Сонымен қатар Қазақстанның киелі жерлерінің тізіміне енген,
республикалық маңызы бар 23 тарихи жəне мəдени
ескерткішке ғылыми реставрациялау жұмыстары жүргізілді.
Олардың қатарында Қожа Ахмет Яссауи, Айранбай
кесенелері; Аппақ ишан, Ақыртас кешендері; Ескі Түркістан,
Отырар, Сауран, Сығанақ қалашықтары; Сырымбеттегі
Уəлихановтар үйі т.б. бар. Ал «Бозоқ» музей-қорығы үшін
елордадағы Есіл ауданынан 412,6 га көлеміндегі жер учаскесі
бөлінді. ҚР Мəдениет жəне спорт министрлігі мен Нұр-
Сұлтан қаласы əкімдігінің арасында «Бозоқ» мемлекеттік
тарихи-мəдени музей-қорығының инфрақұрылымын дамыту
мəселелері жөніндегі өзара түсіністік пен ынтымақтастық
меморандумына қол қойылды. Биыл қорық аумағында
орналасатын нысандардың (визит орталық, археологиялық
парк) жобалық-сметалық құжаттамасын əзірлеу, ал келесі
жылдан бастап құрылыс жұмыстарын жүргізу жоспарланған.
Сондай-ақ өткен жылы «Ботай қонысындағы əлеуметтік-
экономикалық жəне дүниетанымдық контекстерді зерттеу
жəне қайта құру» ғылыми жобасы аясында Солтүстік
Қазақстан облысындағы Ботай қонысының маңынан көне
Ботай мəдениетінің үйі салынды. Алматы облысындағы
«Таңбалы», Түркістан облысындағы «Отырар» музей-
қорықтары сапар орталықтарының құрылысы аяқталды. 2019
жылы 1 желтоқсанда «Отырар» музей-қорығының сапар
орталығының ресми ашылу салтанаты өтті. «Ұлытау» ұлттық
тарихи-мəдени жəне табиғи музей-қорығының сапар
орталығының құрылысы ағымдағы жылы аяқталады. Қазіргі
уақытта Күлтөбе қалашығында археологиялық зерттеу
жұмыстары белсенді жүргізілуде, 15 ғылыми қызметкер мен
40 зертханашы жұмыс жасауда. Археологиялық саябақ құру
бойынша жұмыстар 2021 жылы толық аяқталады.
Жалпыұлттық киелі нысандар туралы мобильді форматтағы
30 дана бейнеролик түсіріліп, қазақ, орыс жəне ағылшын
тілдерінде əлеуметтік желілерде таратылды. Қазақстанның
киелі жерлерінің жалпыұлттық тізіміне енген 15 нысанның
3D моделі жасалды олардың ішінде: саяси қуғын-сүргін
құрбандарына арналған «Алжир» мемориалды кешені,
Қабанбай батыр кесенесі, Қосбатыр-Құмай мемориалдық
кешені, Кенесары үңгірі, Беспақыр, Рабия Сұлтан Бегім,
Гауhар ана, Есім хан, Ибраһим ата, Қарашаш ана, Үкаша ата,
Қарабура, Домалақ ана, Хақназар хан кесенелері, Бірлік –
Ордабасы кешені бар. «Қасиетті Қазақстан»
энциклопедициясының қазақ жəне орыс тілдерінде 3-ші томы
жарыққа шықты. Онда Жамбыл, Қарағанды, Қостанай,
Қызылорда облыстарының киелі жерлері қамтылған. Жоба
аясындағы жұмыстар биыл да жалғасады. Киелі жерлер көп
шоғырланған өңірлерде: Алматы облысындағы «Есік»,
Түркістан облысындағы «Ордабасы» жəне «Əзірет Сұлтан»
музей-қорықтарында сапар орталығының құрылысы
басталады.