көміртекті қорытпалар;
төмен легирленген жоғары
көміртекті қорытпалар;
жоғары легирленген
қорытпалар.
Молибден — адам баласының
қызмет көрсететін түрлі
саласында, әсіресе, ауыр өндірісте
белсенді түрде қолданатын кең
таралған металл.
Молибденге негізделген ыстыққа
төзімді материалдарды төрт
топқа бөлуге болады:
1.
2.
3.
4.
Молибденні
ң
қолданылуы
1. Түрлі
болаттардағы
және түсті
металдар
қорытпаларынд
ағы легірлеуші
2. Коррозияға
қарсы және
жоғары
температуралы
қорытпалар
дайындауға
3.Аэроғарыштық
және ядролық
техникадағы
құрылымдық
материал
ретінде
5. Жоғары
температуралы
пештерге
арналған
жылытқыштард
ы дайындауға
арналған
материал
4. Металл
қалыптауға
арналған
жабдықты
өндіруге
арналған
материал
НИОБИЙ
Ниобий – металл типті
химиялық элемент, периодтық
жүйеде ол Nb белгісімен берілген.
Ниобий - коррозияға төзімді
металдардың бірі. Сонымен
қатар, бұл асқын өткізгіш
элемент. Сондықтан, ниобийдің
аз бөлігін болатпен араластыру
арқылы бұл қорытпаның
әлдеқайда берік және сонымен
бірге иілгіш болатынына
кепілдік беріледі. Оның балқу
температурасы 2468ºC, булану
температурасы 4744ºC.
Қалыпты жағдайда ниобий
қатты күйде кездеседі.
НИОБИЙДІҢ ҚАСИЕТТЕРІ
Тазалығына байланысты ол өте икемді болуы мүмкін, яғни деформацияға
оңай ұшырайды, тіпті сымдар алуға мүмкіндік береді. Алайда, материалдың
созылуын жоғарылату арқылы ол икемділікті жоғалтатын, бірақ сынғыш
болмай, күшейіп, күшейе түседі. Бұл механикалық қасиеттерін сақтай
отырып, өте жоғары температураға төзімді, қыздыруға төзімді материал,
сондықтан ол отқа төзімді металдар класына жатады. Оның асқын
өткізгіштік қасиеттері бар, яғни белгілі бір температурадан төмен
салқындаған кезде ол электр тогының өтуіне төзімділік бермейді, мінсіз
электр өткізгішке айналады.
НИОБИЙДІҢ
ҚОЛДАНЫЛУЫ
Ол болат өндірісінде өте пайдалы, онда ол жоғары температурада көміртек пен азотпен қосылады. Ол сонымен
қатар қорытпалардың механикалық төзімділігін арттырады, әсіресе төмен температурада, оны ракета мен
реактивті қозғалтқышта қолданылатын авиация саласында пайдалы етеді. Бұл қосымшаның қосымша
артықшылығы ретінде, отқа төзімді металдардың ішіндегі тығыздығы ең төмен метал болып табылады. Оның
қорытпалары құрылыс құрылымдары мен мұнай өндіру платформаларында, газ және мұнай құбырларында
арқалықтарда қолданылады. Хромдық болаттан жасалған ниобий қорытпаларының бір бөлігі жоғары
температурада, мысалы, шайнектерде қолданылады.
Сондай-ақ, тозуға және тозуға төзімді құрал болатында пайдалы. Жоғары икемділіктің арқасында оны қалыптау
процестерінде қолдануға болады, олардың арасында престеу, ию және штамптау туралы айтуға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |