Еуразия гуманитарлық институтының хабаршысы тоқсандық журнал 2001 ж шыға бастаған 2020

 
229 
Шығарманың  тарихилығын  немесе  тарихи  еместігін  айқындау  біздіңше  мынандай 
талаптарға жауап беру белгісімен қанағаттануы тиіс: 
1. «Халық тағдырында маңызды роль атқарған тарихи ірі құбылыстарды» арқау етуі; 
2. Бас кейіпкерлердің нақты тарихи тұлғалар болуы. 
«Мен  -  Қазақпын»  поэмасында  осы  екі  талапқа  да  жауап  берерлік  дәлелдер  бар. 
Біріншіден  қазақ  халқы  басынан  өткерген  бүкіл  ірі  тарихи  оқиғалар  шығармада  жүйелі 
баяндалады, екіншіден «Мен  – Қазақпын» деп халық атынан сөйлеп отырған лирикалық 
қаһарман  –  ақынның  өзі  және  тарихта  болған  Абай,  Шоқан,  Махамбет,  Жамбыл,  Әлия, 
Мәншүк,  т.б  нақты  ұлы  тұлғалардың  реалистікпен  бейнеленуі  поэманы  тарихи  шығарма 
ретінде тануымызға негіз болады.  
Поэма  он  тараудан  тұрады.  Әр  тарау  ұлтымыздың  сол  кезге  шейін  поэзияда 
жырланбаған,  тарихымыздың  сол  кездері  мүлдем  айтуға  тиым  салынған  оқиғаларын 
поэтикалық  үлгіде  сөз  етуге  құрылған.  Ақын  қазақ  халқының  тарихынан  ең  айшықты 
оқиғаларды  екшеп  алып,  көлемді  эпикалық  шығарманың  дамуына  негіз  ете  отырып, 
композициялық құрылымын ширақ та жұмыр күйінде сақтаған. Сондықтан да шығармада 
оқыс оқиға, артық деталь кездеспейді.  
Тарихи-философиялық  идея  лирикалық  кейіпкер  –  ақынның  жүрегінде  сүзіліп, 
санасынан  синтезделіп  қорытындылап  шығады.  «Поэма  лирикалық-публицистикалық 
болған  соң,  онда  халықтың  интеллектуалдық  характері»  тек  қана  бірінші  жақтан 
баяндалады [1, 57]. Сондықтан бұл поэманың басты элементі образды бейнеге құрылған 
ақиқат ой. Бүтін болмыс авторлық ой арқылы ғана танылады. Ал мұндай тәсілдің ақынға 
үлкен жауапкершілік жүктейтіні түсінікті жайт.  
Қазақ  тарихы,  қазақ  даласы,  ондағы  үлкен  тарихи  оқиғаларды  жинақтап  дастанға 
айналдыру  дәстүрлі  бізде  ертеден  келе  жатқан  құбылыс.  Керек  десеңіз  М.Қашқари, 
Дулати,  Жалайрилар  осы  дәстүрдің  бастау  негізін  салған  ғұламалар.  Онан  кейінгі 
І.Жансүгіровтің  «Дала»  поэмасы  да  кезінде  дәл  осы  «Мен  –  Қазақпын»  дастаны  іспетті 
өзіндік  ерекшелігімен  танылған  шығарма.  Жұбанның  тұстастарының  ішінен  бұл 
тақырыпқа  қалам  тартқан  М.Әлімбаев  («Менің  Қазақстаным»  поэмасы).  «Бірақ  Жұбан 
Мұзафар мен Ілиясты қайталаған жоқ. Қайта көп ретте жаңарту, жаңғырту бар, шағындау, 
шыңдау бар» [2, 118]. 
Халқымыз ел намысын қоғаған ақынға да, азаматқа да ежелден кенде емес. Әр ақын 
мен азаматтың өз биігі бар десек, ұлт тарихында сондай бір асқар биіктен көрінген ақын – 
Жұбан  Молдағалиев.  «Қазақпын»  деуге  ұлтшыл  атанудан  қорқып,  көбіміз  жалтақтап 
жүрген заманда, 1963-64 жылдары-ақ: 
Мен – қазақпын, мың өліп, мың тірілген, 
Жөргегімде таныстым мұң тілімен. 
Жылағанда жүрегім, күн тұтылып, 
Қуанғанда күлкімнен түн түрілген –  
деп өз ойын батыл айта алған азамат. Шынында да қай қазақ болмасын бұл поэманы 
тебіренбей,  толқымай  оқи  алмасы  сөзсіз.  Себебі,  тіршілігі,  тұрмысы,  құлқы  кең  дала, 
табиғат  анамен  тұтастырыла  суреттелген  ұлттық  ерекшелік  ә  дегеннен-ақ  көзіңе  оттай 
басылып,  санаңдағы  беймәлім  бір  сағыныштың  сым  пернесін  басып  өткендей  әсерде 
қаласың. Ғасырлар бедерінде халқымыз жүріп өткен талайлы жол, ата-бабалар дүбірлетіп 
өткен тарих атты ұлы көш көз алдыңнан тізбектеліп өтіп жатады.  
Прозаға  қарағанда  поэзия  тілі  бейнелеп,  салыстырып  айтуға,  кестелі  сурет  салуға 
бейім  келеді.  Өлең  тілі  тек  айналадағы  нақты  заттармен  ғана  шектеліп  қоймай, 
абстрактылы құбылыстарды да, образды тілмен бейнелеп жеткізуге қабілетті. Қазір халық 
арасында  мәтел  сияқты  қолданылатын  Ж.  Молдағалиевтың  «Мен  –  қазақпын,  мың  өліп, 
мың  тірілген»  -  деген  өлең  жолын  таратып  баяндар  болсақ,  мұнда  халықтың  тұтастай 
ғұмырының жинақталған тарихы жатыр. 

 
230 
Поэманы  толқымай,  бей-жай  оқи  алмайсыз.  Онда  адам  сезіміне  еріксіз  әсер  ететін 
өзгеше бір жігер бар, жүйкеңнің әрбір талшығын дір еткізетін отты қызулық бар, өмірдің 
сырлы  оқиғасы  емес  адуынды  тасқынымен  кездескендей  күйді  бастан  кешетінімізді 
бәріміз  де  іштей  сеземіз.  Сол  ұлттың  өкілі  ретінде  өзгеше  бір  тәкаппар  күйге  енеміз. 
Жаның да, санаң да күйкі тірліктен алыстап кеткендей айналаға биіктен көз саласың. Ол 
сөз  өнерінің  құдіреті  екенін  сеземіз,  бірақ  тілмен  жеткізу  қиын,  жаның  бір  рахат  күйге 
бөленеді. Ол өмірге деген іңкәрлік, өнерден алған рахаттану сезімі. 
Поэмада  қарапайым  өмірдегі  тіршілік  мәселесі  сөз  болмайды,  онда  макро 
кеңістіктегі макро оқиғалар ғана сюжетке арқау болған.  Поэмадағы  көркем кеңістікте де 
шектеу жоқ, оқиға дәл мына жерде өтіп жатыр деп кесіп айта алмайсыз. Вертикальді және 
горизантальді әлем тұтастай қамтылған. Яғни тек жердегі оқиғалар ғана емес, ғарыштағы 
оқиғалар  да  шығарма  сюжетіне  арқау  болған.  Шығармадағы  көркем  уақытқа  да  кесімді 
мөлшер  бере  алмайсыз.  Оқиға  желісі  күндеп,  айлап  емес  ғасырлап,  дәуірлеп  өлшенеді. 
Сомдалған бір топ адамдардың емес тұтастай бір ұлттың жинақталған образы, сондықтан 
да оның мінезінде пенделік, күйкілік әрекеттер кездеспейді, негізгі айшықталған мінез бен 
портрет  қазақ  ұғымындағы  ірілік.  кісілік,  мәрттік,  ерлік,  батырлық,  шешендік  т.б. 
асқақтық  ұғымымен  астасып  кеткен.  Ал  эстетикадағы  асқақтық  категориясының  басты 
шарты адамдар атқаратын ұлы істерге, биік адамгершілік қасиеттерге ғана назар аудару. 
Ондай  қасиет  негізінен  романтизмге  тиесілі.  Жан  Поль  Рихтер  романтик  ақындар  «ең 
жоғары  кеңістікте  өмір  сүреді»  деген  екен.  Ал  Врубель деген  романтик  суретші  өнердің 
басты  міндеті  адамдардың  жан-дүниесін  «алып  образдар  арқылы  ұсақтықтан  жирендіру, 
ояту»  депті  [3,  207].  Асқақтықта  күнделікті  күйкі  тірліктің  күйбеңі  сөз  болмайтынын 
ескерсек «Мен-Қазақпын» асқақ пафоста жазылған романтикалық поэма. Оны поэмадағы 
кез келген өлең шумақтарынан көруге болады: 
Мен –Қазақпын, биікпін, байтақ елмін, 
Қайта тудым, өмірге қайта келдім. 
Мен мың да бір тірілдім мәңгі өлмеске – 
Айта бергім келеді, айта бергім! 
Ақын  тарихшы  емес,  бірақ  ол  тарихта  күллі  адамзат  баласының  жасаған  ортақ 
жетістігі  бар  деп  түсінеді.  Сондықтан  да  өткенді  тек  өз  ой-өресімен,  ақындық  көзқарас 
тұрғысынан таразылайды. Көне дүниенің шындығы мен болмысын образды сурет арқылы 
көреді,  космос  дәуіріндегі  адамның  қиялы  арқылы  таниды.  Өткен  тарихи  оқиғаларға  өз 
көңіліндегі интуиция арқылы баға береді.  
Осындай  асқақ  пафоспен,  сыршыл  сипатты  бойына  қатар  дарытқан  «Мен  – 
Қазақпын»  поэмасының  қазақ  топырағында  туу  себебі  неде?  Біздіңше  бұған  жауапты 
тереңнен толғап, ақын ойының астарынан іздегеніміз жөн.  
Ақын  шығармашылығына  саралай  қарағанда  соғыс  кезінің  өзінде  Жұбанның  сол 
кезең  саясатына  қабыса  қоймайтын  тақырыпқа  қалам  тартуы  тегін  болмаса  керек.  Ұлы 
Отан  соғысы  жылдары  «Социалды  Қазақстан»  газетінде  басылған  «Қазақ»  деген  өлеңі 
оның  болашақтағы  азамттық  бағытын  айқындап,  мәнер-машығының  қалыптаса 
бастағандығын  аңғартатын  өзекті  шығарма.  Бұл  туралы  ақын  кейін  «Мен  –  Қазақпын» 
поэмасына  даярлық  «Қазақ»  (1943)  өлеңінен  басталған  еді  деп  есіне  алады.  Үлкен 
эпикалық  шығарманың  тууына  кейде  шағын  лириканың  идеялық  мұраты  негіз 
болатындығы  да  рас.  Мысалы,  Ж.Молдағалиевтың  өзі  пір  тұтқан  дарабоз  ақын 
І.Жансүгіровтің «Бүгінгі дала» (1928) өлеңінің кейін «Дала» поэмасына арқау болып, «мол 
сарынға  айналғандығын»  профессор  Р.Нұрғалиев  та  атап  көрстеді  [4,  39].  Олай  болса 
«Мен  –  Қазақпынның»  түпкі  идеясын  соғыс  жылдары  жазылған  «Қазақ»  өлеңінен 
қарастырғанымыз дұрыс.  
Әлі  де  болса  шеберлігін  шыңдай  қоймаған  жас  ақынға  тән  кейбір  кемшіліктеріне 
қарамастан,  көкейіңде  көпке  дейін  ұмытылмай  қалып  қоятын  бір  қасиет  осы  «Қазақ» 
деген  өлеңнің  өн  бойынан  да  аңғарылады.  Ол  қасиет  ұлтжандылық,  туған  халқын  жан-

 
231 
тәнімен  сүю,  сол  ұлттың  өкілі  болғандығы  үшін  мақтаныш  сезімінде  болу.  Өлең 
Жұбанның жыр жолдарында көп кездесетін диалог арқылы басталады. Біздің ойымызша 
ақын тілдесетін жауынгер қазақ тек деталь ғана, негізгі ойды автор өзіндік «мен» арқылы 
сабақтаған.  
Майданның алғы шебінде, 
Жолықтым бір жігітке, 
Білдім қазақ екенін, 
Тідесу болып құмарым, 
– Қай ұлтсың? – деп жігіттен, 
Орысша жорта сұрадым. 
Оқтай отты көзімен 
Қадалып маған қарады 
– Қазақ, – деді тек қана, 
Сол болды берген жауабы. 
Осылайша  ақын  жауынгер  қазақты  сөйлете  отырып,  өз  ұлтының  мінез-құлқын, 
таным  түсінігін,  ерлік  дәстүрін  баян  етеді.  125  жолдан  (кейінгі  басылымда  85  жол) 
тұратын  шығармасында  ақын  ұлттық  ерекшеліктің  дара  сипаттарын  ғана  көрсетуге  күш 
салады.  
Қазақтың ісі тарихта 
Алтынменен жазылған 
.................................. 
Әр бір сөзі антпен тең, 
Ешқашан екі айтпаған. 
.................................. 
Халқының ерлік дәстүрін 
Ең жоғары сақтаған 
–  деген  шумақтардан  осыдан  жиырма  жыл  кейін  дүниеге  келген  «Мен  –қазақпын» 
поэмасының  идеялық  желісін  танимыз.  Бұл  кезде  Ж.  Молдағалиев  бары-жоғы  жиырма 
үштегі жап-жас жігіт болатын. Өлең:  
Мен де бірі қазақтың 
Болғаныма мақтандым, – деп аяқталады.  
«Халқым»,  «Қазағым»  деп  емірене  елжіреудің  өзі  қылмыс  болып  саналған 
социализм тұсында, «қазақ болғаныма мақтанамын» деу ерлік еді. Сондықтан да «Қазақ» 
өлеңі  Жұбанның  туған  халқына  деген  сүйіспеншілігінен  туған  алғашқы  шығарма  деп 
сеніммен айта аламыз.  
Әңгіме  «Мен  –  Қазақпын»  поэмасына  келіп  тірелетін  болғандықтан  ол  шығарма 
жазылған  кезең  -  алпысыншы  жылдардағы  саяси-әлеуметтік  жағдайға  да  соқпай  өте 
алмаймыз.  Талай  қазақтың  оқыған  зиялыларын  баудай  отағаннан  кейін  қанды  қол  И. 
Сталиннің өзі де өмірден өтіп, бұл дәуір шамалы да болса демократиялық бостандықтарға 
қол  жеткізген,  жеке  басқа  табынушылықты  сынап,  келесі  «данышпан»  Н.  Хрущевтің 
культін  жаңадан  сомдай  бастаған  кезең  болатын.  Бірақ  қалай  десек  те,  бұл  тұста  ғылым 
мен  техниканың  т.б  салалардан  Кеңес  өкіметі  алдыңғы  орындардың  бірінде  тұрды. 
Компартия бүкіл елдегі билікті тұтастай өз уысында ұстады. Тың көтеру желеуімен Ресей 
мен  Украинаның  ішкергі  аймақтарынан  түрлі  халықты  Қазақстанға  әкеліп,  жергілікті 
тұрғындармен  мидай  араластырды.  Бүкіл  халық  бір  лабораторияда  қорытылып, 
орыстандыру  саясаты  жедел  қарқынмен  іске  асырыла  бастады.  Қазақ  өз  жерінде  өзі 
көзтүрткіге айналды. Діні мен тілінен айырылу қаупі туды. Осынау қиын-қыстау кезенде 
қазақтың  қамын  ойлаған  ұлтжанды  азаматтар  ұлттық  тілінің,  салт-дәстүрінің  жоғалып 
кетуіне алаңдап, үкімет саясатының астарына өз ойларын да сыналап кіргізуге тырысты. 
Қандай  да  бір  арман  мен  қиялдың,  мақсат  пен  мұраттың  пайда  болуына  негіз  іздеді. 
Кейінгі  жас  ұрпақ  ұмытуға  тиіс  емес  тарих  тағылымдарын  коммунистік  партия 

 
232 
саясатымен  бүркемелей  баяндап,  халық  көкейіне  ұлттық  патриотизм  ұрығын  еге  білді. 
Жұбан  Молдағалиевтың  өлең-дастандарын  оқи  отырып,  сөз  саптаудағы  кейбір 
ұқсастықтар  ғана  емес,  идеясындағы  батыл  айтылған  пікірлердің  де  түп  қазығы  ұлтшыл 
деп  жазықсыз  жапа  шеккен  қаламгерлерімізбен  сабақтас  түсіп  жататынын  байқаймыз. 
Кеңестік  империяның  қазымыр  идеологиясы  селкеу  тартып,  әлсірей  бастаған  тұста 
арамызға  оралған  А.  Байтұрсынов,  Ш.  Құдайбердиев,  М.  Дулатов,  М.  Жұмабаев  тағы 
басқаларды біздің ұрпақ жарты ғасыр бойы естімей, білмей келді. Олар көтерген азаттық 
ұраны  өз  арнасын  таппай  тұйықталып  калып  еді  дегенді  де  көп  айтамыз.  Рас,  көпшілік 
қауым  үшін  солай  болды  десек  те  қазақ  зиялылары  оларды  әр  кезде  де  жадында  сақтап, 
өзінен кейінгі толқындарға сыр ғып айтатын. Егер олар өсиет еткен елдік, азаттық идеясы 
әр  қазақтың  жүрек  түкпірінде  жатпаса,  1986  жылғы  желтоқсанда  алаңға  шығып  атой 
салмаған  да  болар  ма  едік,  кім  білсін...  Біздіңше  азаттық  идеясының  желісі  үзілмеді. 
Әлихан, Ахмет, Міржақып, Мағжандар шейт болса да олардың ой-пікірін астарлап болса 
да бізге әкелуші Қасымдар мен Жұбандар болды.  
Поэмадағы  әр  тараудың  «Мен  –  Қазақпын»  деп  қайталанып  келуінде  де  терең  мән 
бар. Оның үстіне әр қайталау қазақ  тарихының жаңа бір бетін ашып, оқырманына өткен 
дәуір  оқиғаларынан  тағлымы  мол  ақрапарат  береді.  Әр  тараудағы  тарихи  оқиғаларға 
құрылған  сюжеттерден  қазақтың  қасіретін,  қазақтың  ерлігін,  қазақтың  асып-тасыған 
қуанышы мен мақтанышын көргендей боламыз... 
Мен – қазақпын, қаныммен, сүйегіммен, 
Сән-салтанат, салтымды сүйемін мен. 
Бақ орнатам басына моланың да, 
Мұрагермін оған да, иемін мен, –  
деген  шумақтан  ұлан-ғайыр  жерге,  ата-бабамыздың  ерлік  даңқына  деген  асқақ  та 
тәкаппар  мақтаныш  сезімі  сезіледі.  Әсіресе,  соңғы  екі  жолдың  айтар  ойы  тереңірек 
сияқты.  Молаға  ие  болу  түркі  халықтарының  дүниетанымында,  соның  ішінде  көшпелі 
қазақ  үшін  елге  ие  болу,  жерге  ие  болу  деген  сөз.  Жердің  кімге  тиесілі  екендігін 
аталарымыз  сол  жерде  жатқан  ата-баба  сүйегіне  қарап  ажыратқан  екен.  Ол  біздің 
аталарымыздың  пайымдауында  шекараны  белгілейтін  негізгі  белгі,  тапжылтпас  дәлел 
қызметін атқарған. Сондықтан біздің халықтың түсінігінде моланы қорлау, ол шекараны 
бұзу,  елдің  тұтастығына  шәк  келтіру  болып  саналған.  Оны  тарихи  деректер  мен  ауыз 
әдебиеті  материалдарынан  көптеп  кездестіруге  болады.  Молаға  мұрагермін  дегенде 
ақынның  астарлап  жеткізіп  отырғаны  сол  көне  дәстүр,  атадан  балаға  ауысып  жетіп  келе 
жатқан ескі салт. Яки бұл жерде ақын менің ата бабаларымның сүйегі жатыр, бұл жердің 
иесі мен дегенді ашық айтып отыр. Ақын ата-бабаларымыздың ұлылығына осылайша бас 
иеді  және  оны  асқақтықпен  жырға  қосады.  Азулы  екі  империяның  қыспағында  тұрып 
ұланғайыр аймақты аман ұстап тұру – «ұлылықтың белгісі» емес деп кім айта алады? 
Қай қаламгер болмасын өзі өмір сүрген дәуірдің ақиқат шындығынан алыстап кете 
алмайды,  онымен  бірге  жасап,  көңілдегі  ойын  сол  заманының  проблемалары  арқылы 
көтереді.  «Адамды  заман  билемек»  деп  Абай  тегін  айтпаған.  Заманмен  кереғар  болып, 
онымен ашық тартысқа түсудің соңы неге апарып соқтыратынын әрине ақын жақсы білді. 
Сондықтан  да  ол  қытымыр  ипериялық  саясатпен  ымырға  келе  отырып,  замана 
қайшылығын көркем образдар арқылы астарлай жеткізудің өзіндік жолын тапты.  
Азаттық тақырыбы қазақ әдебиетіндегі тамыры терең тарихи тақырып. Оның бастау 
алар  көзі  ауыз  әдебиетіне  тірелетіні  де  заңды  құбылыс.  Өйткені,  адамзат  жаралғалы 
біріне-бірі  зорлық  көрсетпеген,  бірін-бірі  езгіге  салмай,  өмір  сүрген  кезі  жоқ.  Ал, 
төңкеріске дейін бұл тақырыпты еркін жырлаған Міржақып, Мағжандар болса азат күнді 
көре  алмай  Сталиндік  репрессияның  құрбандарына  айналды.  Бірақ,  олар  арман  еткен 
тәуелсіздік  туы  құлаған  жоқ.  Арыстардан  мұраға  қалған  ұлттық  рухты  Қ.  Аманжолов 
жалғастырса, тәуелсіздік межесіне жеткізген Жұбан Молдағалиев болды. Ол ешқашан ұлт 
тағдырына селқос қарай алмады. «Егер жұмыр жерге сызат түсер болса, ол міндетті түрде 

 
233 
ақын  жүрегін  көктей  өтер  еді»  -  деп  ұлы  Гете  айтқандай  1986  жылғы  желтоқсанындағы 
найзағай оның жүрегін паршалап-ақ кеткен еді  [5, 187]. Ол қазақ халқының болашағына 
үлкен  сеніммен  қарады.  Оның  поэзиясында  азаматтық  әуен  ертеден-ақ  негіз  салып 
қалыптасты да, кейін жаңа көркемдік табыстарға жетіп, соны мазмұнға ие болды.  
Ойымызды  тұжырымдай  келе  айтарымыз,  Ж.  Молдағалиевтың  «Мен  –  Қазақпын» 
поэмасы  көркемдік  деңгейі  жоғары,  идеясы  терең  шығарма.  Өлең  өміріндегі  ғаламат 
интонациялық  қызулық,  қазақ  қара  өлеңінде  бұрын  кездесе  бермейтін  үйлесімді  де 
мағыналы ұйқастар, үлкен философиялық түйіндеулерге негіз боларлық фразеологиялық 
тұтас  ойларды  топтап  көрсетуге  болады.  Ақынның  көздеген  мақсаты  салтын,  дәстүрін, 
тарихын  ұмыта  бастаған  жас  ұрпаққа  өткенін  таныту  болғаны  анық.  Бұл  ойын  поэмада 
былайша келтірген екен: 
Атымның да кеше ғой танылғаны, 
Оған дейін не таңба таңылмады. 
Солар жайлы ойлансын ұрпағымыз –  
Шолпан қызы, шапақты таң ұлдары. 
Бүгінде тәуелсіздік алған еліміздің «шолпан қыздары» мен «таң ұлдары» өз тарихын 
өзінше зерттеп, тәуелсіз елінің қожасы болып отыр. Ақын арманы орындалуда.  
Қазір  халық  арасында  ХХ  ғасырдың  алпысыншы  жылдары  өшіп  қалған  ұлттық 
рухты  оятқан  тарихи  романдар  деген  әңгіме  жиі  айтылады.  Біздіңше  сол  рухты  ояту 
жолындағы  ең  алғашқы  қадам  Жұбан  Молдағалиевтің  «Мен-Қазақпын»  поэмасынан 
бастау  алады.  Поэма  1963  жылы  жарық  көрді,  ал  қазақ  тарихи  романдар  сериясының 
біріншісі  саналатын  І.  Есенберлиннің  «Қаһар»  романы  онан  бес  жыл  кейін,  1967  жылы 
оқырман қолына тиді. 
Жұбан  Молдағалиевтің  бұл  поэмасы  ұлтымыздың  рухани  әлемінде  өзінің  көтерген 
жүгімен, өршіл де биік пафосты дауысымен кезінде қазақ қоғамы үшін ерекше құбылыс 
болғаны рас. «Мен-Қазақпын» поэмасы қазақтың намысын оятты, ұлттың рухын көтерді. 
Жұбан  мен  Қазақ  егіз  ұғымға  айналды.  Сондықтан  да  Жұбан  ақын  1986  жылдың 
желтоқсанында азаматтық арын ту  етіп көтеріп  жазықсыз жапа шеккен қазақ жастарына 
араша  түсті,  тоталитарлық  жүйені  батыл  айыптады,  халқы  үшін  өзін  тайсалмастан 
құрбандыққа  шалды.  Жазушы  Садықбек  Адамбековтің  «Жұбан  –  Жұбан  боп  туып, 
Махамбет боп өлді», – дегені ақиқат шындық. 
 
 

жүктеу/скачать 2,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: