1. Шеткі бөлімі
– рецепторлары мұрынның
жоғарғы кеуілдерінің кілегей қабатында
орналасқан – иіс эпителиі.
Иіс сезу рецептор жасушасы биполярлы:
- Жоғарғы
жағынан иіс буылтығымен
кірпікшелері шығып тұрады;
- Иіс кірпікшелері арнайы бездер түзетін
суықтыққа малынып тұрады;
- Рецептор жасушалары негізінен миелинсіз
аксондар шығады. Рецепторлық аксон
талшықтары иіс жүйкесін құрады.
Иіс сезу талдағышы
Иіс талдағышының бөлімдері
2. Өткізгіш бөлімі.
Иіс жүйкесі торлы сүйекті тесіп өтеді ми сауыты, иіс
пиязшығы (2-нейрон) иіс тракті (tractus olfactorius), ол маңдай бөлігінің
негізімен өтеді иіс орталығы. Иіс тракті бірнеше будадан тұрады, олар
мидың түрлі бөліктеріне бағытталады: пириформды қыртысқа, иіс сезу
ядросына, лимбиялық жүйенің жүйке құрылымдарына, гипоталамустың
вегетативтік ядроларына, торлы құрылымға және т.б.
3. Орталық бқлімі
– самай бөлігінің ішкі беті, гиппокамп.
Иіс талдағышының бөлімдері
Иіс сезу талдағышы
Иісті қабылдау механизмі
►Иісті қармайтын анайы нәруыздар болады. Олар эпители
шырышында болуы және иіс рецепторының мембранасының
құрамында болуы мүмкін.
►Иісті заттарды қабылдауда рецепторлық элементтердің екі жүйесі
қатысады.
►Оның бірі – мембрана рецепторлары жүйесі – жасушаның
сезімталдығы мен таңдамалылығы жоғары физиологиялық жауабын
қамтамасыз етеді.
►Екіншісі – болмысы нуклеопротеид – сигналды қабылдаған соң иіс
эпителиінің иісті заттардан тазаруын қамтамасыз етеді.
Достарыңызбен бөлісу: 
