Шарт ты бел гі лер Жаңа тақырыпты меңгеру тапсырмалары
Поэма да су рет тел ген оқи ға
жүктеу/скачать 9,92 Mb. Pdf көрінісі
|
8-сынып .Қ.ӘДЕБ
- Бұл бет үшін навигация:
- «Ба ға бе ру»
- Баға беру АР МА Н- ПВ б ас па сы
| Поэма да су рет тел ген оқи ға
Кей іп кер лер дің іс-әре ке ті 10. Дас тан маз мұ ны бой ын ша «Әде би шең бер» ұй ым дас ты- рың дар: 1) Тал қы се беп ші сі – дас тан маз мұ ны бой ын ша бес сұ рақ құ рас ты ра ды. 2) Бел гі леу ші – шы ғар ма ның ең ма ңыз ды деп са найт ын бө лі мін анық тай ды, ой ын дә лел дей ді. 3) Бай ла ныс ты ру шы – орын ал ған оқи ға ны өмір мен бай- ла ныс ты ра ды, дә лел дей ді. 4) Қо ры тын ды лау шы – дас тан да кө те ріл ген мә се ле ні қо- ры тын ды лай ды. 11. «Саған айтар сырым бар» та қы ры бын да дос та ры ңа хат жа зың дар. «Ба ға бе ру» 1. Еңлік пен Кебектің өліміне себеп болған жайттар туралы ойларыңмен бөлісіңдер. Дас тан не лік тен тра ге дия мен аяқ тала ды? 2. Дас тан кей іп кер ле рі не, ав тор ға қан дай сұ рақ тар қо яр едің дер? Ав тор ше ші мі мен ке лі се сің дер ме? 3. Кең гір бай дың ор нын да қан дай ше шім қа был дар едің дер? 4. Егер ав тор ор нын да бол саң дар, шы ғар ма ны қа лай аяқ та р едің дер? 5. Шә кә рім осы поэма ар қы лы не айт пақ болды? Дас тан ды оқи оты рып, сен дер қан дай ой түй дің дер? Пі кір ле рің мен бө лі сің дер. 6. «Кей ін гі лер сө зім ді оқыр. Бі рі ұна тар, бі рі сы нап кү лер. Сон да ме нің зар ла ну мен өт ке нім ді тү сі нер. Дү ние нің ра ха ты на се нім жоқ еке нін тү сін ге лі ба сым ды тау ға да, тас қа да ұрып, ға де лет із деп ал қын ға ным ды бі лер. Қай ран Баға беру АР МА Н- ПВ б ас па сы 105 қу дү ние, бар лық ар ма ны ма жет кіз бе сің ді біл гем. Әт тең! Та ғы да әт тең! Абай ағам се кіл де ніп «қо лым ды кеш сер- меп пін». Ыр ду-дыр ду мен, ел іші нің ұсақ-түйе гі мен, ата жо лы деп би лік ке ара ла сып, ал тын уа қы тым ды бос қа өт ке ріп пін. Ен ді амал не шік. Ме нен кей ін гі лер қау лап өсіп кел жат қа ны ға на кө ңіл ге ме дет. Мен жет пе ген ге со- лар же те ді деп үміт те нем. Уа қы тым тар лы ғы нан кейін гі жыл да ры о йыма кел ген нің бә рін, нақ сол сәт те гі кө ңіл күй мен қа ғаз бе ті не тү сі ре бер дім. Оным ала да, құ ла да шық қан бо лар. Ме нің бү гін гі жет ке нім осы бол ды. Ақ ты- ғы ма, қа за ғы ма адал ды ғы ма, оған жар қын күн дер ті ле ге- ні ме се нің дер, хал қым». Шә кә рім ойы ту ра лы пі кір ле рің қан дай? «Ақ та бан шұ бы рын ды, Ал қа көл сұ ла ма» – қа зақ хал қы ның та ри хын да ғы ащы қа сі- рет, Отан ба сы на күн ту ған аса қай ғы лы ке зең. Тәуке хан қайт ыс бол ған нан кейін Үш жүз дің дер бес те ніп, бір-бі рі нен ал шақ та нуы Қа зақ хан ды ғы ның әс ке ри-сая си қуа тын әл сі рет ті. 1723 жыл дың көк те мін де жай лау ға кө шу ге қам дан ған бей қам қа зақ елі не жоң ғар лар дың қа лың қо лы тұт қи ыл дан ша бу ыл жа са ды. Ек пі ні қат ты шап қын шы- лар Қа зақ стан ның оң түс тік ау дан да рын да ғы бей біт ел ді аяу сыз қыр ғын ға ұшы ра- тып, Түр кіс тан, Сай рам, Таш кент қа ла ла рын ба сып ал ды. Жоң ғар лар дың жой қын ша бу ылы ның нә ти же сін де қа зақ тар шай қас да ла сын да мың да ған жау ын гер ле рі нен а йырыл ды, ал қор ған сыз ха лық тың шы ғы ны одан да көп бол ды. Қор ға ну ға мұр ша- сы кел ме ген ел, әсі ре се, Та лас, Бо рал дай, Арыс, Шыр шық, Сыр да рия өзен де рі бо- йын да көп қы рыл ды. Ті рі қал ған дар атаме ке нін тас тап шық ты. Та рих та бұ рын бо лып көр ме ген ала пат құ бы лыс – қа зақ хал қы ның үде ре қаш қан бос қын шы лы ғы ту ды. Шұ быр ған ха лық тың ба сым көп ші лі гі Сыр дан өтіп, Ал қа көл ге же тіп құ ла ды. Кей бір тай па-ру лар Қы зыл құм, Қа ра құм іші не сің ді. Осы тұс та ха лық тың жү ре гін де мәң гі сақ тал ған ащы зар мен ау ыр мұң ға то лы «Елім-ай» әні дү ние ге кел ді. Бө ген бай, Қа- бан бай, Сау рық, Жә ні бек, Ма лай са ры, Абы лай, Әбіл қа йыр бас та ған қа лың ел жоң- ғар лар ға қар сы май дан ашып, ұлы же ңіс ке жет ті. «Қазақстантарихы»кітабы жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|