Қазіргі таңда қОҒамда эмоционалды интеллектіні дамытудың маңызы 7М01101- «Педагогика және психология»
жүктеу/скачать 0,61 Mb. Pdf көрінісі
|
Маханбетияр Ақнұр мақала
| Негізгі ұғымдар: интеллект, эмоционалды интеллект, эмоционалды
интеллект компоненттері Қазіргі қоғамда эмоцияны түсіну мен білдірудегі құзыреттілік мәселесі өте маңызды болып отыр. Көптеген зерттеушілер эмоциялардың әлеуметтік мәніне баса назар аударып, ақыл-ойды жетілдіруге негіз болатын қоғамның ажырамас бөлшегі екендігін атап өтті. Өйткені, адам өзінің ойлауынан гөрі сезімі және басқа адамдармен қарым-қатынасы барысы тұлғаның қалыптасуына негіз бола алады. Эмоцияларға тыйым салу оларды санадан шығаруға әкелетіні белгілі; өз кезегінде эмоцияны психологиялық өңдей алмау психосоматикалық бұзылулардан бастап, девиантты және делинквентті мінез-құлықпен аяқталатын түрлі жағымсыз салдарларды тудыруы мүмкін, өйткені эмоционалдық проблемалар өзін-өзі бақылау деңгейі төмен адамдарда көрінеді [2]. Жоғарыда аталған мәселелерді шешуге жеке адамда «эмоционалды даналықты» дамытуға бағытталған мақсатты жұмыстар ықпал етуі мүмкін. «Эмоционалды интеллект» феноменін зерттеу фундаменталды ғылымның да, психологияның, педагогиканың, менеджменттің қолданбалы
салаларының әр түрлі салаларының ғалымдарының назарын аударады. Жаңа тұжырымдаманы зерттеу белгілі бір жас кезеңіндегі даму ерекшеліктерін, кәсіби қызметтегі көріністер мен жеке тұлғаның табысы мен дамуына әсер етуін талдауға арналған. «Эмоционалды интеллект» ұғымының мәнін және оның құрылымын түсіну үшін «интеллект» сөзінің бастапқы мағынасы мен оның әр түрлі белгілерін талдап көрейік. Интеллект дегеніміз ақпаратты өңдеумен байланысты когнитивті сипаттама. Латын тілінен «интеллектус» ақыл, парасат, пайым деп аударылады. Энциклопедия интеллектті ойлау қабілеті, танымның абстрактілі қабілеті деп анықтайды. Бұл тұжырымдама «көне» болғанына қарамастан (оны ежелгі философтар қарастырған), қазіргі уақытта ол өзектілігін жоғалтпақ емес. Бұл құбылысты талдай отырып, ғалымдар бір көзқарасқа келе бермейді, сондықтан анықтаманың өзі күрделі болғандықтан, интеллекттің толық моделін құру қиынға соғады. Қазіргі уақытта шетелдік психологияда «эмоционалды интеллект» терминін түсінудің бірнеше тәсілдері бар: қабілеттер ретінде; ерекшеліктері ретінде; тұлғаның тұрақты қасиеттерінің, әлеуметтік, эмоционалды-танымдық дағдылары мен мотивациясының жиынтығы ретінде. Эмоционалды интеллекттің көптеген анықтамалары бар.
жүктеу/скачать 0,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|