Жұқпалы аурулардың таралуы
Аштықпен б рге сүзек, тырысқақ, оба, д нгене және басқа аурулар да қатар келд . Жұқпалы аурулармен
ауырған адамдардың саны республиканың емдеу мекемелер н ң мүмк нд ктер нен едәу р асып кетт .
Аштық пен қайыршылық күй, эпидемия, ауруханалардың жет спеу , осының бәр аурулар арасындағы
өл мн ң санын көбейт п ж берд . Мысалы, Қостанай губерниясында аштар мен аурулардың 75%-ға жуығы
көз жұмды. Республиканың Денсаулық сақтау халық комиссариатының деректер бойынша Орынбор,
Орал, Ақмола және Ақтөбе губернияларында 1921 жылдың 1 қарашасы мен 1922 жылдың 1 ш лдес
арасында 37 657 адам ашаршылық құрбаны болды.[2]. Ашаршылық Қазақстанның басқа аймақтарын да
айналып өткен жоқ.[3]. Сол кезде Тарғын-Бөкей губерниялы кеңес атқару комитет н ң төрағасы қызмет н
атқарған Х.Д. Чурин өз естел г нде: «1921 — 1922 жылдардың қысында уезд орталығы болған кентт ң
көшелер нде б з таңғы сағат 5-6-ларда кейде ондаған адам өл ктер н жинайтынбыз» деп жазды. Ата-анасы
көз жұмып, қараусыз қалған балалардың күн сайын 50-60-ын жерг л кт өк мет органдары балалар
үйлер не бөлд . Егер 1921 жылғы 1 желтоқсандағы деректер бойынша қараусыз қалған аш-жаланаш
балалар саны Қазақ АКСР- бойынша 128 000 болса, осы жылдың соңында бұл көрсетк ш 158 000-ға, ал 1923
жылғы 1 наурызға қарай 408 022-ге жетт .[4]. 1922 жылғы наурыз-сәу р айларында Қазақстанды қысқан
ашаршылық мүлде асқынып кетт . КазОАК-н ң Төрағасы С. Мендешевт ң 1922 жылғы 8 ш лдеде КазОАК-
н ң III сессиясында жасаған баяндамасында осы жылдың көктем нде алынған толық емес деректер
бойынша Қазақстан бойынша аштыққа ұрынғандар саны 2 832 000 адамды құраған.[5]. Ал 1920 жылдың
соңында республиканың барлық тұрғындарының саны 4 781 263 адам ед . Оның 50,3%-ы — қазақтар,
31,2%-ы - орыстар, 14,4%-ы – украиндар болатын.
|