108
2 - сыртқы
электрод; 3 - ішкі электрод.
2) Оқшаулағыш жабындардың басқа түрлері
Сымдарға арналған диэлектрлік жабындарға қосымша, әртүрлі қолдануларға байланысты,
экрандаушы жабынның басқа да түрлері бар, олар сондай-ақ істік оқшаулағыш, тарту құрылғылар,
аспалы құрылғылар, қысқыштар, өзекті оқшаулағыштар, тіректер, траверс, муфталар мен бұрғыштар
арнайы экрандаушы қаптамаларды қамтиды. Сақтандырғыштар, сондай-ақ басқа да қорғаныс
жабындары жабылуға жататын объектілерге арналған. Олар эпоксидті шайырдан, пластмассадан,
пластикалық цементтен, полимерден және басқа да оқшаулайтын материалдардан жасалған.
1) Сыртқы түрі және өлшемдік бақылау. Қорғаныс қақпақтарының әртүрлі типтерінің жоғарғы
және төменгі бетінде қауіпті ақаулар болмауы тиіс. Ақаулар тесік, сызат, жергілікті көтерілу, кесік,
ток өткізетін қоқыс, қатпарлар, қуыстар немесе майысқан-дөңес гофрлар сияқты болуы мүмкін.
Үлгілер көлемі мен кез келген ақаудың болуы тұрғысынан барлық құрылғы мен бекіту құрылғысын
визуалды тексеру жолымен бірінен кейін бірі тексерілуі тиіс.
2) Электрлік сақтықтық сынақтар. Экрандаушы жабынның электрлік қассиеттерін сынау
элементі айнымалы кернеуге төзімділікті сынау болып табылады және сынақ циклі 6 айды құрауы
тиіс. Қорғаныс қақпағындағы айнымалы токтың кернеуіне төзімділікке сынауға келетін болсақ,
кернеуді беру ұзақтығы 1 минутты құрауы тиіс. Электрлік қассиеттері 5.18-кестеге сәйкес болуы тиіс.
Экрандаушы жабын, егер қабық, тесік немесе анық қызу жоқ болса, білікті болып саналады. Сынақ
электродының орналасуы 5.11-суретте көрсетілген.
5.18-кесте. Қорғаныс жабынының
айнымалы тоғының кернеуі
Деңгейі
Номиналды кернеу/кВ
Айнымалы төзу кернеуі / кВ
(қолданыстағы мәні)
0
0.38
5
1
3
10
2
6, 10
20
3
20
30
5.11-сурет. Қорғаныс жабынына арналған сынау электродтарының орналасу сұлбасы 1 -
жабылуы тиіс компонент; 2 - қорғаныс орамы; 3 - металл фольга; 4 - жоғары вольтті электрод; 5 -
жерге тұйықталған электрод.
Жоғары вольтты электрод ішкі сымдарға қосылған, ал жерге тұйықталған электрод қорғаныс
қақпағын жабатын металл фольгаға қосылған. Металл фольганың шеті мен қорғаныс жабынының
шеті арасындағы сырғу қашықтығы шамамен (65 ± 5) мм құрайды.
3) Құрама электрлік сақтықтық сынақтар.
Әртүрлі
функциялары бар жекелеген экрандаушы жабындар оқшаулайтын экрандау жүйесі
109
ретінде біріктірілгенде, жүйе біріктірілген электрлік сынаққа тартылуы тиіс. Электр қасиеттері 5.18-
кестеге сәйкес болуы тиіс. Экрандау жүйесін, егер қабық, тесік немесе анық қызу жоқ болса, білікті
деп сануға болады.
1) Иілгіш сымның экрандаушы жабыны. Екі сынақ үлгісі әзірленген құрамдастырылған
құрастырудың талаптарына сәйкес біріктіріледі. Сынау сұлбасы иілгіш сымдардың қорғаныс
жабындары үшін электрлік қасиеттерін сынау әдісіне сәйкес жүргізілуі тиіс. Әрбір сынақ үлгісі
айнымалы және тұрақты кернеуге төзімділік сынағына шыдауы тиіс. Құрамдастырылған
сынақты орындау кезінде сынақтың екі құрамдастырылған үлгісін бірдей кернеу сыныбымен
сынаудың бір үлгісі ретінде қарастыруға болады. Бұл уақытта сыртқы электрод жалғау
бөлігімен байланысуы тиіс екенін атап өткен жөн.
2) Қорғаныс жабындарының басқа түрлері. Екі сынақ үлгісі құрастыру талаптарына сәйкес
біріктіріледі. Әрбір сынақ үлгісі айнымалы кернеуге сынаққа төзуі тиіс. Құрамдастырылған
құрастыруды сынақтан өткізу кезінде сынақ кернеуі барлық құрамдастырылған сынақ үлгісіне
(жалғау бөлігін қоса алғанда) берілуі тиіс, ал сыртқы және ішкі электродтар міндетті
элементтер ретінде белгіленеді.
4) Механикалық қасиеттерді тексеру.
Оқшаулайтын экрандау жабындары негізінде синтетикалық оқшаулайтын материалдардан
дайындалады. Қақпақтарды өндіру процесінде жиі жоғары температуралық термиялық өңдеуге
ұшырайды, сондықтан материалдардың қасиеті өзгеруі мүмкін. Сол себепті сол жерде оқшаулайтын
экрандау жабындарын қолданған кезде механикалық беріктік талаптарына сәйкес, және ыстыққа
төзімді және аязға төзімді қасиеттері болуы тиіс. Сондықтан, оқшаулайтын экрандау жабындары
олардың механикалық қасиеттеріне сыналуы тиіс. Сынақ элементтері мыналарды қамтиды:
тренажерде сынау, иілгіш қорғаныс жабындарының иілуін сынау және қатты қорғаныс
жабындарының беріктігін сынау. Бұл сынақтар әдетте үлгілік сынақ немесе өнім үлгілерін тексеру
кезінде орындалады.
Достарыңызбен бөлісу: