  самый  прибыльный продукт 
XXI  века.  Если  раньше  ресурсы  экономического  развития  были  достаточно  сильно 
привязаны  к  территориям  и  технологиям,  то  в  настоящее  время  главными  ресурсами 
являются:  интеллект,  финансы  и  информация.  Этому  во  многом  способствовало  также 
развитие Интернета, как среды, которая практически не имеет границ [1, с.195], [2].  
Концепция  электронного  бизнеса  начала  активно  продвигаться  на  рынок  в  1999 
году  корпорацией  «IBM»  совместно  с  другими  компаниями  и  e  -  business 
характеризовался  как  использование  интернет  -  технологий  для  усовершенствования  и 
изменения  бизнес  -  процессов  на  предприятии.  Со  временем  все  это  развивалось, 
изменялось,  получило  широкое  распространение  и  на  сегодняшний  день  создание 
информационных  продуктов,  например  таких  как:  книги,  инструкции,  программное 
обеспечение,  а  также  прямая  продажа  их  по  Интернету  являются  уже  широко 
распространенными явлениями в современном мире [1], [3]. 
Очень часто люди путают электронный бизнес с электронной коммерцией. Однако 
данный вид бизнеса больше, чем просто коммерция. Электронная коммерция охватывает 
внешние процессы, связанные с клиентами, поставщиками, партнерами и включает в себя 
продажи,  маркетинг,  обслуживание  клиентов,  покупку  сырья  и  его  поставку  для 
производства, а также приобретение косвенных эксплуатационных расходов. Кроме того, 
электронная коммерция - это любые формы сделок в бизнесе, заключение которых между 
компанией  и  клиентом  проходит  с  помощью  использования  возможностей 
информационных  технологий,  например,  того  же  интернета.  Необходимо  отметить,  что 
использование  таких  технологий  не  исключает  возможность  взаимодействия  на 
физическом  уровне.  Электронный  бизнес  включает  в  себя  электронную  коммерцию,  но 
при этом охватывает внутренние процессы, такие как производство, управление запасами, 
разработку  продукта,  риск-менеджмент,  управление  знаниями,  финансами  и 
человеческими  ресурсами.  Таким  образом,  электронная  коммерция  -  это  одна  из  форм 
реализации электронного бизнеса [4],
 
[5].  
В  зависимости  от  типа  взаимодействия  участников  электронного  бизнеса,  его 
можно классифицировать по следующим категориям: 

 
125 
1.
 
бизнес  -  бизнес  (business-to-business,  B2B)  -  обмен  продуктами,  услугами  или 
информацией между компаниями; 
2.
 
бизнес  -  потребитель  (business-to-consumer,  B2C)  -  описание  деятельности 
предприятий, обслуживающих конечных потребителей товаров и услуг; 
3.
 
бизнес  -  правительство  (business-to-government,  B2G)  -  часть  рынка,  в  которую 
включаетсятся  маркетинг  товаров  и  услуг,  предоставляемый  бизнесом  государству 
посредством  интегрированных  маркетинговых  коммуникаций  (например,  системы 
электронных гос. закупок). 
4.
 
правительство  -  гражданин  (government-to-citizen,  G2C)  -  отношения  между 
правительством и гражданами, посредством использования электронных сервисов [6]. 
Существование  электронного  предпринимательства  оказывает  значительное 
влияние на  традиционный  бизнес,  на  потребителей  и  на  общество  в  целом.  За  счет  него 
увеличивается  конкуренция,  все  области  деятельности,  которые  оно  охватывает, 
становятся  глобальными,  так  как  абсолютно  любой  человек  и  независимо  от  страны 
проживания может воспользоваться услугами и приобрести товары, которые этот бизнес 
может  предложить.  Постепенно  на  электронный  формат  деятельности  переходит  все 
большее  количество  компаний,  так  как  это  является  удобным  и  позволяет  снизить 
издержки,  а  с    развитием  и  появлением  новых  Интернет  -  технологий  появляется  все 
больше новых возможностей [7].  
Для  того  чтобы  лучше  разобраться  в  том,  что  электронный  бизнес  из  себя 
представляет и какие возможности он может предложить, следует обратить внимание на 
его  преимущества  и  недостатки.  Причем,  рассмотреть  это  необходимо  с  различных 
сторон,  а  именно:  потребителей,  компаний  и  общества.  Эта  информация  представлена  в 
следующей таблице. 
 
Таблица 1 – Преимущества и недостатки электронного предпринимательства 
(Источник [8]) 
 
Субъекты 
бизнеса 
Преимущества 
Недостатки 
Потребители 
- повсеместность и анонимность; 
- доступ к информации о товарах и 
услугах; 
- широкий выбор; 
- более дешевая стоимость покупок; 
- персонализация; 
- доставка на дом; 
- электронная социализация. 
- невозможность «потрогать» товар 
руками; 
- ожидание доставки приобретенной 
продукции (она не всегда может 
быть быстрой). 
Компании 
- сокращение издержек; 
- глобальный масштаб; 
- независимость от налоговой 
системы других стран; 
- улучшение цепочек поставок 
(избавление от организаций - 
посредников); 
- бизнес всегда открыт (24/7/365); 
- персонализация; 
- возможность более быстрого 
введения товара на рынок. 
- недоверие потребителей к 
Интернет - услугам; 
- негативная анонимность 
(вероятность сомнений сторон по 
поводу принадлежности того или 
иного проекта к компании; 
- проблемы с безопасностью.  

 
126 
Общество в 
целом 
- предоставление различных услуг 
(например, образование, 
здравоохранение, коммунальные 
услуги); 
- повышение уровня жизни 
населения; 
- онлайн продажи (заказы товаров 
и услуг) уменьшают 
автомобильный трафик, снижая тем 
самым уровень загрязнения 
окружающей среды. 
- Интернет - привлекательная 
платформа для мошенничества 
(снижение уровня сетевой 
безопасности); 
- наличие «цифрового разрыва»; 
- возможность вытеснения с 
рынка коммерческих офлайн 
предприятий. 
 
 
Исходя  из  данных  таблицы,  можно  заметить  что  преимуществ  у  электронного 
предпринимательства  все  -  таки  больше  чем  недостатков.  Если  рассматривать  их  с  точки 
зрения  потребителей,  то  данный  бизнес  характеризуется  повсеместностью,  то  есть 
потенциально он может охватить большее число рынков, чем традиционный, следовательно 
при наличии множества компаний, у людей будет больший выбор товаров и услуг, которые 
они  к  тому  же  смогут  приобретать  и  анонимно.  Для  компаний  это  также  является 
положительным  фактом,  так  как  они  могут  с  большей  легкостью  расширять  и  пополнять 
свою  клиентскую  базу.  Кроме  того,  сокращение  издержек  играет  важную  роль  как  для 
компаний,  так  и  для  потребителей  (в  плане  цены),  а  глобальный  масштаб  означает,  что 
предприятия  в  перспективах  и  при  желании  могут  проще  выходить  на  международный 
уровень  и  осуществлять  свою  деятельность  за  пределами  своей  страны,  тем  самым 
увеличивая  экспорт  Казахстана  и  развивая  национальную  экономику.  Следующим  плюсом 
для  компаний  это  возможность  избавления  от  посредников,  что  также  экономит  средства, 
дает  возможность  работать  с  клиентами  напрямую  24  часа  в  сутки,  7  дней  в  неделю и  365 
дней в году. 
Персонализация  -  это  плюс  как  для  компаний,  так  и  для  потребителей,  так  как  она 
помогает покупателям быстрее находить необходимые товары или же услуги, повышая тем 
самым объемы продаж, а это хорошо для обеих сторон. Существует множество определений 
данному  термину,  однако  в  рамках  данной  работы  было  выбрано  следующее: 
персонализация - это привлечение клиента при помощи технологий таким образом, как будто 
сотрудник компании сам в живую стоит перед ним [9].  
Помимо 
всего 
прочего, 
электронное 
предпринимательство 
является 
положительным  явлением  для  общества  в  целом,  так  как  оно  повышает  уровень  жизни 
населения,  то  есть  люди  учатся  пользоваться  различными  способами  оплаты  услуг, 
товаров (онлайн - платежи). 
Литература: 
1.
 
Мошкин И.: Электронный бизнес. Факторы социально - экономического развития 
в информационной экономике – Книга по требованию, 2011.  
2.
 
Вестник КАСУ // Онлайн версия журнала // Тенденции развития международно-
правового 
сотрудничества 
в 
информационной 
сфере 
// 
http://www.vestnik-
kafu.info/journal/15/568/ (был доступен 18 ноября 2015 года) 
3.
 
Научные  статьи  //  Экономика  и  экономические  науки  //  Электронный  бизнес  в 
современной  экономике  //  http://cyberleninka.ru/article/n/elektronnyy-biznes-v-sovremennoy-
ekonomike (был доступен 18 ноября 2015 года) 
4.
 
Financial  Guide  //  Финансовая  энциклопедия  //  Электронный  бизнес  // 
http://www.financialguide.ru/encyclopedia/e-business (был доступен 18 ноября 2015 года) 
5.
 
Организация бизнеса // Электронный бизнес и его особенности // http://zarabotay-
dengy.ru/biznes-idei/elektronnyie-biznes-sistemyi-modeli-struktura-vidyi.html  (был  доступен 
18 ноября 2015 года) 

 
127 
6.
 
Глобальные  сети  и  технологии  глобальных  сетей  //  Электронный  бизнес  и 
электронная  коммерция  //  http://www.lessons-tva.info/edu/telecom-glob/m2t9_1glob.html 
(был доступен 20 ноября 2015 года) 
7.
 
Заработок 
в 
Интернете 
// 
Виды 
электронного 
бизнеса 
// 
http://easylance.ru/content/vidy-elektronnogo-biznesa.html  (был  доступен  20  ноября  2015 
года) 
8.
 
Электронный журнал «Вопросы экономики» №5 (2012) // Электронная коммерция 
// http://bourabai.kz/einf/chapter116.htm (был доступен 20 ноября 2015 года) 
9.
 
Публикации  //  Студия  Михаила  Кечинова  //  Три  стратегии  персонализации  для 
онлайн  - магазина //  http://habrahabr.ru/company/mkechinov/blog/210074/ (был доступен 20 
ноября 2015 года) 
 
 
ДОСТАСТЫҚ ЕЛДЕРІНІҢ ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЫҚПАЛДАСУ 
ҮРДІСІ 
 
Асылханова А., Л. Н. Гумилев атындағы ЕҰУ 
Экономика факультетінің 1 курс студенті 
Ғылыми жетекші- т.ғ.к., доцент Абдрахманова Г. С. 
 
Қазіргі кездегі әлемдік даму үрдісі жаһанданумен тікелей байланысты. Жаһандану 
кез-келген  мемлекеттің  саясатына,  экономикасына,  мәдениетіне,  әлеуметтік-рухани 
жағдайына  да әсер етіп отыр.  Әсіресе, бұл үрдіс ТМД елдерінің даму жағдайына ықпал 
етіп отырғаны айқын. Осы орайда бұрынғы одақтас республикалар арасында қалыптасқан 
ықпалдастық  үрдісіне  ерекше  тоқталу  қажет.  КСРО  ыдырағаннан  кейін  посткеңестік 
мемлекеттер  арасындағы  жан-жақты  қарым-қатынас  үрдісі  еуразиялық  ықпалдасу 
бағытында  қалыптасып,  дамыды.  Дегенмен,  Украина,  Грузия,  Молдова  еуразиялық 
ықпалдасудан  гөрі  еуропалық  векторға  көп  көңіл  бөледі.  Беларусь  болса,  посткеңестік 
республикалар  арасында  болып  жатқан  ықпалдасу  үрдісінің  ең  белсенді  қатысушы-
мемлекеті болып табылады. Ол ТМД, ЕурАзЭҚ,   ҰҚШҰ қатарындағы елдердің бірі. Ал, 
Өзбекстан мен Түрікменстан сияқты Орта Азия елдері еуразиялық кеңістіктегі ықпалдасу 
үрдісіне  арласулары  Беларусь  Республикасындай  емес.  Бұған  аталған  мемлекеттердің 
сыртқы  саясатындағы  ұстанатын  бағыттарының  өзгешелігі  әсер  етті.  Еуразиялық  жобаға 
Қырғызстан мен Тәжікстан тарапынан қолдау көрсетілді. Кейбір посткеңестік елдер әлі де 
еуразиялық  ықпалдасуға  онша  назар  қоймай  келеді.  Мәселен,  Армения  мен  Әзірбайжан 
осындай «күту» жағдайындағы мемлекеттер.  
Еуразиялық  экономикалық  қоғамдастық  (бұдан  әрі-  ЕурАзЭҚ)  -  2000  жылғы  10 
қазанда  Астана  қаласында  халықаралық  экономикалық  ұйым  ретінде  Кедендік  Одаққа 
қатысушы  мемлекеттердің  басшылары  қол  қойған  ЕурАзЭҚ  құру  туралы  шартқа  сәйкес 
құрылды.  ЕурАзЭҚ  бастауы  1994  жылы  Чолпан  ата  қаласында  (Қырғызстан)  Орталық 
Азия  Одағы  шеңберінде  өткен  Қазақстан,  Өзбекстан  және  Қырғызстан  мемлекет 
басшыларының  кездесуінде  Біртұтас  Экономикалық  кеңістікті  құру  туралы  қабылданған 
шешіммен байланысты.  
ЕурАзЭҚ  –  бұл  әлемдегі  (құрлықтың  15  пайызын  құрайтын)  үлкен  территорияға 
орналасқан,  мол  минералдық-шикізаттық  қорға  ие  және  айтарлықтай  экономикалық 
әлеуеті  бар  (181  миллиондай  тұтынушы  тұратын)  аймақтық  ірі  рынок.  ТМД 
Статистикалық  комитетінің  есебінше,  оның  әлемдік  ІЖӨ-дегі  үлесі  2010  жылы  4,4 
пайызды құрады. Қоғамдастық елдерінде әлемдегі барланған мұнай қорының 8,5 пайызы, 
табиғи  газдың  25  пайызы,  көмірдің  22  пайызы,  тұщы  су  мен  орман  алқабының  20 
пайыздан астамы орналасқан. 
ЕурАзЭҚ  –  өзара  экономикалық  іс-қимылды  дамыту  мақсатында  құрылған 
халықаралық Кеден одағы мен Біртұтас экономикалық кеңістікті құру үдерістерін тиімді 
ілгерілету, ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттердің әлемдік экономика мен халықаралық сауда 

 
128 
жүйесіне  интеграциялану  барысындағы  іс-  қимылын  үйлестіру,  экономикалық  және 
гуманитарлық  салаларда  интеграцияны  тереңдетуге  байланысты  басқа  да  мәселелерді 
жүзеге асыру жатады.  
Бұл  халықаралық  экономикалық  ұйымға  қазіргі  кезде  бес  мемлекет  мүше.  Атап 
айтқанда,  Қазақстан,  Ресей,  Беларусь,  Қырғызстан,    Тәжікстан.  Өзбекстан  ЕурАзЭҚ-қа 
2006  жылы  мүше  болып  енеді,  алайда,  2008  жылы  қазан  айында  ЕурАзЭҚ  құрамынан 
шыққан. 
2007 жылғы қазанда Беларусь, Қазақстан және Ресей мемлекеттері басшыларының 
Кеден  одағын  құру  жөніндегі  шешімі  де  маңызды  кезең  болды.  2010  жылдың  1 
қаңтарынан  Ортақ  кедендік  тариф  пен  Ортақ  тарифтік  және  тарифтік  емес  реттеу 
ережелерін енгізу арқылы Кеден одағы жұмыс істей бастады. 2011 жылдың 1 шілдесінен 
Ресей,  Қазақстан  және  Беларусьтің  ішкі  шекараларынан  кедендік  бақылау  алынып, 
кедендік  бақылау  мен  тіркеудің  барлық  түрі  кедендік  белдеудің  сыртына  шығарылды. 
Осылайша,  Кеден  одағы  әлемдік  өлшемдерге  сай:  ортақ  кедендік  территория,  ортақ 
кедендік тариф және Кеден кодексімен іске кірісіп, онда посткеңестік аумақтағы тұңғыш 
ұлттықтан жоғары орган – Кеден одағы комиссиясы (КТС) жұмысын бастады. 
Қазақстан,  Ресей  және  Беларусь  арасында  интеграцияны  тереңдетудің  келесі 
сатысы 2012 жылдың 1 қаңтарынан бастап іске қосылған ЕурАзЭҚ «үштігінің» аясындағы 
Біртұтас  экономикалық  кеңістік  (бұдан  әрі-  БЭК)  болды.  Мұнда  нарық  қағидаттарына 
негізделген экономиканы реттеудің біртипті механизмін қалыптастыру, салық және ақша-
кредиттік,  валюта-қаржылық  саясатты  реттеу,  тауарлар  мен  қызмет  көрсетудің,  капитал 
мен жұмыс күшінің еркін қозғалысын қамтамасыз ету, тағы басқалар қарастырылған. 
Соңғы  жылдары  ЕурАзЭҚ-тың  құқықтық  базасы  да  нығая  түсті.  Мәселен,  2012 
жылдың  қаңтарында  халықаралық  шарттарға  негіз  қалайтын  БЭК-тің  шарт-құқықтық 
базасы қолданысқа енгізілді. Сондай-ақ 2012 жылдың 2 ақпанында Кеден одағы мен БЭК-
тің  қызметін  реттейтін  орган  –  Еуразиялық  экономикалық  комиссиясы  туралы  шарт 
күшіне енді. 
ЕурАзЭҚ-тың міндеттері мен мақсаттарын жүзеге асыратын арнайы құрылымдары 
бар.  Атап  көрсеткенде,  алғашқысы-    Мемлекетаралық  кеңес  (МК).  Бұл  –  ЕурАзЭҚ-тың 
жоғары органы. МК Кеден одағы мен БЭК «үштігінің» жоғары органы болып табылады. 
ЕурАзЭҚ-тың тұрақты қызмет ететін органы  – Интеграциялық комитет. Оның құрамына 
ЕурАзЭҚ-қа мүше мемлекеттер үкіметтері басшыларының орынбасарлары енген. Комитет 
Алматы мен Мәскеу қалаларында орналасқан. 
Ұйымның  келесі  бір  құрылымы  –  Еуразиялық  экономикалық  комиссия.  Ол  бұған 
дейін  қызмет  етіп  келген  Кеден  одағы  комиссиясын  алмастырып  отыр.  ЕурАзЭҚ 
жанындағы  тұрақты  өкілдер  комиссиясы  болса,  Интеграциялық  комитет  отырыстары 
аралығы  кезеңінде  ЕурАзЭҚ-тың  ағымдағы  жұмыстарын  қамтамасыз  етеді.  Сондай-ақ 
ЕурАзЭҚ  Парламентаралық  Ассамблеясы  және  ЕурАзЭҚ  соты  да  жұмыс  істеп  келеді. 
Парламентаралық  Ассамблеясы  Ұйымға  қатысушы  елдер  арасындағы  парламентаралық 
ынтымақтастықты  үйлестіреді.  Ал  ЕурАзЭҚ  соты  Ұйым  аясындағы  дауларды  шешетін 
мамандандырылған  өңірлік  орган  болып  табылады.  Бұл  құрылым  өзінің  жұмысын  2012 
жылдың 1 қаңтарынан бастады.  
2012  жылы  19  наурызда    Мәскеуде  Еуразиялық  экономикалық  қоғамдастық 
Мемлекетаралық  кеңесінің  және  Еуразиялық  Жоғары  экономикалық  кеңесінің  Мемлекет 
басшылары  деңгейіндегі  отырысы  өтті.Бұл  отырысқа  ЕурАзЭҚ  мүше  мемлекеттер 
Президенттері  және  байқаушы  мәртебесін  алған  елдер  –  Армения,    Украина,  Молдова 
Президенттері  қатысты.  Отырыс  қорытындысында  үш  құжатқа  қол  қойылды.  Олар: 
«Еуразиялық  экономикалық  қоғамдастықты  қайта  құрылымдау  туралы  шарт  жобасының 
жұмыс барысы туралы» Еуразиялық Жоғары экономикалық кеңесінің шешімі, Еуразиялық 
экономикалық комиссияның жұмысын бастау туралы ЕЖЭК шешімі және «Кеден одағына 
мүше  мемлекеттерде  паспорттық-визалық  бақылауды  оңтайландыру  туралы»   ЕЖЭК 
шешімі. Бұл отырыста, сондай-ақ,  2015 жылға қарай ЕурАзЭҚ Еуразиялық экономикалық 
одаққа  айналатыны  туралы  мәселе  көтеріліп,  бұл  бағытта  жұмыстар  жүргізілетіні 
айтылған болатын. Қазіргі уақытта аталған жұмыстар жүзеге асырылуда. 

 
129 
Жалпы  алғанда,  Қазақстан  Республикасының  Президенті  Н.  Ә.  Назарбаевтың: 
«Қазақстан  «әлемдік  оқиғалардың  көш  соңында  қалып  қоймайды»,  керісінше,  Қазақстан 
«Еуразияның  бел  ортасында  тұрып,  тез  дами  келе  үш  аймақтың  –  Қытай,  Ресей  және 
Мұсылман  әлемдерінің  арасындағы  экономикалық  және  мәдени  байланыстарға 
дәнекершілік  рөлді  атқарады».  «Біз  –  еуразиялық  елміз,  өзіміздің  тарихымыз,  өзіміздің 
болашағымыз бар. Сондықтан да, біздің моделіміз басқалардың ешқайсысына ұқсамайды. 
Ол  әртүрлі  өркениеттердің  жетістіктерін  бойына  сіңіреді»,  -  деп  айтқаны,  қазіргі  кезде 
Қазақстанның  Шығыс  пен  Батыс  арасындағы  диалогты  және  өзаратүсiнiстiктi  жаһандық 
деңгейде  нығайтуда  зор  үлес  қосуының  мәнін  нақты  айқындап  көрсетеді.  Бүгінде 
халықаралық  қоғамдастық  біздің  елімізді  жаһандық  үрдістерге  беделді  де  ықпалды 
қатысушы ретінде танып білді. 
Елбасының:  «Менің  Еуразиялық  одақ  туралы  идеям  ұлтаралық,  мемлекетаралық 
мәселелер  мен  қайшылықтарды  өркениетті  түрде  шешуді  ұсынады.  Халықтар 
интеграциясы  саяси  тәуелсіздігі  мен  этникалық  біртұтастығын  сақтау  арқылы  қазіргі 
заманғы  мемлекеттілігі  шын  мәнінде  еуразиялық  кеңістіктің  бейбіт  дамуының  саналы 
және  өркениетті  формуласы»  дегені  бар.  Бұл  Елбасының  еуразиялық  доктринасының 
стратегиялық  мазмұнды  екендігін  айғақтайды.    Шынымен,  қазіргі  кезде  «жаңа 
қазақстандық еуразиялық идея  бұрынғыдай Батысқа қарсы емес, қайта Еуропамен бірге, 
қоян-колтық,  мемлекетаралық  және  аймақаралық  өзара  ынтымақтастық  пен 
ықпалдастықта  болуды  көздеді.  Егер  де  бұрыңғы  «Еуразияшылдық»  қоғамдық  ой 
дәрежесінде  қалып  қойса,  Н.  Назарбаев  оны  жаңа  дәуірдің  жасампаз  Доктринасы 
дәрежесіне көтерді» [1]. 
Елбасы:  «Біз,  бірінші  кезекте  Еуразия  кеңістігінде  тек  ғаламданған  интеграция 
құрамыз. Бұл, біздің елдер мен халықтардың мүдделеріне қызмет ете алады. Бұл түпкілікті 
қираудан  қорғайтын  жалғыз  жол  және  болуы  мүмкін  геосаяси  қақтығыстармен 
әлеуметтік-саяси  катаклизм  үшін  жалғыз  кепілдік  бола  алады»  [2],  -деп  айтқанындай 
еуразиялық ықпалдасу қазіргі жаһадану жағдайында аса маңызды болып табылады.  
Қорыта  айтқанда,  аймақтық  еуразиялық  ықпалдасу,  яғни  Еуразия  кеңістігіндегі 
посткеңестік мемлекеттердің өзара интеграциялық қауымдастығы олардың әрқайсысының 
ұлттық  егемендігі  мен  тәуелсіздігін,  тұрақтылығы  мен  қауіпсіздігін  сақтай  отырып, 
болашақ даму бағытын бағамдауда маңызды рөл атқарады.   
 
Әдебиеттер 
 
1.
 
Қамзабекұлы  Д.  ЕҚҰУ  және  Еуразиялық  мұрат  //  Астана  ақшамы.-  2010.- 
Қараша. 
2.
 
Назарбаев Н.А. Казахстанско-российские отношения.- Москва, 1997.- С. 117. 
 
 
ПРЕВЫШЕНИЕ ПРЕДЕЛОВ НЕОБХОДИМОЙ ОБОРОНЫ: ТЕОРЕТИКО-

жүктеу/скачать 2,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: