Жасушы ядросы - оның кұрамына кіретін негізгі бөлшегі. Жасуша
ядросының көлемі эртүрлі: гепатоциттерде - 10-18%, лимфоидты тіндерде -
60% . Ол генстикалық акпаратты сактайды, белок түзілуін реттейді. Тектік
ақпарат дезоксирибонуклейн қышқылында (ДНҚ) орналасады. Жасуша
бөлінген кезде (митоз) олар балапан жасушаларға тең мөлшерде беріледі.
Ядроның кұрамында хроматин мен хромосом болады. Бүларда рибСнуклеин
қышқылымен
байланысқан
ДНҚ
жинақталады.
Тектік
ақпарат
нуклеотидтерге белгілі дэйектілікпен тіркеліп жазылады. Бөлінбейтін
жасушалар дэнегінде бір немесе бірнсшс ұсак дэніштср кездеседі, бұларда
рибосомалар пайда болады.
Тэн (сома) жасушаларында хромосомалардың жұптаскан екі көшірмесі
болады, олардың пішіні, кұрылысы, ұзындығы бірдей болғандықтан біркелкі
(гомологиялық) деп атайды.
Хромосомалардьщ көлемдік, кұрылымдык, мөлшерлік ерекшеліктері
кариотип деп аталады. Адамда қалыпты кариотип - 22 жұп тэн
хромосомасынан (аутосом) жэне бір жұп жыныс хромосомаларынан (XX
немесе ХҮ) құралады. Сондықтан тэн жасушалары хромосомаларыныц саны -
46, ал жыныс жасушалана рында оның жартысы 23 хромосомга ғана болады.
Достарыңызбен бөлісу: |