Секция 4. Бастауыш мектептің болашақ

– 284 –
Секция 4. Компетентностное моделирование профессионального образования 
будущего учителя иностранного языка начальной школы
УДК 3701
Надирова Р.М., 
Садырбекова Г.С., 
 Баяндинова Н.А.,
магистранты, КазУМОиМЯ им. Абылай хана,
Алматы, Казахстан 
roza_nadirova@mail.ru 
ФОРМИРОВАНИЕ МЕЖКУЛЬТУРНО­КОММУНИКАТИВНОЙ 
КОМПЕТЕНЦИИ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ 
ИНФОРМАЦИОННО­КОММУНИКАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ 
В ИНОЯЗЫЧНОМ ОБРАЗОВАНИИ
Аннотация: Статья посвящена роли Интернета в формировании межкультурно-комму-
никативной компетенции. Также указываются проблемы использования Интернет-ресурсов 
в  практике  обучения  иноязычному  общению.  Навыки  в  использовании  информационных 
коммуникационных технологий расширяют возможности обучаемых в улучшении языковой 
компетентности и способностях межкультурной коммуникации.
Ключевые  слова:  Межкультурная  коммуникация,  информационно-коммуникационная 
среда, Интернет ресурсы, аутентичный материал
Необходимость  внедрения  информационных  технологий  в  образование  являет-
ся  фактором,  определяющим  актуальность  изучения  проблемы  формирования 
межкультурной компетенции учащихся с использованием Интернета. Информацион-
ные технологии обучения основываются на использовании программных и техниче-
ских средств (аудио– и видео-средств, компьютеров, телекоммуникационных сетей) 
для  работы  с  информацией.  Изучением  вопроса  использования  информационных 
технологий в образовании занимаются такие отечественные и зарубежные учёные, 
как А.Т. Чакликова, Д.М. Джусубалиева, Н.С. Асматуллаева, В.М. Беспалько, А.А. 
Веряев, В.М. Монахов, Н.И. Пак, Е.С. Полат, И. Роберт и другие.
Информационные  технологии  способны  повысить  эффективность  обучения. 
Мультимедийность облегчает процесс запоминания,  позволяет сделать  урок более 
интересным и динамичным, «погрузиться» в обстановку «живой» языковой среды, 
создать  иллюзию  соприсутствия,  содействует  становлению  объемных  и  ярких 
представлений о стране изучаемого языка, расширяет возможности обучающихся в 
совершенствовании языковой компетенции и умений межкультурной коммуникации. 
Согласно определению, мультимедиа (англ. Multi – много и media – средство массо-
вой информации) – это компьютерная технология, которая обеспечивает соединение 
нескольких видов связанной между собой информации (текст, звук, фото, рисунок, 
анимация, видео, графику и др.) а также носитель такой информации в единый блок. 
Исходя из этого определения, использованием мультимедиа на уроке можно считать 
просмотр кинофильмов, презентаций, видеороликов и т.д. с использованием необхо-
димых  аппаратных  средств:  телевизора,  проектора,  видеомагнитофона,  DVD,  CD, 
компьютера и многого другого. Разумеется, компьютер среди всего перечисленно-
го является наиболее универсальным средством, поскольку способен суммировать 
в себе возможности всего этого оборудования, а так же предоставляет возможность 
использования  сети  Интернет  –  самого  богатого  источника  информации  из  ныне 

– 285 –
Секция 4. Бастауыш мектептің болашақ 
шет тілі мамандарының кәсіби білім беруінің құзыреттілік үлгісі
известных. Высокий уровень компьютеризации общества и рост значения Интернет 
как  средства  хранения  и  передачи  информации  требуют  от  современного  учителя 
иностранного  языка  внедрения  в  свою  образовательную  практику  информацион-
но-коммуникационных технологий. Их использование способствует совершенство-
ванию  лингвистической  и  межкультурной  компетенций  учащихся,  формированию 
культуры общения в электронной среде, повышению информационной культуры в 
целом, а также развитию навыков работы на компьютере: поиск, обработка, переда-
ча,  систематизация  информации  и  презентация  результатов  научно-исследователь-
ской деятельности учащимися[7, с.132].
Существуют две области, в которых Интернет может вывести обучение иностран-
ным  языкам  на  новый  уровень.  Это  коммуникация  и  информация.  Коммуникация 
осуществляется с помощью электронной почты и Скайп, публикации блогов, огром-
ные пласты информации заключены во Всемирной сети (World Wide Web).
Задача учителя состоит в том, чтобы создать модель реального общения, которая 
способствует  возникновению  у  учащихся  естественного  желания  и  необходимо-
сти взаимодействия с другими, уверенности в себе и своих силах для осуществле-
ния  коммуникации.  Коммуникативный  подход  подразумевает  обучение  общению 
и  формирование  способности  к  межкультурному  взаимодействию,  что  является 
основой функционирования Интернета. Вне общения Интернет не имеет смысла – 
это  международное  многонациональное,  межкультурное  общество,  чья  жизне-
деятельность  основана  на  электронном  общении  миллионов  людей  во  всем  мире, 
говорящих одновременно – самый гигантский по размерам и количеству участников 
разговор, который когда-либо происходил. Включаясь в него на уроке иностранного 
языка мы создаем модель реального общения.
Общаясь в истинной языковой среде, обеспеченной Интернетом, учащиеся оказы-
ваются в настоящих жизненных ситуациях. Вовлеченные в решение широкого круга 
значимых, реалистичных, интересующих и достижимых задач, школьники обучают-
ся спонтанно и адекватно на них реагировать, что стимулирует создание оригиналь-
ных высказываний, а не шаблонную манипуляцию языковыми формулами [7, с.154].
Общение  со  сверстниками  из  другой  страны  может  происходить  путём  обмена 
электронными  сообщениями  (e-mailing),  что  даёт  ученикам  больше  времени  на 
анализ  письма  и  продумывание  ответа,  причём  общение  может  быть  как  индиви-
дуальным, так и групповым. Обмен электронными сообщениями это великолепное 
средство  способствующее  развитию  коммуникативных  качеств  обучающихся,  а 
также навыков письма. Общение со сверстниками на иностранном языке, не зависи-
мо от того являются ли они носителями или тоже изучают язык, способствует форми-
рованию межкультурной компетенции учеников и расширению их кругозора [8, с.5]
На  более  продвинутом  этапе  обучения,  при  наличии  у  учащихся  навыков  разго-
ворной речи могут использоваться технологии позволяющие общаться «в живую» с 
представителями изучаемой культуры. На данный момент самый распространённый 
сервис, предоставляющий такую возможность – это «Skype» (бесплатное программное 
обеспечение, обеспечивающее голосовую связь через Интернет между компьютерами).
Так же общение в Интернете может происходить посредством публикации блогов. 
Существует немало образовательных (и не только) интернет ресурсов, где учащие-
ся могут общаться посредством блогов (англ. Blog, от web log – интернет-журнал 
событий,  интернет-дневник).  Примером  может  служить  сервис  для  изучающих 
английский язык, предоставляемый британской телерадиовещательной корпораци-

– 286 –
Секция 4. Компетентностное моделирование профессионального образования 
будущего учителя иностранного языка начальной школы
ей (BBC) на страницах www.bbc.co.uk. Одним из самых популярных сервисов для 
микроблогинга является «Твиттер» – www.twitter.com. Зарегистрировавшись, участ-
ники  могут  публиковать  короткие  сообщения  («twits»),  на  любую  тему.  Любой  из 
пользователей может прочитать ваш микроблог и тут же ответить на него или продол-
жить тему. Хотя «Твиттер» задуман и не для этого, он может широко использоваться 
для обучения письму. Публикуя микроблоги, учащиеся знакомятся со сверстниками 
за границей и продолжают общение.
Если  речь  идёт  об  общении  посредством  обмена  электронными  сообщениями 
(которое  является  самым  популярным  и  доступным),  то  оно  не  должно  сводиться 
собственно  к  формальному  обмену  посланиями.  А.  Мюллер-Хартманн  говорит  о 
необходимости разработки технологии – последовательности заданий – по органи-
зации работы вокруг электронно-почтовой группы с целью формирования межкуль-
турной компетенции [9; 130]. Такая технология должна содержать задания на анализ 
и  обсуждение  получаемой  в  процессе  электронного  обмена  информации,  а  также 
задания на культурную рефлексию.
Как и большинство других гениальных изобретений человека, Интернет, открывая 
невиданные возможности для человечества, несёт и определённые опасности. Следует 
лишний раз напомнить, что прежде чем использовать информацию с какого-либо сайта 
в образовательных целях следует проверить, можно ли ей доверять. Задача учителя – 
научить работать с Интернет-ресурсами, уметь правильно производить поиск, класси-
фикацию и анализ информации, а также оценивать ее новизну, информационную и 
культурологическую  ценность  [8,  с.9],  привить  учащимся  склонность  критически 
относиться к тому, что они могут прочитать на страницах Интернет. Контролируемое и 
регламентированное компьютерное обучение не оказывает отрицательного влияния на 
рост, развитие и состояние здоровья школьников и способствует развитию работоспо-
собности, пространственной ориентации, мышления [10, с.334].
Список литературы
1. Кунанбаева С.С. Теория и практика современного иноязычного образования. – Алматы, 2010.
2. Головко Е.А. Инфокоммуникационные технологии как средство моделирования соци-
окультурного пространства изучения иностранного языка // Иностранные языки в школе. – 
2007г. – №8
 3. Идилова И.С. Электронные образовательные проекты и межкультурная коммуникация 
// Иностранные языки в школе. – 2007г. – №6
4. Мятова М.И. Использование видеофильмов при обучении иностранному языку в сред-
ней общеобразовательной школе // Иностранные языки в школе. – 2006г. – №4
5. Полат Е.М «Интеграция очных и заочных форм обучения в старших классах общеоб-
разовательной школы». Иностранные языки в школе. – 2005.– №2
6. Сысоев П.В., Евстигнеев М.Н. Современные учебные Интернет-ресурсы в обучении 
иностранному языку». Иностранные языки в школе.–2008. – №6
7. Fischer G. E-mail in foreign language teaching. Towards the creation of virtual classrooms. / 
G. Fischer – Tübingen, Germany: Stauffenburg Medien, 1998.
8. Сысоев П.В. Современные учебные Интернет-ресурсы в обучении иностранному языку 
/ П.В. Сысоев., М.Н. Евстигнеев – // Иностранные языки в школе. – 2008. № 6. С. 2-10
9.  Müller-Hartmann  A.  The  role  of  tasks  in  promoting  intercultural  learning  in  electronic 
networks/ A. Müller-Hartmann // Language Learning & Technology. 2000. № 4 (2). P. 129-147.
10. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков. В.Р. Кучма – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2008. – 473 с.

– 287 –
Секция 4. Бастауыш мектептің болашақ 
шет тілі мамандарының кәсіби білім беруінің құзыреттілік үлгісі
Abstract: The article deals with the problem of importance of the Internet in education system, 
including teaching of foreign language inter-cultural communication. Also problems of use of Internet 
resources  in  practice  of  foreign  language  education  are  pointed  out.  Skills  in  using  information 
communication  technologies  expand  opportunities  in  improvement  of  language  competence  and 
abilities of cross-cultural communication. 
УДК 378.14
Мырзакерім Г.К.,
магистрант 6M011900-Шетел тілі: екі шетел тілі
Абылай хан атындағы ҚазХҚ 
және ӘТУ, Алматы, Қазақстан
gulnaz.myrzakerim@mail.ru
АҚПАРАТТЫҚ ҚАТЫСЫМДЫҚ ҚҰЗЫРЕТТІЛІКТІ 
ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ИНТЕРНЕТ РЕСУРСТАРЫ
Түйін:  Мақалада  болашақ  шетел  тілі  мұғалімдерінің  ақпараттық  құзыреттілігін 
дамытудағы интернет ресурстарының маңызы айтылған. «Интернет» и «интернет ресурста-
ры» сияқты терминдерге анықтама берілді. Шеттілдік білім беруде ақпараттық қатысымдық 
құзыреттілікті қалыптастырудағы интернет ресурстарын қолдану формалары анықталады.
Тірек сөздер: ақпараттық құзыреттілік, қатысымдық құзыреттілік, интернет ресурстары
Қазіргі таңда жоғарғы оқу орындарында жаңа технологияларды қолдану мәселесі 
кеңінен талқыланып жүр. Бұл тек қана жаңа техникалық тәсілдер емес, сондай-ақ 
оқытудың  жаңа  формалары  мен  әдістері.  Шетел  тілін  оқытудың  негізгі  мақсаты 
студенттің ақпараттық қатысымдық құзыреттілігін қалыптастыру және шетел тілін 
практика  жүзінде  меңгеру  шеберліктерді  дамыту.  Оқытушының  басты  міндеті 
студенттердің шетел тілін үйренуге компьютерлік технология арқылы қолайлы жағдай 
туғызу. Яғни студент өзінің шығармашылық белсенділігін көрсете алатын оқытудың 
технологиялырын қолдану. Соңғы он жылдықта адамзаттың жеткен жетістіктерінің 
бірі,  яғни  оқыту  үрдісіне  елеулі  әсерін  тигізген  халықаралық  желі–  Интернет  [1]. 
Интернетті  оқу  мақсатында  қолдану  шеттілдік  білім  беруде  жаңа  бағыты  болып 
саналады және болашақ шетел тілі мұғалімдерінің бойында ақпараттық қатысымдық 
құзыреттілікті  қалыптастыруына  септігін  тигізеді.  Компьютер  студенттердің 
жұмысына сын айтпайды, керісінше өзіндік қабілеттерін дамытып, олардың сенімін 
арттыра отырып қолайлы әлеуметтік психологиялық атмосфера құрайды. Интернет 
ресурстары студенттердің дағдыларын ескере отырып олардың бойында ақпараттық 
қатысымдық құзыреттілігін қалыптастыруга ықпал етеді.
Шетел  тілі  сабағында  интернет  ресурстарын  қолдану  формалары  көбінесе 
төмендегі оқыту әрекеттерінде пайдаланылады:
1.  Лексиканы меңгеру.
2.  Граматтиканы өту.
3.  Фонетиканы меңгеру.
4.  Диалогты және монологты сөйлеуді дамыту.
5.  Жоба жұмысына үйрету.

– 288 –
Секция 4. Компетентностное моделирование профессионального образования 
будущего учителя иностранного языка начальной школы
Сонымен қатар шетел тілі мұғалімдері сабақ барысында интернет ресурстарының 
көмегімен түрлі дидактикалық тапсырмаларды орындауға болады: оқу дағдыларын 
қалыптастыру,  жазу  дағдыларын  қалыптастыру,  студенттің  сөздік  қорын  кеңейту, 
студенттің шетел тілін оқуға деген қызығушылығын арттыру және т.б.
Пән мұғалімдері және болашақ шетел тілі мұғалімдері ақпаратты жүйе ретінде 
Интернет арқылы түрлі ақпараттар мен ресурстарды ұсына алады. Мысалы:
–  электрондық хат;
–  телеконференция;
–  видеоконференция;
–  ақпараттық жиынтықтар;
–  желіде сөйлесу мүмкіндігі;
–  өзінің ақпаратын беру;
–  өзінің сайтын құрып Web– серверге орналастыру;
–  ақпараттық ресурстарды қолдану; [2].
Біздің  болашақ  шетел  тілі  мұғалімі  ретінде  негізгі  мақсатымыз  студенттердің 
ақпараттық қатысымдық құзыреттілікті қалыптастыруды жүзеге асыру. Студенттер 
өздеріне қажетті ақпаратты табуды, оны оқып, ішінен ең маңыздысын табуды және 
өз қажеттілігіне жұмсауды үйренуі шарт. Және де студеттердің бойында өзіндік білім 
алуды, бүгінгі күн талабына сай ізденуді, ақпараттық ағымда жол табу және өзін өзі 
дамытуды әрі қарай жетілдіру қажет. Студенттер арасындағы байланысты, топтық 
және ұжымдық жұмысты дамытуға мүмкіндік беруіміз қажет. Жоғарыда айтылған 
мәселелерді  шешуде  Интернет  пен  Халықаралық  Интернет  жобалары  таптыр-
мас  құрал.  Олар  болашақ  мамандардың  өзін  өзі  дамыту  және  жаңа  істі  меңгеруге 
зор  ықпалын  тигізеді  [3].  Студеттер  түрлі  зерттелген  мәліметтерді  пайдалануды 
үйренеді, өз ойын нақты және жүйелі түрде қағаз бетіне түсіруді, мәтіндік, сандық 
және графикалық ақпаратты көп мөлшерде жіберу және қабылдау, өздеріне берілген 
мәліметті  зерделеу  және  жаңа  идеаларды  көрсету.  Олар  жоспарлауды,  монито-
ринг жүргізуді үйренеді. Интернет ресурстары негізіндегі сабақтар және жобалық 
жұмыстар, серіктестікті, жобаларды бірлесе отырып іске асыруды, жауапкершілікті 
және  толерантты  болуға  және  шыдамдылыққа  үйренеді.  Студенттер  таңдауды, 
мәліметті пайдалануды, болжам ұсынуды және шешім қабылдауды үйренеді.
Дид  Тилер  және  Пита  Грей  ақпараттық  қатысымдық  құзыреттілікті  дамыту 
барысында  интернет  ресурстары  көмегімен  тапсырма  дайындаудың  ретін  былай 
тұжырымдайды:
1.  Оқу үрдісін қарап шығып, студенттерді қызықтырмайтын жаттығуды белгілеңіз.
2.  Бұл  тапсырмалардың  кемшіліктерін  бағалаңыз  және  оны  интернет  ресурстары 
арқылы жақсартуға болатынын байқаңыз. Мысалы: электронды пошта негізіндегі 
хаттар шынайы мекен жайы жоқ, ескі газет мақалалары немесе ескі фильмдерді 
талқылауды  ойлаңыз,  қалай  интернет  ресурстар  сізге  бұл  жағдайда  септігін 
тигізеді.
3.  Қолданылу аясын белгіленгеннен соң келесі қадам чат және веб сайтпен жұмыс 
жасау. Веб сайт таңдауда сізге белгілі бір бағыттар қажет, сол арқылы сіз веб сайт-
ты бағалайсыз. 
4.  Сайтты таңдаған соң сіз жоспарлау бөліміне өтүіңізге болады және ол бөлім сіздің 
мақсаттарыңызға сай жұмыс жасайды. Тапсырманы құру кезінде ол интернетсіз 
жасалатын жұмыстай көрінбеуі қажет [4]. Сонымен қатар интернет ресурстары 
арқылы жасалған тапсырмалар студенттерге мынадай мүмкіндіктер беруі қажет: 

– 289 –
Секция 4. Бастауыш мектептің болашақ 
шет тілі мамандарының кәсіби білім беруінің құзыреттілік үлгісі
бағалауды үйрену, салыстыру, жариялау, модельдеу, жаңадан құру, зерттеу, болжам 
ұсыну, ұйымдастыру, есептеу, сұхбат алу, тыңдау, көру және бақылау, мазмұндау, 
тәжірибе жасау, сауалнама жүргізу және баяндама жасау. Бұл жағдайда интернетті 
қолдану  арқылы  жасалған  тапсырмалар  студенттің  ақпараттық  қатысымдық 
құзыреттілігін дамытады.
Интернет  ресурстары  арқылы  ақпараттық  қатысымдық  құзыреттіліктерді 
қалыптастыру үш қадамнан тұрады: 1. дайындық 2. ресурстармен интернет желісінде 
жұмыс 3. сабақта интернет желісі арқылы жұмыс.
1.  Дайындық – сөйлеу негіздерін дамыту, мұның алдында алған білімдерін қолдана 
білу, сөздерді оқу, тақырыпқа кірістіру.
2.  Ресурстармен интернет желісінде жұмыс– интернетте іздеу бағдарламаларымен 
жұмыс  істеу,  арнайы  мәліметтерді  іздеу  және  оны  жауап  парақтарына  енгізу, 
сұрақтарға  жауап  іздеу  және  т.б.  Осы  қадамда  студенттер  өздерінің  не  істеу 
керектігін және оған қанша уақыттары бар екенін білу керек.
3.  Шетел тілі сабақтарында интернет желісі арқылы жұмыс – алынған мәліметпен 
алмасу, және желіде жұмыс жасау уақытында көрген білгенін талқылау [5].
Сонымен  қатар  интернет  ресурстары  арқылы  граматиканы,  лексиканы  дамыту 
мақсатында қолдануға болады. Мұнда түрлі лексикалық, граматтикалық, фонетикалық 
жаттығулар, тесттер, IQ тесттері бар. Интернет ресурстарын қолдану – ақпараттық 
қатысымдық  құзыреттілікті  дамытуға  тікелей  көмектеседі;  түрлі  мәдениеттермен 
танысу, қарым қатынастың белсенді жүргізуде іске асады.
Қорытындылай  келе,  ақпараттық  қатысымдық  құзыреттілікті  қалыптастыруда 
интернет ресурстарын шеттілдік білім беруде қолдану –ұлттық білім беру жүйесін 
дамытуға және оның мүмкіндіктерін әлемдік білімдік ортаға енудегі сабақтастыққа 
қолдану  негізгі  мәнге  ие  болады.  Интернет  ресурстары  студенттерге  білім  беру 
мен жеке тұлғаны тәрбиелеу үшін бірегей мүмкіндіктерді ұсынады. Ол білім беру 
ақпаратының таусылмайтын массиві ғана емес, сонымен бірге оны іздеу, өңдеу, қою 
құралы қызметін де атқарады. Интернет ресурстары студенттердің шығармашылық 
жағынан  өзін-өзі  шыңдауын,  ақпараттық  қатысымдық  құзыреттілігінің  керемет 
көзі болып табылады, соның нәтижесінде студентте қажетті білімдер, біліктілікпен 
дағдыға ие болу мүмкіндігі пайда болады. 
Әдебиеттер 
1. Teeler D., Gray P. How to use the Internet in ELT. Longman. – London, 2007.
2. Клейман Г.Б., Леонов А. Г., Кузьменко М.А. Что Такое Интернет? Информационные и 
коммуникационные технологии в образовании. – Москва, 1998.
3. Johnson L. Internet Options in the Classroom. 
4. Полилова Т.А., Пономарева В.В. Внедрение компьютерных технологий в преподавание 
иностранных языков. Преподаватель.– Москва, 2004/2.
5. Поляков Т.Ю. Английский язык для диалога с компьютером. Совет по культурному Со-
трудничеству; Совет Европы Пресс, -1995.
 

жүктеу/скачать 1,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: