А.Н. Радищев (1749-1802 жж.) – аса жоғары мәдениетті адам болған
(Н.Лосский). Әділетсіздікке қарсы ӛткір сын айтып, «Петербордан Мәскеуге сапар» деп аталатын еңбегінде теңсіздік, адамдық намыс, адамдардың
рухани, әлеуметтік бостандығын сипаттады.
Елдің саяси ӛмірінде Новгород вечесінің атақты басқару жүйесі
келмеске кеткен соң, Ресей саяси басқару жүйесін баяу және кеш жүзеге
асырылса да «жоғарыдан» ғана реформалап қана қойған жоқ, «тӛменнен» де
реформалауға талпынды. Оған Радищевтің самодержавалық езгіден ада,