Оқулық «Федералдық білім беруді дамыту институты»
жүктеу/скачать 2,22 Mb. Pdf көрінісі
|
қазақша кітап
| 10
ақпарат жинақтаушыда) процессор нұсқаулығының жинағы. Операциялық жүйе бағдарламаны орындауға жіберу үшін бағдарламаның орындалу ортасын қалыптастыруы керек — шешілетін мәселенің ақпараттық айналасы. Осыдай кейін операциялық жүйе орындалатын кодты және бағдарлама туралы ақпаратты оперативтік жадыға орналастырады да бағдарламаның орындалуына бастамашылық етеді. Операциялық жүйе аппараттық ресурстарды басқару қызметін атқарады, пайдаланушы орындап жатқан бағдарламалар арасында оларды орналастырады және ішінде бағдарламаларға қажетті барлық ақпараттар қамтылған орындалу ортасын қалыптастырады. Бұндай орта бұдан кейін ақпараттық орта деп аталатын болады. Ақпараттық ортаға операциялық жүйе өңдейтін, бағдарламаның орындалуына ықпал ететін, яғни пайдаланушының тапсырмаларын орындайтын деректер мен объектілері кіреді. Бұдан әрі оқыту барысында әр түрлі сипаттағы ақпараттық орталарға мысал келтіріледі. Бағдарлама, деректер және ақпараттық орта түсініктерін пайдалана отырып, ОЖ ортасында ақпараттық ортаның ажырамас бөлігі болып саналатын бағдарламалар мен деректер жиынтығы ретінде тапсырмалар түсінігін анықтауға болады. Орындалу үстіндегі бағдарлама процесті қалыптастырады. Процес (процесс) ақпараттық орта мен бағдарлама деректері, орындалатын код сақталатын жадтың бөлігі арасындағы жиынтық. Әдетте операциялық жүйемен басқарылатын жадта бір мезетте процестердің бірнешеуі қатар орындала алады. Бір процессорлы компьютерлерде тек бір процестің бағдарламалық коды қатар орындалатыны қалыпты жағдай, сол себептен процестердің бір бөлігі күту режимінде ал басқа бір процес орындалу үстінде болады. Процестер осылайша кезек құрады, операциялық жүйе кезектегі бірінші процеске басқаруды береді, одан кейін келесіне және с.с. Пайдаланушыдан пернетақта арқылы кіріс деректерін ала алатын және өзінің жұмыс нәтижесін экранға шығара алатын әлеуеттік мүмкіндігі бар процес алдыңғы жоспар процесі; тікелей пайдаланушы ықпал етпей орындалатын процес — фондық процес деп аталады. Өздерінің жұмыс барысында процестер процессордың есептеуіш қуатын, оперативті жадын пайдаланады, операциялық жүйенің сыртқы файлдарына, ядроның ішкі деректеріне жүгінеді. Бұл объектілердің барлығы процестің ақпараттық айналасына кіріп, ресурс деп аталады. Ресурс ОЖ қол жетімділігін жасайтын физикалық объект болуы мүмкін — процессор, оперативті жады, дискті жинақтауыштар, сондай- |