Морфология

50 

 

құрайтын,  оның  негізгі  еріткіш  ортасы.  Жасуша  протоплазмасының 

күрамына су екі түрлі болып енеді. Олар: бос су жəне байланысқан су. Бос су 

протоплазмадағы  еріткіш  ортаның  қызмеұлпа  атқарады.  Жануарлар 

организмдеріндегі  барлық  биохимиялық  реакциялар  сулы  еріұлпаді  ортада 

жүреді.  Ал  байланысқан  судың  протоплазмадағы  мөлшері  организм 

үлпаларьшың  түрлеріне  мен  олардың  физиологиялық  жағдайына  баланысты 

əр  түрлі  (5  -тен  80%  дейін)  болады.  Байланысқан  су  органикалық 

макромолекулалармен сутектік байланыс арқылы жабысып, олардың сыртқы 

сольватты  қабықшаларын  құрайды.  Протоплазма  құрамында  минералды 

заттардан  тұз,  көмір,  күкірт  жəне  фосфор  қышқылдарының  тұздары 

кездеседі.  Олар  еріұлпаді  түрінде  жасушадағы  осмостық  қысымды, 

қышкылдық-сілтілік 

тепе-тендікті 

бір 

қалыпты 

ұстап 

тұрып, 

протоплазмадағы  ортаның  реакциясын  анықтайды  жəне  оның  коллоидтық 

жағдайына  əсерін  тигізеді.  Минералды  заттар  күрделі  органикалық 

қосылыстардың, мысалы фосфопротеидтің құрамына да кіреді. 

Жасуша 

протоплазмасы 

күрделі 

органикалық 

қосылыстар 

мен 

минералды  заттардың  еріұлпадісі  болғандықтан,  ол  қоймалжың  еріұлпаді 

түрінде  болады.  Оның  тығыздығы  1,09-1,06  -ға,  жарықгы  сындырғыш 

көрсеткіші 1,4 -ке тең. 

жүктеу/скачать 4,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: