I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы
Үшінші бөлім Бауыржанды қандай бала ретінде танытады?
жүктеу/скачать 4,57 Mb. Pdf көрінісі
|
1560766279 (1)
| Үшінші бөлім Бауыржанды қандай бала ретінде танытады?
A) Ұқыпты B) Бауырмал C) Тиянақты D) Арманшыл E) Сабырлы Жуықта Шығыс Қазақстанның Катонқарағай және Күршім аудандарында 50-ден астам сұнқар мен ителгі еркіндікке жіберілді. Кезінде контрабандалық жолмен шетелдерге өтіп кеткен құстар аймаққа Біріккен Араб Әмірлігінен әкелініп отыр. Дубай қаласындағы экологиялық агенттіктің бұл жобасы әлемде 18 жыл көлемінде жүзеге асырылып келеді. Осыған байланысты құрылған арнайы кор «Қызыл кітапқа» енген және жылдан-жылға азайып бара жатқан сұнқарлардың санын қалпына келтірумен айналысады. Арабтар аңшылыққа пайдаланатын құстарды еркіндікке жіберу жөніндегі жобасын бұған дейін Қырғызстан және Пәкістан елдерінде жүргізген, Соңғы бірнеше жыл ішінде бұл ауқымды экологиялық шараға Қазақстан да қатысып отыр. Басына сәлде кипі, ақ киімге оранған арабтардың Алтай өңіріне келуі - күнде бола бермейтін оқиға. Сондықтан болар, қонақтардың әрбір әрекеті мен жүріс-тұрысын бақылау көпшілік үшін қызықты болды. Саятшылық пен құсбегілік қазақтың канына сіңген өнер болса да, арабтардан үйренетін тәжірибе көп. Олар сұңқарды аса қасиетті құс санағандықтан, Араб Әмірлігінде онымен тек ақсүйектер ғана саятшылық құратын көрінеді. Сонымен бірге, арабтың ежелгі дәстүрі бойынша, аңшылыққа 2 жыл пайдаланылған кұс міндетті тұрде еркіндікке жіберіліп отырған. Өйткені, адамзат баласы жабайы табиғаттағы сұңқар мен ителгі санының азаюына залал келтірмеуі тиіс. Қазір әлемнің бірқатар елдерінде жүзеге асырылып отырған осы экологиялық бағдарлама да дәстүрдің негізінде жасалыпты. Біріккен Араб Әмірлігі табиғат ресурстарына өте бай. Сондықтан да біз жабайы табиғатқа зиян келтірмеуіміз және құстың санын көбейтуге болашақта да өз үлесімізді қосуымыз қажет. Арабтардың аңға шығу дәстүрі бойышпа сұңқарлар екі жылдан кейін бостандыққа жіберіліп тұрған. Өйткені соңғы 10 жылда сұңқарды броконьерлік жолмен аулап, шетелге сататындар көбейіп кетті. Араб Әмірлігінде сұңқар мен ителгіні әлемдік деңгейде корғау жөніндегі бағдарламаға мемлекет жан-жақты колдау жасап тұрады. Құстарды бостандыққа жіберуге осы экологиялық жобаның жетекшісі, жоғары мәртебелі шейх Мухаммед Ахмет Аль Баварди Шығыс Казақстанға арнайы келіпті. Ол Күршім және Катонқарағай өңірінің таулы, өзенді жерлеріне ұшырылған сұңқарды жеке бақылап, әрқайсысын суретке түсіріп отырды. Ақцияны ұйымдастырушылар, ең бастысы, еркіндікке жіберілген кұстар қайтадан браконьерлердің қолына түспесе дейді. 124 Біз бұл жобаны Қазақстанда жүзеге асырудың тиімді екендігіне көз жеткіздік. Бұл өнірдің табиғаты сұңқар және ителгі сиякты құстарға өте қолайлы. Олардың жабайы ортаға бейімделіп, өз қөрегін табуына барлық жағдай бар. Ең бастысы, кұстар табиғат жауларының қолына түспесе болғаны, дейді экологилық жобаның жетекшісі, жоғары мәртебелі шейх Мухаммед Ахмет Аль-Баварди. Жалпы Араб елдері бұл жобаны халықаралық деңгейде жүзеге асыруға қыруар қаржы жұмсап келеді. Мәселен, мына сұнқарлар осыған дейін Дубайдағы арнайы құстардың емханасында сауығып шыққан. Арабтар онын әрқайсысына құны 2 мың доллар тұратын электрондық кондырғылар тақты. Салмағы бар-жоғы 9 грамдық күннен куат алатын спутниктік жабдық арқылы сұңқарларды болашақта да бақылауға болады. Дәстүр бойынша әрбір сұңқардан кейін оның соңынан көгершін ұшырылды. Бұл әдіс жыртқыш құстың аңшылық машығын есіне түсіруі үшін қажет. жүктеу/скачать 4,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|