Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы



Pdf көрінісі
бет179/287
Дата07.01.2022
өлшемі1,76 Mb.
#20525
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   287
Байланысты:
8e10fd01cc60087f7a7a338573861826

Жеке әріптердің емлесіне қатысты:
ж, ш, й дыбыстарының жіңішкеруі (шәй, жәй, тійін) тілде
бар болса, оның емлесін айқындау (Т.Шонанұлы);
-
ш, ж, й  дыбыстарының аралығындағы  [а]-[ә]  дүдәмалдығын
қосымшаның   жуан   жалғанатынына   қарап,  а  ретінде   таңбалау
(Т.Шонанұлы);   өйткені   <ж>,   <ш>,   <й>-лардың   жіңішкеруі   диа-
лектке байланысты болуы мүмкін (К. Юдахин);
- сөз аяғындағы <б>-ны таңбалау (болыб, келіб, саб, қаб).
-
<к>-нің жіңішкеруі мен <қ>-ның жуандауын (әкт, пыртақол)
жазуда белгілеу (Кемеңгеров);
һ әрпін әліпбиге алмау: қаћарман сияқты сөздерді қаарман
деп жазу (Қ.Кемеңгеров, Тоқтыбаев).
Кірме сөздердің емлесі туралы:
- шет сөздерді қазақ тілінің дыбыстық заңдылығына икем-
238
239


деп жазу, игеру тәсілдеріне қазан төңкерісіне дейінгі дыбыстық
өзгерістерді   алу  (Т.Шонанұлы);   шет  сөздерді   морфологиялық
принцип   арқылы   игеру;   өйткені   кірме   сөздердің   “тасқыны”
оларды өте аз уақытта табиғи түрде игеруге мүмкіндік бермейді
(Қ.Кемеңгерұлы);
- шет   сөздердегі  <ц>-ны-[ш]  етіп   игеру,   себебі  шіркеу-
церковь болып игерілген, <в>-ны дауысты аралығында [у], сөз
басында  [б],  тұйық   буында  [п]  етіп   игеру,  ер   адам
фамилиясының   соңын  [п],  әйел   адам   фамилиясының   соңын


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   287




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет