Сәрсеке М. Шығармалары
жүктеу/скачать 3,61 Mb. Pdf көрінісі
|
3 Қаныш роман-эссе
| кетіп бара жатқанда да, суға түсіп шо мылып жүргенімізде де
мені мадақтап, өзінің сүйікті әндерін шырқау дан тан ған жоқ. Әншілігі де ғажап еді-ау. Оны суреттеп жазу мүмкін емес. Тек қана тыңдау керек!..» ІІ Иә, жұмыстың ауырына төзіп, ертелі-кеш мехнат кешуге әзір жан айран-асыр қуана да білетін. Отыз жетінші жыл болса оның жан азабына түсіп, мансұқ ісі тағы да тежеу көріп, соның зарда- бынан әр түрлі қиянатқа ұшырап қиналып жүрген шағы. Же ке адамға табынудың салқыны барлаушылар қауымын да шырмап, барлаудың алғашқы үйрену, өнерге шыңдалу дәуірін басынан өткізген, қиын-қыстау күндерде жарты сық паны бөліп жескен небір жайсаң жігіттері жазықсыз жалаға ұрынған. Қайсыбіріне ол ара түсіп құтқармақ та болған-ды. Әсіресе өзі ерекше жақсы көріп, туған інісіндей болып кеткен, Одақтағы озат стахановшы-бұр ғы- лаушы Сейітқазы Қарсақбаевтың тағдыры на... Жезқазған тұрғыны ГРИГОРИЙ МИРОНЕНКОНЫҢ әңгіме- сінен: «Жезқазғанға кеште аттандық. Бұл кезде барлаушыларға дербес эмка авто мо билі тиген, жүргізушісі – мен. Дала жолы- мен екі-үш сағат изеңдеп, кешкі сағат он шамасында Рудникке келдік. Геологтар үйінің алдына тоқтағанымыз сол еді, ту ра аң- дып тұрғандай, бір бұрыштан былға ры тужуркалы екі кісі шыға келді де, дө рекі түрде: «Сәтбаев сенсің бе?» – деп дүрсе қоя берді. Серігім абыржып кідіре жауап берді. «Сәтбаев сен болсаң – маши- наға!» – деп жекірді анау. Қаныш Иман тайұлы алдыңғы есік ті аша беріп еді, екеудің үлкені, мұрттысы қолынан қағып: «Жоқ, артқа!» – деп кейін қарай ысырды. Мұртты қазақ менің қа та- рыма, екіншісі артқы креслоға жайғас ты. Менде тіл жоқ, есім шығып, мәңгу боп қалдым. Ойыма күдік кірді: «Өзіміз құдай дай көріп, үкі мет тің де сенімді өкілі деп жүрген аза матымызға да кезек келді. Сірә, мені де қоса қамайды...» «Әй, дорақ, сенде құ- 320 Медеу СӘРСЕКЕ лақ бар ма, әлде жүргің келмей ме? Қар сақ байға тарт дедім ғой саған!» – деген же ку ден селк етіп, кілтті оталғышқа қосай ын. Қарсақбай – о күнде өнеркәсіпті үлкен ауданның орталығы... Тағы да үш сағат изеңдеп, түн жарымда Қарсақбайға кел- дік. Поселканың ішіне кіргенде: «Қай да?» – де дім қасымдағы мұрттыға жас қана қарап. «Тоқта! Біз келдік», – деп екеуі де машинадан секіріп түсіп ұзай берді. Қа ныш Имантайұлы шы- дамады білем: «Әй, жігіттер, бұларың не? Жай сұрасаң дар да жеткізіп салатын едік қой?» – деді реніш біл діріп. Мұрт ты қазақ қайрылып ке ліп: «Сен, Сәтбаев, қажы тегіңді ұмыт паған боларсың? Байқап арыз дан, жоға ры ға. Жаулығы әшкереленген ағала рың ның қасына қосып жіберу оп-оңай, ар тың ды қысып жүргенің жөн болар, байдың сілім тігі!..» – деп, тағы бірдеңе лерді орысша да, қазақша да дөңайбат көрсетіп бықпырта айтты да жөндеріне кетті. Сөйтсек, мақсаттары – Қарсақ байға же тіп алу екен, әлде біздің бас тыққа қоқан-лоқы жасап қоюды қажет деп білген бе, кім білсін?.. Біршама уақыт тым-тырыс отырдық. Түнгі жұмыстағылар- дан басқаның бәрі шырт ұйқыда. Әлден соң Қаныш Иман- тайұлы қалш-қалш еткен дірілін басып, білегімнен ұстады да: «Жора, үй-ішімізді бекерге шошытпайық, бензин жетсе, Жез- қазғанға жетіп алайық», – деді. Поселкадан ұзаған соң: «Әнеугүні мен сізге шоферлықтан босатыңыз деп арыз бердім, ештеңе сездіңіз бе?» – дедім. «Біле- мін, бұлар сені де шыр айналдырып жүр, со дан қорқып, менен жүктеу/скачать 3,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|