Мәдениеттегі адам

бар : материалдық мәдениет, рухани мәдениет . 
Материалдық мәдениет қоғамның материалдық сферасындағы адамның іс-әрекет процесін 
сипаттайды. цирк және эстрадалық өнер.
Рухани мәдениет - бұл сапалы жетістіктер мен қол жеткізілген көкжиектің кеңдігі, бұл қоғамдық 
өмірге әр дәуірге тән идеялар мен білімдерді енгізу. Рухани мәдениет қоғамдық сананың барлық түрлерін, 
формалары мен деңгейлерін қамтиды. Сонымен қатар, оны санаға дейін төмендетуге болмайды, өйткені 
ол қоғамда идеялардың өзін де, адам қызметінің құндылық-нормативті аспектілерін сіңіру және дамыту 
арқылы жұмыс істейді. Тұлғаның белгілі бір түрін тәрбиелеу - бұл рухани мәдениеттің қызмет етуіндегі 
басты мақсат. 
Бүкіл рухани мәдениеттің қызмет етуі 
рухани құндылықтарды өндіру және 
молайту жөніндегі іс-шараларға, сондай-ақ 
осы құндылықтарды игеру іс-әрекеттеріне 
негізделген.


Мәдениет - бұл әлеуметтік қатынастардың жемісі. Егер 
бір адам қоршаған шындықты қабылдау мен түсіндіруді, 
сондай-ақ осы шындықта практикалық өмір сүру 
тәсілдерін ешкіммен келісудің қажеті болмаса, жаңа 
мәдениетті құра алмайды. Мәдениет белгілі бір адамдар 
тұрақты әлеуметтік өзара әрекеттесуге және қарым-
қатынасқа түскен кезде ғана пайда болады; олар 
біртіндеп жалпы ауызекі тілді, мінез-құлықтың жалпы 
ережелерін, ғаламның жалпы идеяларын, ортақ 
мұраттарын, құндылықтарын, бағалау критерийлерін 
және т. б. дамытады. Қауымдастықтың барлық осы 
компоненттері осы адамдар тобының мәдениеті деп 
аталады. Тарихтың алғашқы кезеңдерінде жергілікті 
адамзат қауымдастықтары жалпы мифология мен дінді 
(әлем бейнесін жүйелеудің алғашқы формалары ретінде) 
және олардың болмысқа қатынасын бейнелеудің 
символдық тәжірибесін дамыта бастады. Бұл символдық 
тәжірибе уақыт өте келе өнерде қалыптасты, онда 
мәдениеттің нормативтік құндылықтары ең жарқын 
түрде көрініс тапты. 


Мәдениеттің кең тұжырымдамасы тілде, символдарда көрсетілген және 
табиғатта қарама-қайшы келетін адамға ұсынылған әлемді қамтиды. Мәдениет-
бұл белгілі бір аумақта тұратын адамдардың өмір салты, оған халықтың тарихы 
мен белгілі бір аумақ, сондай-ақ халықтың осы өмірге көзқарасы кіреді. Қоғам 
мәдениеті оны ұйымдастырудың осы қауымдастық қолданатын табиғатпен өзара 
әрекеттесудің негізгі әдістері, әртүрлі әлеуметтік институттар, діни сенімдер, 
әдет-ғұрыптар, әдет-ғұрыптар мен дәстүрлер, ойлау стильдері, тұлғааралық 
мінез-құлық стереотиптері және өзін-өзі көрсету ерекшеліктері, тіл, сондай-ақ 
өмірлік тәжірибені Ұрпақтар арқылы беру құралдары сияқты формаларын 
қамтиды. Мәдениет адамның іс-әрекетінде пайда болады және қалыптасады. 
Адамдардың кез-келген қауымдастығы, әр топ әлемге деген өзіндік көзқарастар 
жүйесін, әлемнің өзіндік бейнесін жасайды. Бір жағынан, бұл жүйенің 
қалыптасуы жалпы заңдарға бағынады, екінші жағынан, ол осы топтың нақты 
өмірлік тәжірибесінің ерекшеліктерін көрсетеді. Күнделікті өмірдің жүйелі 
сипаты адамға әлемді шарлауға және оның мінез-құлқын тиісті түрде құруға 
мүмкіндік береді. Адамның мінез-құлқын құру ережелері, сондай-ақ оның 
айналасындағы шындықты сезіну белгілі бір қауымдастықта немесе топта бар 
мәдени үлгілерге сәйкес келеді. Күнделікті іс-әрекетте жүзеге асырылатын әлем 
туралы идеялар мен мінез-құлық стандарттары олардың тасымалдаушылары 
үшін туған мәдениетке байланысты. 


Адам мәдениеттің орталығында орналасқан. Егер Мәдениет маңызды кеңістік болса, онда оны 
толтыратын белгілерді оқи алмайынша, оның мағынасы болмайды. Біз қоршаған ортаға ерекше 
көзқараспен қараймыз. Біз әлемді, оның ішінде әлеуметтік әлемді біз үшін ерекше етіп көреміз. Бұл жеке 
түсіндірілген әлемде әркім қандай орынды анықтайтыны өте маңызды. Ақыр соңында, қоғам осындай 
көптеген жеке ғаламдарды қосу нәтижесінде пайда болады. Біз қандай адамдармыз, қоғам да сондай. 
Адамды түсіну арқылы қоғамды түсінуге болады. Тарихтағы жеке тұлғаны қарастыра отырып, тарихи 
дәуірді түсінуге болады. 

•
МӘДЕНИЕТ-ХАЛЫҚТЫҢ 
МЫҢДАҒАН 
ЖЫЛДАР 
БОЙЫНДАҒЫ 
ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ,ОНДА 
ҚАУЫМ 
МЕН ЖЕКЕ АДАМНЫҢ РУХАНИ ІЗДЕНІСІ,ХАЛЫҚТЫҢ 
ДАНАЛЫҒЫ МЕН АДАМГЕРШІЛІК НЫШАНДАРЫ 
ЖИНАҚТАЛАДЫ.АДАМЗАТТЫҢ РУХЫ МЕН КЕЛБЕТІ, 
ОНЫҢ ЕРІК - БОСТАНДЫҒЫ МЕН ТАРИХИ ЗЕЙІН ІСІ, 
ФИЛОСОФИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕРІ МЕН РӘМІЗ ТАҢБАЛЫҚ 
ӨСИЕТТЕРІ,ОРНЫ ТОЛМАЙТЫН ШЫҒЫНДАРЫ МЕН 
ӨМІРЛІК САБАҚТАРЫ, ДІНІ МЕН ТІЛІ, ДІН МЕН 
МҰРАТЫ – ОСЫНЫҢ БӘРІ МӘДЕНИЕТПЕН БІТЕ 
ҚАЙНАСҚАН. 
Мәдениеттің қоғамда атқаратын қызметтері жеткілікті. 
Зерттеушілер оның аксологиялық,футурологиялық,герменевтикалық 
тағыда басқа түрлерін атайды. 
Соның ішінде мәдениеттің негізгі қызметтері: адамды қалыптастыру 
қызметі,жалғастық,мәдениет 
мұрагерлік 
қызметі,танымдық 
қызметі,реттеу қызметі,коммуникативтік,қарым қатынастық қызметі, 
Адамды қалыптстыру қызметі. Бұл – мәдениеттің қоғамдағы 
басқа қызметтерін бойына жинақтайтын және оның негізгі 
мазмұнымен тікелей байланысты нышан.
Егер біз адамды әлде құдай,әлде табиғат,әлде еңбек жаратты 
деген пікірталастардан сәл көтерілсек,адам мәдениетті,ал мәдениет 
адамды қалыптастырғанына көзіміз жетеді. 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 
1.
МӘДЕНИЕТ. ЭЛЕКТРОННЫЙ РЕСУРС: 
HTTPS://KK.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/%D0%9C%D3%99%D0%B4%D0%B5%D0%BD
%D0%B8%D0%B5%D1%82
  
2.
МӘДЕНИЕТ – АДАМЗАТ ӘЛЕМІНІҢ АЙНАСЫ. ЭЛЕКТОННЫЙ РЕСУРС: 
HTTPS://INFOUROK.RU/PSIHOLOGIYALY_DRS_MDENIETT_ADAM-516236.HTM
  
3.
ДМИТРИЙ ЛИХАЧЕВ. МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ АДАМ. 2011 
4.
ВЛАДИМИР ПРОПП. КУЛЬТУРА В СТРАНАХ СНГ. 2013 
5.
ОСВАЛЬД ШПЕНГЛЕР. ЗАКАТ ЕВРОПЫ. 1923 

Назарларыңызға 
рақмет!!!