Софистика – жай кездейсоқ құбылыс емес, ертедегі Греция мәдениеті
мен философиясында заңдылық тәрізді. Оның пайда болуы алдында
айтылған себептерге ғана емес, ескі натурфилософия қажет болды. Ол ескі
натурфилософияны софистер аяқтады және олар скептицизмді, субъектизмді,
реалитивизмді теориялық тұрғыдан қарастырған. Олар тұрмыс мәселелерін
екінші орынға жылжытып, философияны адамға тура қаратты.
Софистер барлығының теңдігін айтқан. Кімнен туылғанына қарамастан
барлығымыз табиғаттан жаратылғанымызды. Олар адам тәрбиесін бәрінен
жоғары қойып, олар адамгершілік қасиет туа бітпейтінін, ол қанға
байланысты еместігін, ол үшін ұмтылу, қалау керектігін айтқан.
Қайырымдылық – дегдарлыққа тәуелді емес екендігін, ол – білімге,
мінсіздікке ұмтылудан пайда болатынын айтты. Олар шәкірттерінен оқу
ақысын
алып
оларға
математикалық,
риторика,
дипломатия,
юриспруденцияны оқытқан. Бұл қылығымен софистер жоғары тап ӛкілдерін
таңғалдырды. Ӛйткені білім алу тек үстем топ ӛкілдерінің қолынан келген.
Олар бостандықты қазым ұстанымдарына қарсы қойды. Софистер
ағартушылық қызмет атқарды. Олардың негізіне келешек еуропалық оқуды
салған. Сопылар (софистер) грек ағартушылары қызметін атқарды, болашақ
еуропа ағартушыларының дәнін егіп, мәдениетінің негізін қалады.
Софистер бағыты біркелкі болмаған. Софистерді үлкен және кіші
деп екіге болген. Әр топ әрқилы мәселелерді қарастырған. Бірақ бәрінің