«Өрлеу» біліктілік арттыру ұлттық орталығы ақ Қазақстан республикасы білім беру жүйесінің басшы жәНЕ



Pdf көрінісі
бет34/37
Дата03.03.2017
өлшемі4,39 Mb.
#5498
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   37

 
Список использованной литературы 
1.
 
Афоризмы, поговорки,  высказывания мудрецов.  Афоризмы  о мудрости и  глупости. Л.Дж. Питер 
http://mudrosti.info/aforum_о_mudrosti.php. 
2.
 
Википедия.Вашингтон Б.Т.http://ru.wikipedia.org/wiki/%D%92%DO%d%BD%%D1 
3.
 
Вики-цитатник.А.де.Сент-Экзюпери. http://ru.quote.org%DO%90%DO%d%BD%%D1 
4.
 
Вики-цитатник. Римский-Корсаков Н.А. http://ru.wikipedia.org/wiki\ Н_А_Римский-Корсаков. 
5.
 
Вики-цитатник. Диккенс Ч. http://ru.quote.org%DO%А7%DO%В0 
6.
 
Лизинский  В.  Критерии,  оценки  и  стимулирование  педагогической  деятельности    как  один  из 
ресурсов управления образовательным проц\\ Завуч. 2005. №8. 
7.
 
Паустовский К.Г. Афоризмы Паустовского. 
 
 
Критериалды бағалау– оқушы білімінің деңгейін жетілдіру негізі 
 
Елшиманова Г. Н. 
Дарынды балаларға арналған үш тілде оқытатын 
Әл-Фараби атындағы арнаулы гимназиясының 
 қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің  мұғалімі 
 
Қазіргі  ақпараттық  дамудың  кезеңінде  мұғалімдер  алдындағы  үлкен  мақсат  –өмірге 
бейімделген,  шығармашылықпен  жұмыс  істей  алатын,  бәсекеге  қабілетті,үш  тілді  қатар 
меңгерген  тұлғаны қалыптастырып шығару. Білім беру – оқушыларға тек қана үйрету емес, 
сол  оқыту  мен  оқу  барысындағы  белсенді  әрекетті  үйлестіре  білу.  Белсенді  әрекетке 
құрылған  ортада  ғана  оқушы  білімі  жүйеленіп,  қалыптасады.    Әр  бала  өзінің  білім  алуы 
жолында  өзін  –  өзі  бағалай  алуы  керек.  Осыған  байланысты  оқушылардың,  оның  ішінде 
дарынды, шығармашыл, үш тілде білім алатын оқушылардың өз білімдерінің деңгейіне көз 
жеткізіп, мүмкіндігін анықтауындағы тиімді жол – критериалды бағалау. 
Критерийлер  -  оқытудың  міндеттерін  жүзеге  асыратын  өлшемдер,  атап  айтқанда, 
оқушылар жұмыс барысында орындайтын іс-әрекеттер тізбесі. 
Критериалдық  бағалау  -  бұл  білімнің  мақсаты  мен  мазмұнына  сәйкес  келетін, 
оқушылардың  оқу-танымдық  біліктілігін  қалыптастыруға  себепші  болатын,  айқын 
анықталған,  ұжыммен  шығарылған,  білім  процесінің  барлық  қатысушыларына  алдын  ала 
белгілі өлщемдермен оқушылардың оқу жетістіктерін салыстыруға негізделген процесс. 
Біз осыған дейін оқушыға қарапайым бағалау жүйесін қойып келдік, бірақ бала баға 
алғанмен,  оның  не  үшін,  неліктен  және  қандай  мақсатта  қойылғанын  біле  алмады.    Ал 
критериалды бағалау оның белгілі бір деңгейін анықтап қана қоя салмай, ары қарай не істеу 
керектігіне  және  нені  жақсарту  керектігіне  талдау  жасай  алуына  мүмкіндік  беріп  отыр. 
Критериалды бағалау кезінде оқушылар өзін басқа адаммен салыстыра алмайды. Тек өзіне-
өзі баға беріп, өз мүмкіндіктерін анықтап отырады.  
Мен  өзім  сабақ  беретін  7  «А»  сыныбында  дарынды,  талантты,  шығармашылыққа 
бейім оқушылар оқиды. Әр сабақ барысында олармен бірлесе оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-
тәсілдерді  қолдана  отырып    іс-әрекетті  жүргізгеніммен,  бағалауда  кедергіге  ұшырап 
отырдым.  
Негізгі  проблема:Шығармашылық  қабілеті  жоғары  оқушылардың  өз  білімін  нақты 
бағалай алмауы. Себебі: 

 
Бәрі де көшбасшы болуға ұмтылады 

 
Өздерін жоғары бағалайды, білімдерінің қай деңгейде екенін анықтай алмайды 

 
 
265 
 

 
Кез-келген тапсырманы орындай алатындықтарына сенімді 

 
Болашақ  мамандықтарына  байланысты  (актер,  журналист,  тілші)  шығармашылық 
қабілетін танытқысы келеді 

 
Әр сабақтан жаңа тапсырмалар күтеді, әркімнің пікірі өзіне құнды. 
Негізгі мәселеден шығу үшін олардың шешу жолдарын іздестірдім. 
1. Оқушыларды шығармашылық  қабілеттері бойынша топтастырып,  анықтадым.                         
Ұқсас қасиеттер: 
1.Шығармашыл;      2.  Сыни  тұрғыдан  ойлана  алады;    3.  Өз  ойларын  ашық  білдіре 
алады;   4. Алған ақпарат пен білімді қолдана алады; 
5. Шығармашылық тапсырмаларды қызыға орындайды. 
Нәтижесінде:«Болашақта мен кім болам?!», «Арманымды жалғасам...» эссе жаздырту 
арқылы: 
1. 5 оқушы журналист 
2. 7 оқушы актер, режиссер 
3. 2 оқушы мұғалім 
4.  8  оқушы  әртүрлі  мамандық  иелері  (елші,  математик,  әнші,  сәнгер,  дәрігер, 
саясаткер)болғысы келеді. 
С. Мұратбековтің “Жусан иісі”  әңгімесі бойынша: 
Журналист  тобына:Журналист  рөлінде  сұхбат  алу  немесе  журналистік  зерттеу 
жүргізу; 
Актер,режиссер  тобына:Әңгіменің  ұнаған  жері  бойынша  актерлік  шеберлігін 
көрсету, фильм сценарийін жазу; 
Тілшілер тобына:Әңгіме кейіпкерлері бойынша мақала дайындау; 
Кәсіпкерлер  тобына:Әңгімені  оқи  отырып,  кәсіп  көздерін  қарастыру  “Мен  не  істер 
едім?” 
2.Әр  баланың  өз  деңгейіне  қарай  білім  сапасын  анықтап,  талдап  отыру    үшін 
критериалды бағалауды сабағыма енгіздім.  
Критериалды бағалауды енгізудегі мақсатым не болды? 

 
Оқушының  сабақтағы  білім  деңгейін  анықтау  арқылы    мектептің  білім  сапасын 
арттыруға ықпал ету; 
Өз мақсатыма жету үшін критериалды бағалаудың бірнеше міндеттерін қойдым.    
Критериалдыбағалаудағы міндеттер: 

 
Сабақ барысында әр оқушының дайындық деңгейін анықтап отыру; 

 
Тақырыпқа құрылғаноқу мақсаттарын орындау қабілеттілігін байқау; 

 
Жеке оқушының даму мүмкіндігін бақылап отыру; 

 
Оқыту барысындағы артықшылықтар мен кедергілерді анықтап отыру; 

 
Шығармашылық  тапсырмаларды  орындаудағы  алған  бағасының  шынайылығына  
көзін жеткізіп отыру; 

 
Сабақ  үдерісі  мен  білімнің  меңгерілуі  туралы  оқушы,  мұғалім,  ата-ана  арасындағы 
кері байланысты қамтамасыз ету. 
Бағалау өлшемдеріне қойылған дескрипторлар 
“Жусан иісі” әңгімесі бойынша 
Журналист 
Актер, режиссер 
 
Тілші 
 
Кәсіпкерлер 
1. Сұхбат 
құра алады. 
2. Әңгіме  
 бойынша 
сұрақтар қоя 
алады. 
3. Журналистік 
қабілетін 
таныта алады. 
1.Әңгіменің 
идеясын 
түсінеді. 
2.Қабілетін көрсете біледі. 
3.Әңгімедегі  Аян  бейнесін 
аша алады.  
 
1. 
Мақала 
жазуға 
дағдыланады. 
2. 
Қаламгер 
болуға 
деген 
құлшынысы 
артады. 
3.Сүйікті  тұлға  бейнесі 
арқылы өз құндылықта 
рын толықтыра алады. 
1.Әңгімеге  баға  бере 
алады. 
2.Жоспар құра алады. 
3.Өз 
ойларын 
ашық 
білдіре алады. 
4.Алған  білімді  қолдана 
алады. 

 
 
266 
 
4. Әңгімені 
талдай алады. 
 
Дескриптор құруда оқушылар нені ескерді? 
1.
 
Берілген тақырыпты негізге алуды; 
2.
 
Өз көзқарасын білдіру арқылы ортақ ойға келуді; 
3.
 
Қажетті дерек көздерін теориямен ұштастыра білуді; 
4.
 
Сыни тұрғыдан ойлана отырып, өз ойын жеткізуді; 
5.
 
Дескрипторларды  жазылым,  оқылым,  тыңдалым,  айтылым  әрекеттері  негізінде 
іске асыруды. 
Критериалды бағалау қаншалықты маңызды? 
Мұғалімдер үшін: 

 
Білім сапасын арттыруға ықпал ететін критерийлер құрастыра алады; 

 
Өз іс-әрекетін саралап, болашағына жоспар құра алады; 

 
Жеке оқушыны бағалап, ата – анасына ақпарат бере алады; 

 
Сабақберудіңсапасынарттыра алады; 

 
Оқушының деңгейіне қарай оқытудың мүмкіндіктерін анықтай алады; 

 
Әр оқушының ерекшеліктерін ескере отырып, білім деңгейін нақты бағалай алады. 

 
Формативті  бағалау  арқылы  өсу  динамикасын  кез-келген  уақытта  анықтап,  білім 
сапасының артуына ықпал ете біледі. 
Оқушылар үшін: 

 
Өзінің білім деңгейінің қаншалықты екенін анықтай алады; 

 
Бағалау критерийлері арқылы дамудың мүмкіндіктеріне жол аша алады; 

 
Өзін және өзгелердібағалауарқылыкерібайланысқатүсе алады; 

 
Сынитұрғыдан  ойлана алады,  еркін  ой  айта  алады,  ата-анасына  өз  бағасын  көрсете 
алады. 
Ата-аналарүшін: 

 
Баласыныңбілімсапасыныңқандай деңгейде екенін біліп отырады; 

 
Оның оқуындағы табысты әрекеттерді бақылап, кедергілерін жоя алады; 

 
Оқуына қолдау көрсетіп отыру  үшін не істеу керектігін біледі. 
Алғашқы  сабақта  өзім  дескрипторлар  құрып,  оқушылардың  алдына  таратып  бердім. 
Оқу  бағдарламасына  сәйкес  берілген  тақырып  бойынша  оқу  мақсатын  өздері  анықтады. 
Оқушылар  деңгейлік  тапсырмаларды  орындап  отырғанмен,  дескрипторлар  бойынша 
бағалауда  түсінбей  жатты.  Түсінбеудің  салдарынан  өз-өздеріне  берілген  ұпайдың  жоғары 
деңгейін қойып отырды немесе қоя алмай жатты. Сабақ соңында бағалау шкаласы бойынша 
өздерінің  ұпай  сандарын  есептеп,    шынайы  бағаларын  шығарды.  Сабаққа  қатысып, 
тапсырмаларды  орындау  қабілетіне  қарай  соңғы  қорытынды  бағаны  өзім  қойдым.  Бірнеше 
сабақ  өту  барысында  оқушылар  берілген  деңгейлік  тапсырмаларды  шығармашылықпен 
орындап, шынайы баға қоя білуге және дескрипторларды өздері құруға үйренді. 
Дескрипторлар құра отырып бағалаудың тиімділігі неде болды? 
-
 
Оқушылар өз білімінің шынайылығына көз жеткізіп отыр; 
-
 
Өздерінің қай жерден кемшілік жіберіп, нені түсінбей отырғанын біліп, сол бойынша 
жұмыс жасауға мүмкіндік алып отыр; 
-
 
Білім деңгейін көтеруде алдына мақсат қоя білуге дағдыланып отыр; 
-
 
Қажетті дерек көздерін теориямен нақты ұштастыра біліп отыр. 
Алда нені жақсарту керек? 
      Оқушылардың  тақырып  бойынша  дескрипторларды  өздерінің  құра  отырып 
бағалауы арқылы өмірге керек білім алу дағдысын қалыптастыру. 
 
 
Развитие диалогической речи учащихся на уроках казахского языка 

 
 
267 
 
 
Айдапкелова С.Т. 
Енбекшиказахский район, село Шелек,  
Алматинская область, Казахстан 
 
Современная  жизнь,  насыщенная  новыми  технологиями,  требует  кардинальных 
изменений во всех сферах, и прежде всего в сфере образования. 
Мы  знакомы  с  таким  выражением  как:  «  Языковая  политика  в  Казахстане»  т.е.  это 
система мероприятий в сфере языковой ситуации Казахстана, проводимая нашими властями 
и общественными институтами страны. 
«Мы  должны  приложить  все  усилия  для  дальнейшего  развития казахского  языка, 
который  является  главным  фактором  объединения  всех  казахстанцев»,-  сказал  наш 
Президент Нурсултан Назарбаев. 
Дети из русских школ обычно хорошо усваивают грамматику казахского языка, но у 
них не развита  устная связная речь, малый объём словарного запаса, не могут донести свою 
мысль,  слабо  развито  установление  причинно  -  следственных  связей  при  работе  с  текстом. 
На  уроке  при  выполнении  заданий  устного  характера  учащиеся    понимают  содержание 
текста,  но  затрудняются  при  воспроизведении  его  содержания.Поэтому,  я  думаю,  что 
учителя казахского языка должны больше внимания уделять развитию речи учащихся через 
диалоговое  обучение.  Диалог  занимает  центральное  место  в преподавании  многих 
дисциплин. 
Мерсер  и Литлтон  (2007)  в своей  работе  показали,  что  диалог  в классе  способствует 
интеллектуальному  развитию  учеников  и их результативности  в обучении.  В исследовании 
подчеркивается,  что  интерактивное  общение  как  со взрослыми,  так  и совместная  работа 
со сверстниками способствуют обучению детей и их когнитивному развитию [1 c.] 
За  все  время  своей  педагогической  практики,  наблюдая  за  учениками,  язаметила, 
чтобольшинство  учащихся занимают  в  учебном процессе пассивную  роль и поэтому  уже в 
среднем  звене    начинают  терять  интерес  к  учёбе.  Это  приводит  к  тому,  что 
среднестатистический выпускник школы, обладая творческой инициативой, не имеет навыка 
диалогического общения. 
Я думаю,  если  правильно  выстраивать  стратегию  общения  на уроке,  то это  поможет 
развивать  способность  личности  эффективно  взаимодействовать  с окружающими  людьми, 
поможет  решать  проблемы  межличностного  общения,  вырабатывать  жизненно  важные 
навыки. 
В своей работе я внедряю идеи модуля «Новые подходы в преподавании и обучении», 
а именно  «Диалогическое  обучение».  Так  как  я являюсь  учителем  казахского  языка, 
то главной  задачей  ставлю  перед  собой  не только  научить  детей  читать,  писать  грамотно, 
применять  грамматические  правила,  но  и   научить  учащихся    развивать  устную  связную 
речь, тем самым развивать их коммуникативные навыки. 
По мнению  Выготского,  знания  приобретаются  в результате  вовлечения  ученика 
в диалог,  в совместную  беседу.  Совместная  беседа  учеников  в классе  приносит  большую 
пользу, так как позволяет ученикам выражать свое понимание темы, помогает им осознавать, 
что у людей могут быть разные идеи, содействует аргументированию учениками своих идей, 
способствует  когнитивному  развитию  детей,  помогает  учителю  понять,  на какой  стадии 
находятся ученики в процессе своего обучения.[2c.] 
На  этапе  вызова  темы  урока  стараюсь  подобрать  такие  задания,  которые 
способствуют развитию мышления учащихся. Это решение различных кроссвордов, ребусов, 
отгадывание  загадок,  выполнение  таких  заданий  как  «Собери  пословицу»,  «Закончи 
предложение»  и  т.д.  Все  эти  задания  дают  ученику  возможность  сформулировать  тему  и 
цели урока. 

 
 
268 
 
Одним из основных звеньев в обучении казахскому языку, в развитии речи  учеников 
является  словарная  работа,  обогащение  словаря  учащихся.  Работа  по  обогащению 
словарного  запаса,  введению  новых  слов  в  активный  словарь  учащихся  слагается  из  
раскрытия значения слова с помощью различных видов наглядности, толкования или путем 
перевода,    организации  многократного  закрепления  и  употребления  слова  в  речевой 
практике учащихся. С этой целью на уроках мною практикуются диалоги, речевые минутки, 
пересказ прочитанного.  
Виднейший  просветитель  казахского  народа  ЫбырайАлтынсарин  указывал:  «Без 
практических устных разговоров,конечно, невозможно научиться свободно и бегло говорить 
на каком бы то ни было языке» [3]. 
На  уроках  казахского  языка  одним  из  обязательных  элементов  является  работа  с 
лексическим  материалом,  т.е.  с  текстом.  В  зависимости  от  темы  урока  виды  заданий  тоже 
разнообразные.  Это  и    анализ  текста  с  позиции  «верно  -  неверно»,  восстановление 
авторского  текста,  составление  вопросов  низкого  и  высокого  порядка,  восстановление 
логической  цепочки  и  т.д.На  уроках  использую  новые  методы  и  приёмы:  методы 
«Карусель»,    «Джигсо», приемы  «Мозговой штурм»,  «Горячий стул»,  «Ты  - мне, я  - тебе» 
«Снежный ком». 
Большую  роль  в  развитии  связной  речи  учащихся  играет  применение  на  уроках 
ролевой игры. Конечно, этот вид деятельности применим не на всех уроках, но все же, если 
тема урока позволят применение этого метода это дает хороший результат. Как показал опыт 
работы,  одним  из  эффективных  средств  создания  мотивации  к  изучению  казахского  языка 
учащимся являются нетрадиционные методы обучения. Это ролевые игры и инсценировки. 
Ролевая  игра  –  это  учебный  прием,  при  котором  учащийся  учится  свободно  говорить  в 
рамках  заданных  обстоятельств.  В  ролевой  игре  обязательным  элементом  является 
разрешение проблемной ситуации. 
Например, при изучении темы «Сүйіспеншілік» в 8 классе, ученики с удовольствием 
играли роли из этой притчи, анализировали, делали выводы. 
Китайская пословица гласит:  «Учитель только открывает двери к знаниям, а войти в 
них вы должны сами».  Считаю, что активизация внутренних потребностей  ученика – задача 
современного учителя. 
Раньше на уроках, когда я  задавала задания, я сама читала  условие задания и давала 
инструкцию  и  оценивала  сама,  чаще  не  комментируя,  почему  он  заработал  ту  или  иную 
отметку.  Считала,  что  без  помощи    учителя,    они  не  справятся.  И  у  меня  был  постоянный 
страх за то, что если я не объясню сама, или не отвечу на вопрос, дети сами до этого никогда 
не  дойдут.  Но  сейчас  практика  моей  работы  показывает,  что  в  этих  вопросах  ошибалась. 
Даже при прохождении грамматических тем, ученики могут сделать выводы и объяснить ту 
или  иную  тему.  Например:  при  прохождений  темы  «Салт,  сабақты  етістік»  я  на  доске 
написала словосочетания в два столбика  
Сабақты етістік                        Салт етістік 
Күресті жақсы көреді              Емханада жатыр 
бәйгені ұнатады                       дукенге кетті 
есікті жапты                             досымен кездесті 
нанды турады                           үйден шықты 
сабақты оқыды                        емтиханда отыр 
и  задала  детям  вопрос:  «В  чем  отличие  салт  и  сабақты  етістік?»  ребята  смогли 
проследить, что салтетістік связан с табыс септік, а сабақты етістік с барыс, жатыс, шығыс, 
көмектес септік. Аналогично они смогли отличить болымды и болымсыз етістік. 
Использование  различных  приёмов    технологии  развития  критического  мышления 
через  диалог  действительно,  ведет  к  активизации  познавательной  деятельности  на  уроках, 
обогащает,  систематизирует  и  закрепляет  навыки,  способствует  к  их  осознанному 
применению. 

 
 
269 
 
Ученик  становится  активным,  заинтересованным,  равноправным  участником 
обучения.  У  него  происходит  отход  от  стандартного  мышления,  стереотипа  действий,  что 
позволяет  развить  стремление  к  знаниям,  создать  мотивацию  к  обучению.  Такая  работа  на 
уроке имеет большое образовательное, воспитательное, а также развивающее значение. При 
применении  приемов  критического  обучения  у  детей  развивается    диалогическая  речь. 
Использование  нетрадиционных  подходов  в  преподавании  является  важным  средством  для 
формирования личности, гуманного отношения ко всему живому, творческого воспитания и 
развития.  Задания  различного  содержания  способствуют  развитию  познавательных 
процессов. 
На  уроках  на  стадии  осмысления  темы  урока  можно  использовать  оформление 
постеров,  кластеров,  стратегию  «Синквейн».    При  их  оформлении  ученики  учатся 
сотрудничать  в  группе,  высказывать  свое  мнение,  прислушиваться  к  мнению  товарища, 
раскрывают свой потенциал, а самое главное учатся вести диалог, тем самым развивать свою 
речь и мышление.  
Для  активизации  мыслительной  деятельности  и  развития  речи  учащихся  очень 
важную  роль  играют  постановка  вопросов.  Если  обратиться  к  мнениям  исследователей-
психологов,  именно  в  процессе  обучения  навыкам  постановки  вопросов  раскрывается 
большой спектр дидактических возможностей для развития мышления и речи учащихся. 
Например  при  изучений  модуля  «Отбасы  бюджетін  жоспарлау»  в  10  классе 
сосредоточены  следущие  темы:  «Қаржы»,  «Отбасыбюджеті»,  «Кіріс  пен  шығыс», 
«Төлемдертуралы».  Изучение  этих  тем  вызвало  живой  интерес  учащихся,  потому  что  эти 
темы  связаны  с  жизнью  и  актуальны.  Все  задания  на  эти  уроки  были  составлены  по 
таксономии Блума. Ученики ознакомились с понятиями : қаржы, кіріс пен шығыс, төлемдер, 
и  какое  значение  они  имеют  в  нашей  жизни,  отвечали  на  вопросы  «высокого  и  низкого 
порядка» 
-Что входит в семейный бюджет? 
-Что общего со своей жизнью вы нашли в тексте? 
-Дайте объяснения, почему следует экономить семейный бюджет? 
-Какова основная мысль текста?   и др. 
При  прохождении  этих  тем  ученики  ознакомились  не  только  с  теоретическим 
материалом,  но  выполняли  и  практическую  работу:  заполняли  квитанции  оплаты  за 
электроэнергию  и  водоснабжение.  При  написании  эссе  на  тему:  «Үнемділікдеген  не?» 
несколько учеников отметили такой факт, как нехватка пресной воды на нашей планете. 
Групповая  работа  даёт    мне  возможность  увидеть   многогранность  личности  своих 
учащихся, получить  много новой  информации  и ещё раз убедиться, насколько такая форма 
работы   эффективна  на  уроках  языкового   цикла.  Во  время  групповой  работы  ученики, 
которые   ранее  предпочитали   отмалчиваться,  не  проявляли  интерес  к  предмету, стараются  
высказать  своё  мнение,  занимаются    сбором   дополнительной  информации,  используют  
интернет-ресурсы, делают подсчёты, рисуют, и т.д. 
Таким  образом,  хотелось бы  отметить,  что  эффективными  методами  в развитии 
диалогового  обучения  является  групповая  работа,  работа  в парах,  ролевая  игра.  Чтобы 
добиться  результативности  работы,  детям  надо  активно  обсуждать,  анализировать,  делать 
выводы,  и всю  эту  работу  провести  в определенное  время.  При  работе  в группах,  если 
хотя бы один ученик останется в стороне, группа не сможет добиться желаемого результата. 
А при  работе  в парах —  такое  отстранение  от работы  одного  из участников  вообще 
не приведет  к положительному  результату.  То есть,  активное  взаимодействие  через  диалог 
помогает детям усвоить тему более простыми методами. 
Конструктивистская  теория  обучения,  требует  от  учителя  организовывать  занятия  в 
соответствии  с  задачами,  способствующими  формированию  и  развитию  знаний,  умении  и 
навыков  у  учеников.  Эта  теория  меняет  стиль  общения  педагога  и  учащихся  в  сторону 
диалога  и  сотрудничества,  повышает  мотивацию  учащихся  и  культуру  общения.  Мы 

 
 
270 
 
постоянно  должны  учиться  тому,  как    формировать  у  учащихся  стремление  к 
самосовершенствованию. 
А  самое  главное,  я  пришла  к  выводу,  что  надо  постоянно  анализировать  каждый 
урок,и сделать его интересным для  всех учеников  в  классе. 
Делая  вывод:  я  могу  сказать  о  том,  что  язык  является  основным   инструментом 
общения.   Для  того  чтобы    строить  диалог  с  учениками  нужно  правильно  и  четко 
выстраивать  вопросы,  также  каждое  задание  должно  быть  продуманным  и  иметь  цель. 
Нужно уметь выслушать мнение учащихся и не перебивать при этом его.  
В  заключении  хочу  привести  слова  О.Роя:  «Хочешь  перемен  –  действуй!  Если  всё 
время ждать и надеяться, можно остаться ни с чем, а точнее, наедине с прожитой впустую 
жизнью».   
  
Литература: 
1.
 
Руководство 
для 
учителя, 
второй 
(основной) 
уровень, 
АОО 
«Назарбаев 
Интеллектуальные школы» издание третье, 2014г. 
2.
 
Исследование в действии совершенствует практику учителя, методические рекомендации 
– г. Алматы: филиал АО «НЦПК «Өрлеу» РИПКСО Республики Казахстан, 2014 г. 
 
 
Білімді жаңғырту - баршаға ортақ іс 
 
Исабекова Г. Қ. 
Солтүстік Қазақстан облысы, 
 Ақжар ауданы,  
әдістемелік кабинет меңгерушісі 
 
Елбасымыз  Н.Ә.Назарбаев  Қазақстан  халқына  арнаған  Жолдауында  «Қазіргі  білім 
беру  саласында  оқытудың  озық  технологияларын  меңгермейінше,    сауатты  әрі  жан-жақты 
маман болу мүмкін емес...» деп атап көрсеткендей, озық технологияларды пайдалану – заман 
талабы. 
Білім беру саласын реформалау, ұлттық білім беру моделін қалыптастыру мұғалімнің 
кәсіби құзіреттілігіне негізделеді[3.5].  
Қазақстанды  жаңарту-бәріміздің  ортақ  ісіміз.  Білім  беруді  жаңғырту-бүгінгі  заман 
талабы. Қазіргі таңда  жаңа технологиялармен  оқыту  жүйелі түрде жолға қойылып келеді.  
Білім беру жүйесінде  жұмыс жасайтын әрбір  педагогтың мақсаты-бәсекеге қабілетті  маман 
болу.  Тәуелсіз  елімізге    білімді,  саналы,  парасатты  адамды  тәрбиелеу  үшін  ұшқыр  ойлы, 
жаны  таза,  денсаулығы  мықты,  терең  білімді,  шәкірт  тәрбиелеу  басты  міндетіміз  деп 
санаймын[1.7]. 
  Әдістемелік  кабинеті  жұмысының  негізгі  қайнар  көзі  ғылым,  тәжірибе  және 
педагогикалық  қызметкерлердің  шығармашылығы  болып  табылады,  педагогика  саласында 
болып  жатқан  тың  өзгерістерді  әкелетін,  білім  үдерісіне  енгізетін,  жаңалық  жаршысы    деп 
таныр  едім.  Себебі,  әдістемелік  кабинетте  еңбек  ететін  әрбір  әдіскер  -  ұстаз,  үйретуші, 
бағыттаушы,  жаңалықты  жеткізуші,  шығармашыл  тұлға.  Әдіскердің  бір  бойында  бірнеше 
қызмет бар. Ол жаңа үрдісте заманауи технологияларды енгізу арқылы сабақтар, семинарлар, 
ғылыми  жұмыстар  мен  лигвистикалық-турнирлер  және  тағы  да  басқа  сайыс-байқауларды 
ұйымдастырып  өткізуші,  басқару  арқылы  нәтижелерге  қол  жеткізуін  қолдаушы  болып 
танылады.  
Әдістемелік  кабинеттің  мақсаты:  педагогикалық  ұжымның    кәсіби  құзыреттіліктерін 
дамыта отырып, жан- жақты көмек беріп, ақпараттық-әдістемелік базасын құру. 
Әдістемелік кабинеттің жұмысының негізгі бағыттары: 

 
 
271 
 
-
 
оқу-тәрбие үдерісінде жаңа ақпараттық технологияны ендіруге байланысты ғылыми-
әдістемелік және оқу-әдістемелік жұмыстарды жүзеге асыру; 
-
 
педагог  мамандардың  технологияларды  пайдалана  алу  дайындығын    арттыру  және 
олардың ақпараттық құзырлығын қалыптастыру мүмкіндіктерін дамыту; 
-
 
ақпараттық-коммуникациялық  технологияны    оқу        процесіне  енгізу  бойынша     
педагог мамандардың і с-  тәжірибесін тарату; 
-
 
инновациялық  және  экспериментальды  жұмыстарды  өткізу,  инновациялық 
жобаларды дайындау. 
Әдістемелік  кабинет    –  жаңа  идеяларды  ойлап  табушы,  теориялық  білімі  терең, 
педагогикалық  үдерісті  кеңінен  талдай  алатын,  ақпараттарды  сараптап,  қорытынды 
шығарып,  оны  жұмыс  сапасын  жақсартуға  дұрыс  бағыт  береді.  Әдіскер  дегеніміз  –  үнемі 
ізденіс пен еңбектің нәтижесінде тәжірибе жинақтайтын, бүгінгі қоғам дамуының үдерісінен 
шыға білетін, өз мамандығының шынайы фанаты [4.15].  
Жалпы       әдістемелік кабинет       аудан  мектептерінің  және  мұғалімдерінің  ғылыми  - 
әдістемелік орталығы болып табылады. Әдістемелік кабинетте кабинеттің меңгерушісі және 
5 әдіскер жұмыс істейді.  Олардың барлығы  да жоғары білімді, жаңашылдыққа байланысты 
біліктілік курсынан өткен, ұстаз әдіскерлер.  
Бүгінгі  әдістемелік  кабинеттің  атқаратын  функциялары  бұрынғыдан  өзгеше.  Яғни, 
әдіскер, сарапшы (эксперт), менеджер, кеңесші(консультант) рөлдерін қатар алып жүруде. 
Әдістемелік  кабинет  меңгерушісі  кабинеттің   жұмысын  бағдарлап:  білім  беру 
мекемелерінің оқу ісі  жөніндегі  орынбасарлары   қызметінің жүйесін ұйымдастырады, білім 
мекемелерінің    оқу   жұмысының  жағдайын  талдайды  және  олардың  тиімділігін  арттыру 
үшін   ұсыныстар   дайындайды,  мұғалімдердің  біліктілігін  арттыру  курстарының 
ұйымдастырылуын  бағдарлайды,    жоспарлау,  әдістемелік,  ақпараттық  материалдарды 
 дайындау   мен   диагностикалауға  қатысады,  әдістемелік  сайыстардың   дайындығы  мен 
өткізілуін ұйымдастырады. Сонымен қатар,  «Өрлеу» БАҰО орталықтарының әдіскерлерімен 
бірлесіп  жұмыс  атқарады,  озық   педагогикалық  іс-тәжірибе  жайлы  ақпарат  таратады, 
мұғалімдердің  педагогикалық  іс-тәжірибесін   оқып-үйрену,   жинақтау,  тарату  жұмысын 
ұйымдастырады,  сайыстар,көрмелер,  олимпиадалар,  жарыстардың  т.б.  өткізілуіне  қажетті 
құжаттарды   жасап,    ұйымдастырады,   пән  мұғалімдерінің  озық  іс-тәжірибесін   анықтап, 
тәжірибеге   енгізіп,  таратады;  нормативтік  құжаттарға,  әдістемелік  хаттарға  сәйкес  білім 
беру мекемелерінің  оқу жұмысын реттеп, мониторинг жүргізеді. 
 Ақжар аудандық әдістемелік кабинет төмендегідей міндеттермен жұмыс жасайды: 

 
оқу процесіне заманауи әдістемелер мен технологияларды енгізу; 

 
«Назарбаев  Зияткерлік  мектептері»  ДББҰ    тәжірибесін  қазақстандық  білім  беру 
жүйесіне тарату; 

 
педагогикалық кадрлардың кәсіби дайындық деңгейін арттыру; 

 
педагогикалық  базалық  білім  беру  стандарттарын,  мектеп  мұғалімдері  мен  ЖОО 
оқытушыларының біліктілігін арттыру талаптарын жаңарту; 

 
мектепке  дейінгі  тәрбиенің  жаңа  сапасына  көшу.  білім  саласына  әлемнің  үздік 
жетістіктерін енгізу; 

 
Жас мамандармен жұмыс жүргізетін тәлімгерлік дамыту; 

 
Үштілді білім беруге көшу. 
     Ақжар  ауданы    әдістемелік  кабинеттің  үйлестіру  қызметі  бойынша    негізгі 
бағыттары мыналар: 

 
әдіскер  әрбір  қызметкерге  жұмыс  барысында  туындаған    қиындықтар  мен 
проблемаларын реттеуге әдістемелік көмек көрсету; 

 
педагогтарды білім беру жүйесінің жаңа элементтеріне бейімдеу; 

 
кәсіби тұрғыдан жетілу мен өзін-өзі жамыту жоспарларын  жүзеге асыру; 

 
білім беру процесінің барысы, шарттары және нәтижелері жөніндегі мониторинг; 

 
озат тәжірибе элементтерін анықтау және тарату.  

 
 
272 
 
Өз  жұмысымның  нәтижесі  ретінде  5  жыл  қатарынан    «Алтын  белгі»  және  «Үздік 
аттестат»  иегерлерін  оқушылардың  демалыс  кезінде  ауданымыздың    ең  тәжірибелі 
мұғалімдерден  қосымша  сабақ  жүргізілу  ұйымдастырылды.  Олимпиада  резервтерін 
дайындауда  аудан  педагогтері  оқыту  үдерісін    сыныптарда  ынтымақтастық  ортаны 
қалыптастырудан,  белсенді  оқыту  үдерістерін  енгізіп,  тәжірибелі  джұмыстар  жасап, 
жетістіктерге  жетуде.  Мектептерде  дайындық  жұмыстары  жүйелі  түрде  жүргізіліп, 
оқушының  жас  ерекшелігі  ескеріліп,  тапсырманы  оқушының  деңгейіне  қарай  дайындау 
жүзеге асырылуда. не сай біртіндеп күрделендіріліп отыруы керек. Осы мақсатта аудандық 
әдістемелік  кабинеттің  жоспарында  5  жылдан  бері  сыныптар  аралығында  пәндік 
олимпиадалар бастауыш, орта және жоғары буындарда  ұйымдастырылып келеді. Бұл мектеп 
оқушыларының  білімдерін  тереңдетіп,  танымдық  қабілеттерін  арттыруға  бағытталған. 
Осындай игі істердің арқасында ауданымыздың оқушылары облыс,  республика  көлемінде 
жетістерге жетуде.  
Ауданымыздағы  ауылдық  мектептерде  мұғалім  мен  оқушының  білім  ресурстарына 
интернет    және  интербелсенді  тақталар,  электронды  оқулықтар  арқылы  білімін  жетілдіріп,  
педагогтер кәсіби өсу жолында еңбек етуде.,  ал оқушыларымыз өз жетістіктерін көрсетуде. 
Бірақ    шалғай    жатқан  ауылды  жерлердегі  интернет  желісінің  нашар  болуы,  бала  санының 
азаюы  және  педагог  мамандардың  жетіспеуі  кедергі  келтіреді.  Осыған  орай    ресурстық  
орталықтар  ашылып,  шағын  жинақталған  мектептермен  байланыс  нығайып,  оқушылардың 
білім алуына жағдай жасалынды. Желілік қоғамдастықтың құрылуы да үлкен нәтиже беруде.  
Қоғамдастыққа 25 мектептен деңгейлік бағдарлама курсын аяқтаған мұғалімдер кіреді және 
басқа  да  мұғалімдер  тәжірибе  алмасу  үшін  желілік  қоғамдастыққа  тіркелді.  Желілік 
қоғамдастықтың  жұмысы  жүйелі  түрде  жүргізілу  мақсатында  мектептер  3  аймаққа  бөлінді. 
Әр  аймақты    үйлестірушілер    (Бірінші  (ілгері)   деңгей  бойынша  біліктілігі  бар  педагогтер) 
басқарады.  Ағымдағы  жылдың  3-тоқсанында  Бірінші  (ілгері)   деңгей  бойынша  біліктілігін 
арттырған  26 педагог  тренерлік курстан өтіп, білім беру үдерісінде өзара тәжірибе алмасу 
ісін жалғастыруда. Аймақтық бөліністерде үйлестірушілер сертификатталған мұғалімдермен 
«Диалогтық оқыту, топтық жұмысты ұйымдастыру» тақырыбында семинар өткізді. Семинар 
барысында  мұғалімдер  сабақта  Диалогтық  оқытуды  қолданудың  тиімді  жолдарын 
қарастырып,  өзара  талдау  жүргізді.  Қорытындылай  келгенде  мектептер  аймақтық 
бөліністердің  үйлестірушілеріне  фото  дәлелдемелерімен  рефлексиялық    дәлелдемелері 
арқылы көруге болады. Әр мектептерде  Lesson Study тәсілін жүргізу дәстүрге айналған.  
Ауданымыздың  мектептерін  аймақтық  бөлініске  бөлінгені  өте  тиімді  болды.  Себебі, 
барлық мектептер үйлестірушілердің басқаруымен үнемі назарда болады.     
Сонымен  бірге  сертификатталған  мұғалімдер  өзара  тәжірибе  алмасу  мақсатында 
«Ақжар  LEADER»  атты  сайтында  белсенділік  танытып,  тәжірибе  барысындағы  мәселелер 
мен    іс-шаралардың  өткізілуі  жөнінде  өзіндік  пікірлерін  білдурде.    Сайттың  сілтемесі 
(akzharleader.kz. ).  
Мұғалімдердің  онлайн-вебинар,  конференциялар,  желілік  қауымдастық  және  ашық 
сабақтарға қатысып, өз тәжірибе алмасу үдерістерін әдістемелік кабинет әдіскерлері жүзеге 
асырып  отырады.  Бүгінгі  күні  әдістемелік  кабинет    мектептерде    жүйелі  жаңашылдықты 
ұйымдастыру қолға алынып. төмендегідеі стратегиялар іске асырылуда: 

 
жалпы  орта  мектептердегі  бастауыш  сынып  мұғалімдеріне  арналған  НЗМ-нің 
СМК порталына тіркеліп, жұмыс жүргізілуі; 

 
оқытудағы    жаңа    тәсілдерді    жүзеге    асыруда    педагогтар  белсенділігін  арттыру 
қажеттілігі; 

 
облыстық  әдістемелік  кабинет  әдіскерлерімен,  облыстық  «Өрлеу»  БАҰО»  АҚФ  
«СҚО ПҚ БАИ»,  ПШО филиалдары тренерлерімен байланысты нығайту; 

 
облыстық Назарбаев Зияткерлік мектебі ДББҰ байланыс жасап, әдістемелік көмек 
алу; 

 
әдістемелік жұмысқа ардагер ұстаздарды қатыстыру.  

 
 
273 
 
Осындай  игі  жұмыстарды  аудандық  әдістемелік  кабинет  қызметкерлері  қолданысқа 
енгізуде.  
Аудандық әдістеме кабинетінің мазмұны келесідей жұмыстарды негізге алуда:   

 
Қазақстан  Республикасының  заңдары,  нормативтік  құжаттар,  нұсқаулықтар, 
барлық әдістемелік жұмыстың мақсаты мен міндеттерін анықтайтын бұйрықтар; 

 
Аймақтың  даму  бағдарламалары,  әдістеме  қызметін  дәстүрлі  мазмұнын  жаңарту 
және кеңейтуге арналған оқулықтар мен оқу әдістемелері; 

 
Ғылыми  әдістемелік  деңгейін  көтеру  үшін  жаңа  психологиялық-  педагогикалық 
әдістемелік зерттеулер; 

 
Өздігінен  білімін  жетілдіру  және  білім  беру  үдерісіндегі  мәселелерді,  негізгі 
міндеттерді,  білім  беру  ұйымының  даму  деңгейін,  оқу  –  тәрбие  процесімен  басқару 
жағдайын тексеру және болжау; 

 
Қазақстан  Республикасы  білім  беру  ұйымдарының    оқушыларына  арналған 
электронды журналдар мен күнделіктердің бірыңғай ақпараттық  жүйесі  жобасын пилоттық 
енгізу. 
Қорытындылай  келе,   қазіргі  заман  талабына  сай  әдістемелік  кабинет  қызметкерлері 
мектептерге  педагогикалық  шеберлігі  жоғары,  өзінің  іс-тәжірибесін  сын  тұрғысынан 
қарастырып,  іске  асыра  алатын  және  сабақтарында  ғылыми  жетістіктерді  қолдана  алатын 
мұғалімнің  кәсіби  өсуіне  жағдай  жасаушы  тұлға  болып  табылады.    Сондықтан  әдістемелік 
жұмысты ұйымдастыру, әдістемелік жұмыстың ең негізі бұл – әр педагогтің педагогикалық 
шеберлігін  шыңдауға,  кәсіби  тұрғыдан  өсуіне  жетекші  бола  алатын,  тәлімгерлік  қызметті 
қатар  алып  жүруші,  психологиялық,  педагогикалық  карым-қатынастың  жоғарғы  дәрежесін 
құрушы қызметкер атануы тиіс.  
 
Әдебиеттер: 
1.    Қазақстан  Республикасының  «Білім  туралы»  Заңы.  27  шілде  2007  жыл  №319-III.( 
24.11.2015 
жылы 
өзгерістер 
мен 
толықтырулар 
енгізілді).- 
[Электрондық 
ресурс]: 
http://www.edu.gov.kz. 
2.  Қазақстан  Республикасында  білім  беруді және ғылымды  дамытудың  2016–2019  жылдарға 
арналған Мемлекеттік бағдарламасы. – [Электрондық ресурс]:http://adilet.zan.kz. 
3.  «Нұрлы  жол  –  болашаққа  бастар  жол»,  Қазақстан  Республикасының  Президенті 
Н.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. 2014 жылғы 11 қараша
4.  Қазақстан  Республикасының  жалпы  білім  беретін  мектептері  педагогтерінің  біліктілігін 
арттыру курстарының бағдарламасы - «НЗМ» ДББҰ, 2012. 
5.  10.2016-2017  оқу  жылында  Қазақстан  Республикасының  жалпы  орта  білім  беретін 
ұйымдарында оқу процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері туралы әдістемелік нұсқау хат. 
 
 
 
 
 
 
 
Озық тәжірибе – көпке ортақ 
 
Қалабаева Г.К. 
Алматы экономикалық 
 колледжінің әдіскері 
 
Колледждерде  педагогикалық  тәжірибені  зерттеу,  жинақтау  ісі  күрделі  және 
шығармашылық мәселелердің бірі болып табылады. Педагогикалық тәжірибе - оқыту, білім 
беру және тәрбие тәжірибесі, дәлірек айтсақ нәтижесі студенттің жеке тұлғалық сапаларынан 

 
 
274 
 
көрінетін,  белгілі  бір  мақсатпен  ұйымдастырылатын  педагогикалық  процесс.  Мұнда 
мақсатты  педагогикалық  процесс  –  бәсекеге  қабілетті  маман  дайындау  мақсатында 
жүргізіліп жатқанын ескеру керек. 
Бәсекеге қабілетті, кәсіби дағдысы жоғары, білікті, құзыретті маман даярлау еліміздің 
индустриялық-инновациялық  дамуының  басты  талабы  болғандықтан,  оқу-тәрбие  үрдісін 
жетілдіру,  үздік,  жаңашыл  тәжірибемен  және  оның  идеяларын  шығармашылықпен 
пайдалану  әр  педагогтың  басты  міндеті.  Осыған  орай75  жылдық  тарихы  бар  Алматы 
экономикалық  колледжі  «Заманауи  білім  технологиялары  –  оқу-үрдісінің  әдістері  мен 
формаларын  жетілдіру  факторы»  (2011-2016  жылдар)  әдістемелік  тақырыбында  жұмыс 
жасап келеді. Әдістемелік қызметтің басты мақсаты ғылымның заманауи жетістіктерін оқу-
үрдісіне  енгізу  үшін  оқытушылардың  кәсіби  құзыреттілік  деңгейін  үздіксіз  жетілдіру, 
заманауи  білім  технологияларын  оқу  үрдісінде    қолдану  арқылы  инновациялық  бағытта 
жұмыс  жасайтын  кадрлармен  қаматасыз  ету.  Мақсатқа  бағытталған  және  жүйелілік  негізде 
ғылыми-әдістемелік,  ғылыми-педагогикалық  жұмыстың  сапасын  арттыру;педагогикалық 
ұжымның  шығармашылық  белсенділігін  және  кәсіби  біліктілігін  арттыру;колледждің  оқу-
тәрбие  мазмұнын  жетілдіруде  білім  беру  технологиясын  тұрақты  түрде  жаңартып 
отыру;жаңашыл 
ұстаздардың 
озат 
педагогикалық 
тәжірибені 
насихаттау 
және 
тарату;ғылыми–ізденіс  жұмыстарын  ұйымдастырып,  конференция,  семинарлар,    облыстық, 
республикалық  байқауларға,  педагогикалық  оқуларға  қатысуды  жүзеге  асыру;оқу  үрдісінде 
инновациялық технологияларын, әдістерін, құралдары мен нысандарын әзірлеу, енгізу және 
жетілдіруміндеттері жүктелді. 
Әдістемелік тақырыпты жүзеге асыру 3 кезеңнен тұрды: 
1-кезең  –  дайындық  кезеңі.  Ол    2011-2012  жылдар  аралығын  қамтыды.  Дайындық 
кезеңін жүзеге асыру барысында алқалық талқылауда әдістемелік тақырып бойынша мақсат 
міндетті  айқындау,  әдістемелік  мәселені  жүзеге  асыру  бойынша  жылдық  жоспарлар 
дайындау, әдістемелік тақырып бойынша іздену, ғылыми-әдістемелік тақырыптармен танысу 
және әдістемелік кабинетті сәйкес материалдармен толықтыру сияқты жұмыстар атқарылды. 
2-кезең – іс-әрекеттер кезеңі 2012-2015 жылдар аралығын қамтыды. Онда міндеттерді 
орындау  жолдарын  таңдау,  іс-әрекеттерді  ұйымдастыру  және  оны  жүзеге  асыру  сияқты 
түйіткілді мәселелер қаралды.  
Қорытынды кезең, өз алдына 3-кезең болып 2016 жылдан бастау алды. Онда негізінен 
іс-әрекеттердің нәтижесін, орындалу деңгейі мен сапасын сараптау мәселесі қарастырылды. 
Күтілген  нәтиже  –  заманауи  білім  технологияларын  жетік  меңгерген,  оқу-  үрдісінде 
түрлі  әдіс-тәсілдерде  тиімді  қолданатын,  ғылым  мен  тәжірибені  ұштастыра  білетін  кәсіби 
педагог қалыптастыру болды.  
Нәтижеге 
қол 
жеткізудеАлматы 
экономикалық 
колледжінің 
әдістемелік 
қызметітөмендегідей негізгі бағыттар бойынша жүзеге асырылды: 
1.
 
Ұйымдастырушылық-әдістемелік  қызмет  –  әдістемелік  қызметті  жоспарлау 
(қысқа мерзімді, жылдық және келешекке арналған жоспар). 
Колледждің  әдістемелік  қызметін  ұйымдастыру  және  координациялау,  түрлі  іс-
шаралар өткізуді ұйымдастыру. 
2.
 
Аналитикалық қызмет: 

 
Сабақ беретін пәні бойынша кәсіби құзыреттілігін; 

 
Педагогика және психология саласындағы біліктілігін; 

 
Озат педагогикалық тәжірибені зерттеу, жалпылау және тарату;  

 
Кәсіби біліктілігін арттыру қажеттілігін анықтау. 
3.
 
Ақпараттық  қызмет  –  педагогикалық  қызметтегі  жаңашылдық  туралы 
мәліметтерді,  әдістемелік,  психологиялық  және  ғылыми  әдебиеттермен,  жаңашыл  идеялар 
мен технологияларды; 

 
Нормативті-құқықтық құжаттарды, нұсқаулықтармен; 

 
Педагогикалық ұжымды диогностика негізіндегі аналитикалық  

 
 
275 
 
материалдармен таныстыру. 
4.
 
Консультациялық  қызмет  –  жас  мамандарға,  оқытушыларды  аттестаттау 
кезеңінде әдістемелік жан-жақты көмек көрсету.  
Әдістемелік қызметтін ұйымдастыру формалары: 

 
Педагогикалық және әдістемелік Кеңестер; 

 
ПЦК жұмысы; 

 
Психологиялық және педагогикалық семинарлар; 

 
Теориялық және ғылыми-тәжірибелік конференциялар; 

 
Педагогикалық оқулар; 

 
Әдістемелік көрме және бюллетендер шығару; 

 
Тәлімгерлік жұмыс; 

 
Озық тәжірибе мектебі; 

 
Шебер сыныптар; 

 
Оқытушылардың шығармашылық есептері; 

 
Ашық сабақтар және сыныптан тыс іс-шаралар; 

 
Онлайнконференциялар т.б. 
Колледжде  дәстүрге  айналған  рейтингтік  бағалау  жүйесінің  мониторингі  және 
оқытушының  кәсіби  білімін  жоспарлы  сабақтарға  қатысу,  оқу  жылының  қорытындысын 
талдау  барысында  оқытушының  жеткен  жетістіктерін  саралау,    оқытушының  актуалдық 
педагогикалық  мәселе  төңірегінде  өз  білімін  көтеру  мақсатында  тақырыпқа  ізденіс 
жасау,оқытушының  жұмыс  құжаттарын  (жоспарларын)  зерделеу,  сауалнамалар  алу 
барысында  озат  педагогикалық  тәжірибелі  оқытушылардың  жұмыстарын  жинақтау  және 
жалпылау – жұмыстың негізгі аналитикалық бөлігін құрайды. 
Озат  педагогикалық  тәжірибе  –  білім  берудегі,  соның  ішіндегі  педагогикадағы 
жаңашылдық пен зерттеушілік тәжірибеге сүйеніп, нақты дерктер мен соңғы жаңалықтарға 
негізделген  теориялық  талдау  және  жинақтаудан  құралған   білім  беру  мекемесінің  немесе 
үнемі ізденісте болатын тәжірибелі педагог—маман еңбегінің жемісі. Ф.Ш.Терегуловтың [2]   
пікірінше, озат тәжірибенің әр кезеңінің (анықтау -  зерделеу – жалпылау -  көпшілікке ұсыну 
-  енгізу)  өзіндік  критерийлері  бар.  Анықтау  кезеңінің  басты  критерийі  –  тұрақты  жоғары 
нәтиже,  зерделеу  кезеңінің  критерийі  –  жоғары  нәтиженің  педагогикалық  жетістікпен 
сабақтастығын талдау, жалпылау кезеңінің критерийі – тәжірибенің негізгі идеясын саралау. 
Көпшілікке ұсыну және енгізу кезеңдерінің басты критерийі – тәжірибе туралы мәліметтерді 
толықтыру,  тәжірибенің  базалық  моделін  жасау  болып  табылады.Озат  педагогикалық 
тәжірибені  зерттеу,  жалпылау  және  тарату  мақсатында  колледжде  «Озақ  педагогикалық 
тәжірибе» мектебінің ұзақ мерзімді жоспары құрылды.Жоспар аумағында келесі іс-шаралар 
өткізілді: 
І.  Ұйымдастыру  кезеңі  (анықтау).  «Озат  педагогикалық  тәжірибемектебінің  Ережесі, 
озат  тәжірибені  оқып-үйрену  үшін  шығармашылық  топ  құрылды.  Тәжірибелі 
оқытушылардың сабақтарына қатысу үшін кестелер  жасалды. Тәжірибе тақырыбы бойынша 
әдебиеттерді оқу және материалдар картотекасы құрылды. 
Озық тәжірибе тақырыбптар анықталды.  
Олар:  Т.А.Атыхановтың  «Математика  сабақтарында  «Оқытудың  «Үшөлшемді 
әдістемелік  жүйе»  педагогикалық  технологияны  қолдану  арқылы  студенттердің  өз  бетімен 
жұмыс жасау қабілетін арттыру[4]»;  
Г.А.Юнусованың  «Жаңа  технологияның  тиімді  жолдарын  оқу  үрдісінде  пайдалану 
арқылы студенттердің білім деңгейлерін арттыру».  
ІІ.  Теориялық-тәжірибелік  дайындық  (зерделеу).  Жоспарлы  сабақтарға  қатысып, 
талдаулар  жүріп  отырды.  Сауалнамалар  мен  бақылау  жұмыстары  алынып,  мониторингі 
жасалды.  Оқу  үрдісінде  қажетті  әдістемелік  көмек  көрсетілді  (құжаттарды  жазуда, 
тәжірибені  өзіндік  бақылауда,  кәсіби  деңгейін  көтеруде  т.б.)  және  нақты  материалдарды 
жинау жүргізілді (әзірлемелер, сызбалар, жоспарлар, диагностикалық мәліметтер т.б.). 

 
 
276 
 
ІІІ. Құжаттар жиынтығы (жалпылау). Алынған мәліметтерге талдау жасалып, өңделді. 
Оқытушылардың  сабақ  жоспарлары,  оқу-әдістемелік  кешендері  дайындалды.  Басылым 
беттеріне мақалалары жарияланды. 
ІV. Таратылған тәжірибені бағалау және шешім қабылдау. 
2012ж.  Ғылыми-әдістемелік  Кеңес  №6  (28.06.2012ж)  отырысында  озат  тәжірибе 
нәтижесі  тыңдалды.Кеңес  шешімімен  Т.А.Атыхановтың  «Математика  сабақтарында 
«Оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік жүйесі» педагогикалық технологияны қолдану арқылы 
студенттердің  өз  бетімен  жұмыс  жасау  қабілетін  арттыру»;  Г.А.Юнусованың  «Жаңа 
технологияның  тиімді  жолдарын  оқу  үрдісінде  пайдалану  арқылы  студенттердің  білім 
деңгейлерін арттыру» тәжірибесі колледж ішінде тарқатылды. 
V. Насихаттау, тарату және енгізу 
 2012-2013  о.ж.  Озат  педагогикалық  тәжірибені  тарату  ашық  сабақ  апталығы, 
құжаттар  көрмесі,  шебер  сыныптар  апталығы,  педагогикалық  оқуларда  баяндамалар  жасау, 
оқу-әдістемелік кешендерін жинақтау формасында жүзеге асырылды. 
2013ж.  Ғылыми-әдістемелік  Кеңес  №  6  (28.05.2013ж.)  отырысында  озат  тәжірибені 
тарату,  жинақтау  бойынша  шығармашылық  топ  есебі  тыңдалды.  Кеңес  шешімімен  озат 
тәжірибеніоблыс көлемінде тарату ұсынылды. 
2013  ж.  (14  қараша  2013ж.)  Біліктілікті  арттырудың  ұлттық  «Өрлеу»  орталығы  АҚ 
облыстық  филиалы  директорының  атына  сұраныс 
жолданды. 
2014ж. 
Біліктілікті 
арттырудың 
ұлттық 
«Өрлеу» 
орталығы 
АҚ 
облыстық 
филиалы 
директорының  атына  сұраныс  негізінде  «Оқытудың 
«Үшөлшемді  әдістемелік  жүйесі»  педагогикалық 
технологиясының  авторы  п.ғ.д.,  профессор  Ж.У. 
Кобдиковамен  өткізілген  семинарда  ашық  сабқтар 
берілді.  Семинар  қорытындысы  бойынша  Т.А. 
Атыхановқа, Г.А. Юнусоваға Г.Қ. Қалабаеваға Алғыс 
хат  беріліп,  оқытудың  «Үшөлшемді  әдістемелік 
жүйесі»  педагогикалық  технологиясының  авторы  Ж.У.  Кобдикова  Т.А.  Атыхановтың  және 
Г.А. Юнусованың озат тәжірибесін облыс көлемінде таратуға пікір жазды. 
2014ж.    Т.А.Атыханов  «Техникалық  және  кәсіптік  оқытудың  дамуы:  тәжірибе, 
проблемалар,  перспективалар»  тақырыбындағы          облыстық  колледж  оқытушыларының  
педагогикалық оқуындағы «Математика сабақтарында «Оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік 
жүйесі»  педагогикалық  технологияны  қолдану  арқылы  студенттердің  өз  бетімен  жұмыс 
жасау қабілетін арттыру» баяндамасы І дәрежелі дипломмен марапатталды. 
 
 
 
2015ж.  23  сәуірде  «Алматы  облысының  білім  басқармасы»  ММ  «Әдістемелік 
кабинеті»  МКҚК  техникалық  және  кәсіптік  бөлімі  әдістемелік  Кеңесінде  «Оқытудың 
«Үшөлшемді  әдістемелік  жүйесі»  педагогикалық  технологиянысының  негізінде  « 
Туындының көмегімен функцияны зеттеу» тақырыбында ашық сабақ өткізілді. 

 
 
277 
 
2016 ж. «Алматы облысының білім басқармасы» ММ «Әдістемелік кабинеті» МКҚК 
ұйымдастаруымен өткізілген «Қазіргі оқу үрдісінде жеке тұлғаның шығармашылық қабілетін 
дамыту  жолдары»  тақырыбындағы  әдістемелік  күн  жұмысында  «Оқытудың  «Үшөлшемді 
әдістемелік  жүйесі»  педагогикалық  технологиянысын  математика  сабақтарында  қолдану» 
Оқу құралының презентациясы жасалды. 
2016ж.  «Алматы  облысының  білім  басқармасы»  ММ  «Әдістемелік  кабинеті»  МКҚК 
меңгерушісіне  Т.А.  Атыхановтың  «Оқытудың  «Үшөлшемді  әдістемелік  жүйесі» 
педагогикалық  технологиянысы  негізінде  жасалған  «Математика»  пәнінен  оқу  құралын 
шығарып, таратуға ұсыныс (12.04.16ж.) жасады. 
Алматы  облыстық  әдістемелік  кабинетінің  сараптау  комиссиясының  2016  жылғы  22 
маусымдағы  №3  отырысының  шешіміне  сай  Т.А.Атыхановтың  «Үшөлшемді  әдістемелік 
жүйе» педагогикалық технологиясына негізінделіп жасалған техникалық және кәсіптік білім 
беру  оқу  орындарына  арналған  «Математика»  пәнінен  кешендік  оқу  құралын  облыс 
көлемінде тарату мақұлданды. 
Озық  тәжірибе  көптеген  әріптестерімізге  ортақ  болуы  тиіс.  Осы  бағытты  ұстанған 
Алматы  экономикалық  колледжі  айтылған  әдістеме  мәселесін  кең  ортада  әріптестермен 
талқылап әлі де болса жетілдіруге дайын.  
 
Пайдаланылған әдебиеттер: 
1.
 
«ҚР білім беруді дамытудың 2011-20120 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы» 
2010ж.  
2.
 
Поташник М.М. – Управление профессиональным ростом учителя в современной школе 
2011г.  
3.
 
Н.П.  Харитонова  «Передовой  педагогический  опыт:  от  выявления  до  внедрения: 
Профессиональный справочник методиста» Вып.4 2006. Витебск 
4.
 
Кобдикова Ж.У. Білім беру сапасын технологиялық амал негізінде басқару, А., 2010ж.  
 
 
Создание единой методической среды как фактор профессиональной 
компетенции учителя в условиях обновления содержания образования 
 
Жолбатырова Л.Т. 
Западно-Казахстанская область,  
Бурлинский район 
 
Современный  этап  модернизации  казахстанской  системы  образования  и  науки 
предполагает доступность для каждого качественного дошкольного воспитания и школьного 
образования,  возможность  получить  новые  профессиональные  навыки,  развить 
исследовательские и творческие компетенции. Школьное образование республики находится 
на  этапе  нового  старта.  Всемирный  экономический  форум  обозначил  16  видов  знаний  и 
умений  успешного  в  XXI  веке  человека  -  навыки  работы  в  команде,  лидерские  качества, 
инициативность,  IT-компетентность,  финансовая  и  гражданская  грамотность  и  другие.  Эти 
знания  и  умения  успешно  реализуются  и  внедряются  благодаря  методическому 
сопровождению и обеспечению школ района методическимкабинетом. 
Модель  работы  методического  кабинета  Бурлинского  района  Западно  – 
Казахстанской  области  направлена  на  подготовку  учителя  к  работе  в  условиях  новой 
образовательной  парадигмы.  Главным  и  существенным  в  методической  работе  является 
оказание реальной, действенной помощи педагогам.  
Миссия методического кабинета  

 
обеспечение  условий  для  повышения  качества    образования  на  основе  обновления 
содержания 
и 
технологий 
образования, 
развитии 
инновационного 
потенциала 

 
 
278 
 
педагогических кадров на принципах сетевого взаимодействия, способствующего созданию 
единого образовательного пространства.   
Цельдеятельности методического кабинета: 

 
создание  эффективных  механизмов  и  условий  для  развития  профессиональной 
компетентности  управленческих  и  педагогических  кадров,  способствующих    повышению 
качества образования. 
Задачи:  

 
выявление, 
поддержка 
и 
распространение 
педагогических 
инициатив, 
образовательных и управленческих инноваций;  

 
повышение качества общего образования;  

 
обеспечение методических условий для реализации программ развития образования. 

 
координация  совместной  деятельности  участников  сетевого  взаимодействия  в 
едином образовательном пространстве. 
Система  образования  Бурлинского  района  Западно-Казахстанской  области  является 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет