Физиологиннмн даму кезеңдері
Баска да биологиялык ғылымдар іспетті физиология ертеден дамыған.
Физиология гылыми даму жолында көптеген тірліктерді тексере келе,
табылган зерттсу эдістерімен физиологиялык кұбылыстарды аныктау аркылы
практикалык медицинаны байытып, оның жстілуінс срскше ыкпалын тигізді.
Осы туралы агакты физиолог И.П.Павлов «медицина тск кана физиологиялык
деректермен күннен-күнге толыктырылып отырғанда гана адам денесіндегі
бұзылған механизмдерді дэл тауып, дұрыс емдей алады, яғни шын мэнінде оз
максатын орындайды» - дсді (ИЛI.Павлов, 2-і том; 176 бет. 1951).
Бізгс жстксн дсрсктср бойынша, байыргы Қытай, Үнді, Грек, Орта Азия
елдерінің ойшыл ғұламалары, дэрігерлері организмнің күрылысы мен
тіршілік орекеттері туралы көптеген мәліметтер жинаған.
Жаңа доуірге дейінгі IV г-да өмір сүрген
грек ойшылдары Гиппократ (б.з.д.. 460-377
жж.) пен Аристотельдің (б.з.д.. 384-322 жж.)
еңбектерінде адам организмінін негізін, оның
көптеген күбылыстарын түсінуге арналған
орсксттсрі байкалады. Алайда, гылымнын өтс
нашар дамуына байланысты олар біраз
сауалдарга,
казіргі
тұргыдан
алғанда,
дұрысжауап
таба
алмаған.
Өйткені,
физиологияның
алгашкы
кезеңінде
тірі
организмді тәжірибелер аркылы бакылау
болмады.
Дегенмен,
Аристотель
мен
Гиппократтың кейбір тірліктік әрекеттер
Typajibi ұгымдары дүрыс багытталған.
Аристотельдің жануарлар туралы еңбектері көп жылдар бойы зоология,
салыстырмалы эмбриология, анатомия, психология гылымдарының дамуына
негіз болды. Ол аурудың пайда болуы сырткы ортаның табиғи жэнс когами
жағдайына байланысты болатынын аныктады.
Гиппократ - бұл медицинаның атасы болып саналады. Ол ұсынган
ауруды аныктау, емдеу жэне болжау кагидалары, дәрігерлер этикасы туралы
көзкарастары осы күнге дейін өз маңызын жойган жок. Гиппократ адам
денсаулыгы, дене бітісі мен жан қуаттары (темперамент) организмдегі
сүйыктардан калыптасады деп есептеді.
Сондыктан ол аурудың себептерін жалпы (сырткы осерлерден) жоне
даралама (жеке бастың ерекшеліктерінен) болады деп екі топка бөлді.
Достарыңызбен бөлісу: |