Оқулық Алматы «Атамұра» 2018 (ХVІІІ-ХІХ ғасырлар) ҚазаҚстан тарихы
жүктеу/скачать 7,96 Mb. Pdf көрінісі
|
8-СЫНЫП АТАМҰРА
| ра йымбек, Жасыбай, Есет, Малайсары, Жәнiбек,
батыр Баян, Олжабай, Қожаберген, Тайлақ, Бөлек, Саңырақ, Жабай, Бердiқожа, Жарылғап сияқ ты басқа да көп теген батырлары маңызды рөл атқарды. Батыр- лар жеке дербес жасақтарды басқарды және қанды шайқасқа, ерен ерлiк көр сете отырып, өздерi бастап кiрдi. Жоңғар басқыншыларына қарсы қазақтың қайсар қыз-келіншек тері де белсене қа тысты. Атап айтқанда, Абы лай сұлтанның қызы Айтол қын, Бұланбай батыр- дың қызы Айбике және басқалары жаумен қаһар- мандықпен шайқасты. Ал Қабанбай батыр дың әйелi Га у һар барлаушылар жасағын басқарды. Ол барлық iрi шайқастарға да қатысты. Жоңғар шапқыншылығына, ортақ жауға қарсы қазақтармен бiрге қарақалпақтар мен қырғыздар да аянбай соғысты. Сұрапыл шайқастың алғашқы кезеңiндегi жеңiлiс қазақ халқының ұнжырғасын түсiрген жоқ. Олар «жеңiс ке жетемiз» деген рухы мен ерiк-жiгерiн сақтай бiлдi. Халықтың жап пай ерлiк көрсетiп, қа һар мандық танытуы, ар-намыс жо лын да құр бан етуге дейiн баруы арқасында қа тыгез жаудың ойранды әре кеттерiне төтеп берiп, жоңғар басқыншы ларын тас-талқан етiп жеңiп шықты. Айрықша атап айтуға тұрарлық оқиға – қазақ ба тыр лары бас қын шыларға қарсы кең-байтақ қазақ жерінің барлық аумағында бiрдей шайқасты. Бұл соғыс тың барысында қазақ халқы жүзге, тайпаға және ру-руға бөлiну дегендi ұмытты. Жауға қарсы жұды- рықтай жұмылған ауызбiршiлiк танытты. Батырлардың ерен ерлiгiн бiздiң заманымызға дейiн өз шы ғар малары арқылы жеткiзген ақын-жыраулар Үмбетей, Ақтам бердi, Тәтiғара, Қожаберген, Бұқар және басқалары болды. Олардың көпшiлiгi сұрапыл соғысты өз көздерiмен көрген куәлар ғана емес, сонымен қатар ерлiкпен шайқасқан жаужүрек жауынгерлер де болды. Бөгенбай батыр Қабанбай батыр жұптық талқылау Отан қорғауға қатыс қан тағы қандай қыз-келін- шек тердің есімін білесіңдер? Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |