Уарлар патологиясының негіздері оқу құралы Қостанай, 2016 4

57 
 
қатыстығын  анықтау  оңай.  Ісіктің  гистогенезін  әртүрлі  терапияның  жағдайына 
байланысты  орналастыру  өте  маңызды.  Ісіктің  гистогенезін  белгілеу  торшаның 
ісігін,  яғни,  ,  осы  торшаны  құрайтын  заттарды  анықтау.  Ол  қалыпты  торша 
сияқты  заттарды  құрау  керек(мысалы,  қалыпты  фибробласт  қатерлі  ісік  үрдісіне 
айналғанда  да  -  коллагенді  заттарды  түзеді).  Торшаның  қызметі,  қосымша  бояу 
рекацияларының көмегімен, немесе моноклональды антисарысулардың көмегімен 
құралады.    
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Қатерсіз ісіктер.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фиброма - дәнекер ұлпасының ісігі.  
 
 
 
 
 
 
Липома - май ұлпасының ісігі.  
 
 
 
 
 
 
 
Остеома - сүйек ұлпасының ісігі.   
 
 
 
 
 
 
Қатерлі ісіктер. Пайда болған ұлпаның соңына+саркома.   
 
 
Мысалы - фибросаркома, липосаркома, остеосаркома.  
 
 
 
Кейде  ісіктің  гистогенезін  құралуы  қиын,  торшаның  аталған  анаплазы, 
белгілі  бір  қызмет  атқаруға  қабілетсіз.  Қатерлі  ісіктің  гистогенезі 
анықталмағандар, 
бластоманың 
атауымен: 
іріторшалы, 
веретнторшалы, 
полиморфтыторшалы  деп  аталады.  Бластомалар  -  ісіктердің  жинақталған  тобы, 
сол сияқты кез келген қатерлі ісік бластомаға айналуы мүмкін. Эпителиалды емес 
ұлпалардан ісіктердің түрлік белгілері(топтық):  
 
 
 
 
 
1.Ісік түйіндер түрінде өседі(қатерсіз: түйін айқын көрінеді, қатерлі: айқын 
емес көріністе).    
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.Ісіктің  түрлері  арасында  айқын  көрініс  болмайды(паренхима  және 
строма).    
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3.Ісік торшалары араласып өседі, қабат түзбейді.    
 
 
 
4.Тұзбен  сіңгенде  күміс  көрінеді,  аргирофильді  талшықтар  әрбір  ісінген 
ұлпаны орайды. Бұл түрді жеке тоқу деп атайды.  
 
 
 
 
 
5.Қатерсіз ісіктер тәжірибе жүзінде қатерлі болмайды.  
 
 
 
6.Метастаздалудың негізгі жолы -гематогенді.  
 
 
 
 
 
 
3. Ісікалды: морфогенезі, гистогенезі, иммунитеті.  
 
 
 
Қатерлі  ісіктер  созылмалы  қабыну  ошақтарында,  ісікалды  аурулада 
дамиды.  Содан  соң,  дистрофия,  атрофия,  гиперплазия,  метаплазия  дамыған 
дисплазияның  ошағы  пайда  болады(грек  тілінен  dis  -  бұзылу,  plasis  -  даму; 
торшаның  атипизмінің  өсуі  -  ісікалды  жағдайы).  Жергілікті  патологиялық 
үрдістердің  әсерінен  торша  топтары  түзіледі,  ағзаданың  бақылауынан  шығады 
және  бластомогенді(ісінген)  құрылым  түзеді.  Осындай  ісікалды  жағдайлар 
келесідей болуы мүмкін: жатырда - шырышты қабықтың гиперплазиясы, политар, 
өкпеде - созылмалы бронхит, теріде - гиперкератоз   (мүйіздену),  асқазанда  -
созылмалы  гастрит,  жара,  бауырда  -цирроз.  Ісікалды  жағдай  ескертуге  және  өз 

58 
 
уақытында диагноз қоюға мүмкіндік береді.    
 
 
 
 
Ісіктің  қалыптасуындағы  ортақ  мәселе  атипизмнің  генетикалық 
өзгерістерімен және түрі өзгерген торшаларда жаңа белгілердің пайда болуымен 
байланысты.  Торшадағы  өзгерістер  вирусты,  мутациалық  және  ажыратылған 
сипатта  болуы  мүмкін.  Ұлпа  ісігінің  шығуын,  ажыратылмаған  ісіктердегі 
ерекшеліктерін анықтау анағұрлым қиын, кейде мүмкін емес. Ісіктер ажыратады: 
эндодермалды,  эктодермалды  және  мезодермалды  шығу,  ал  олар  екі  немесе  үш 
ұрық жапырақтарынан пайда болса, оларды аралас деп атайды.    
 
 
 
Тері  антиденесінің  пайда  болуымен  гуморальдік  иммунитеттің  жауап 
реакциясы  ісінген  торшалардың  антигенінде  көрінетін,  сезімтал  жоюшы  Т-
лимфоциттердің  жинақталуы  ісінген  торшаларға  қарама-қарсы.  Ісіккеқарсы 
антидене  әдеттен  тыс  нәтижесінде  мыналарды  шақыру  мүмкін:  ісіктің  өсуін 
тездетеді.  Бұл  антидене  торшаның  қатерлі  ісігінің  беткейіне  жинақталады  және 
иммундық  лимфоциттердің  шабуылынан  қорғайды.  Жоюшы  Т-лимфоциттер 
ісінген 
торшаларды 
жояды, 
ісіккеқарсы 
иммунитеттің 
механизміне 
"бөгдедене"трансплататында күштеу қағидасысы сияқты  ұқсас. Ісінген торшалар, 
бастысы,  лимфоциттер,  иммунды  ағзаның    сарысулы  емес  антиденесінде 
шабуылға  душар  болады.  Ісіктің  антигеніне,  торша  ісігінің  иммунокопетентті 
стромасына:  Т  және  Б-лимфоциттер,  плазматикалық  торшада,  макрофактарда 
иммунды  реакция  жүреді.  Егер  строма  иммунокомпонентті  торшаға  бай  болса, 
онда  ісік  салыстырмалы  түрде  баяу  өседі.  Иммунокомпонентті  торшалардың 
болмауы,  ісіктердің  тез  өсуіне  және  метастазды  ерте  беруіне  алып  келеді. 
Ісіккеқарсы  қорғаныста  тимус  қатысып,  иммунологиялық  бақылауды  жүзеге 
асырады.  Айырша  бездің  жойылуы,  тәжірибеде  ісіктердің  индуцирленген 
онкогендік  вирусның  дамуының  жиілеуіне  әкеледі.  Адамда  тимуытың  жастық 
семуі ісіктің өсуінің жиілеуін береді.  
 
 
 
 
 
 
 
 
Белгілі  бір  ісікке  қарсы  иммунитет  басқа  лимфоциттердің  жекелену 
көмегімен  әлсіз  берілуі  мүмкін,  бірақ,  жануардың  иммундық  сарысуымен  емес. 
Ісіктегі  иммундық    жауаптың  әлсіздігі:  ісіктің  өсуін  тездететін  айналымдағы 
қанның  қозғалысы  ісіккеқарсы  антидене,  лимфоциттердің  беткейінде  шектеуші 
спецификалық 
ісіккеқарсы 
рецептор; 
айналыстағы 
қанның 
ісінген 
антигендерімен,  иммундық  бақылаудағы  тимус  жақтан  қажеттілігіне  қарай 
тездетілуі оның жастық семуінің жеткіліксіздігін түсіндіреді.    
 
 
 
Осылайша,  ісік  болғанда  иммунитеттің  механизмі,  торшалық  және 
гуморальды 
факторлардың 
қатынасы, 
сондай-ақ 
спецификалық 
және 
спецификалық емес үрдістер әлі жеткілікті зерттелмеген.   
 
4.Әр түрлі жануарлардағы ісіктердің патологиялық морфологиясы  
 
Жылқыларда.  Ісіктер  жылқыларда  жиі  болмайды.  Литов  ветеринарлық 

59 
 
институтының патологиялық анатомия кафедрасының зертханасында жүргізілген 
жүздеген  биопсиялардың  ішінен  терінің  және  иейрофиброманың  сыртқы 
жыныстық  ағзаларының  ісіктері,  папилломалар,  фиброкарциномалардың  тек  6 
жағыдайы ғана табылған. Қан және лимфа түзуші ұлпалардың ісіктік зақымдалуы 
(лейкоз) 0,1% ғана болады.   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Мелоногенді  жүйенің  (меланомалар  және  меланобластомалар)  қарапайым 
ісіктері сұр түсті кәрі жылқыларда жиі кездеседі, оның гистогенезі әлі күнге дейін 
анықталмаған.Бұл  қауіпті  және  қауіпсіз  пигментті  ісіктер  аналь  тесігінің,  кеуде 
және  құрсақ  қуыстарының,  плевра,  шажырақай  және  көкшандыр  терілерінің 
маңайында,  жұлынның  қабықшасында  орналасады.  Кәрі  биелерде  қауіпті 
меланомалар  ісікті  жараға  айналдыратын,  түйінді,  диаметрі  100  мм-ге  дейін,  ірі 
болатын  меланомалар  сыртқы  жыныс  аумақтарында  орналасады.  Сұр 
жылқыларда меланобластоманың жиілігі оларды ұһтұқым қуалайтын ауру ретінде 
қарауға мүмкіндік береді. Ісіктердің басқа түрлері жылқылардаың кебіреулерінде 
ғана кездеседі. Мысалы, асқазан рагы шамамен 10000 ашып союжа кездескен. 
 
Ірі  қара  малдар.Бұл  жануар  түрінде  кең  тараған  ісік  ол  лейкоз  болып 
табылады. Лейкоз – қан және  лимфоидті  ұлпаның ісікті зақымдалуы, ол ірі қара 
малдардың  70%-да  кездеседі.  Жиілігі  бойыншы  перифериялық  жүйкелердің 
нейрофибромасы екінші орынды алады (40%-ға дейін), ол жануарларды жарамсыз 
қылады. Еліміздің кейбір аудандарында ең кең таралған вирумты ауру – ірі қара 
малдардың  папилломатозы.  Көлемі  әр  түрлі  сүйелдер  терінің  біраз  аумақтарына 
таралады  (бас,  желін  аралығы).  Олар  қанап,  жарақаттандырулары  мүмкін, 
сонымен  қатар  жануарларды  жарамсыз  қылуларыда  мүмкін.  Ісіктердің  басқа 
түрлері  сирек  диагностикаланады.  Литов  ветеринарлық  институтының 
патологиялық  анатомия  кафедрасының  зертханасында  жүргізілген  жүздеген  29 
биопсиялардың ішінен анықталды. 9 – тері және тері асты клечаткасының ісіктері 
(папилломалар,  фибромалар,  сирек  –  саркомалар,  тілме),  6  –  сүт  безінің 
аденомасы  және  карциномасы,  9  –  қынап  фибромасы,  2  –  аталық  жыныс 
мүшесінің  фиьромасы,  3  –  көз  карциномасы  (Тарасов).  Басқа  аумақтарда 
орналасулары  сирек  кездеседі.  Ісіктерді  зерттеудің  барлық  тарихында 
сиырлардың  тілмесінің  200  жағыдайы  ғана  тіркелген.  Ол  кебір  елдерде  жиілігі 
бойынша бірінші орында тұр (30%-ға дейін).   
 
 
 
 
 
 
Қойлар.Ең кең тараған ісік - , жі қойлардың өкпе аеномасының ісігі түрінде 
сипатталады.  Әдетте,  ісік  үрдісі  альвеолаларды  және  бронхтарды,  жиі  өкпенің 
диаврагмальді  бөліктерінің  дорсальді  аймақтарын  қамтиды.  Бронхиальді  лимфа 
түйіндерінің метастазасы байқалады. Папиллярлы және бронхиальді альвеолярлы 
ісік  типі    бойынша,  эпителиальді  торшалар  альвеолярлы  кеңістікке  дейін  өседі 
және  безді  құррылысын  түзеді.  Бұл  ісіктер  эпизоотологиялық  жағынан 
инфекциялық  ауруларға  ұқсас,  қойлардың  бір  табынын  зақымдайды,  вирустың 

60 
 
әсері жоғары. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Қойлардың  ісіктік  ауруларының  басқа  да  салыстырмалы  бөліктері  деп,  қан 
түзуші  және  лимфоидты  ұлпалардың  (лейкоз),  ісіктік  зақымдауын  есептеуге 
болады.  Олар  эксперимент  кезінде  қойларға  ірі  қараның  лейкоз  вирусынан  оңай 
жұқтырылды. Қойлардың басқа ісік аурулар сирек кездеседі.  
 
 
 
 
Шошқалар.  Басқа  жануарлармен  салыстырғанда  олардағы  ісіктік  аурулар 
өте  сирек,  себебі,  үй  шошқаларының  біраз  бөлігі  бір  жылдай  ғана  өмір  сүреді. 
Шошқалардың  негізгі  ісік  аурулары  лейкоз  болып  табылады,  бірақ,  біздің 
мәліметтеріміз  бойынша  бар  болғаны  0,02%жағыдайларда  ғана  кездеседі 
(Тарасов).   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Шошқалардағы  басқада  диагностикаланатын  ісіктердің  бірі  нефробластома 
немесе – айлық жастағы жас торайлардың бүйрегінде анықталатын эмбриональді 
нефрома. Бұл ісіктер әдетте эпителиальдық және фиброзды ұлпалардан құралады, 
бірақ  оларда  сіңірлі  немесе  бұлшық  етті  ұлпалар  кездесуі  мүмкін.  Сондықтан, 
нефробластоманы  бүйректің  аралас  ісігі,  саркокарцинома,  аденосаркома  деп 
атайды.  Ісік  марфологиялық  жағынан  эмбриональді  шумақшалы  құрылыстан 
құралған,  олар  фиброзды  ұлпаны  қоршаған  эпителиальді  торшалардың 
аралықтарынан тұрады. Ірі ісіктің түйіндерден некроз аумақтарын және кистозды 
қуыстарды  анықтауға  болады.  Шошқалардың  басқа  ісіктік  жағыдайлары  сирек 
кездеседі.  Мысалы,  ұйқы  безінің  саркомасы  мыңдаған  шошқаларды  ашып  сою 
кезінде бір рет қана табылған. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Иттер.Басқа үй жануарларымен салыстырғанда иттердің ісік аурулары жиі 
кездеседі.  Иттердің  ауруларының  басты  маңыздылығы  үй  жануарларында 
кездесетін  ісіктердің  болуы  болып  табылады.  Бұлар  трансмиссвті  венерикалық 
ісік (дөңгелек торшалы саркома) және циркуманальді  бездің ісігі (аденома және 
аденокарцинома). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Перианальді  бездердің  (циркуманальді)  ісігі  жастағы  және  одан  үлкен  кәрі 
биелерде  жиі  кездеседі.  Әдетте,  бұлар  тығыз  цитоплазмалық  жиектен  құралған 
және ақшыл ірі ядролы торашалардан құралған қауіпсіз аденомалар. Перианальді 
бездердің  карциномасы  дөңгелек  ақшыл  ядролы  торша  пролиферациясының 
қарқындылығымен  сипатталады.  Олар  метастаздалады  және  тілінгеннен  кейін 
рецедивтер береді.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Контогиозды  венерикалық  ісіктер  жиі  көбікті,  цитоплазмасы  эозонофильді, 
қара және ірі дөңгелек ядролы торшалардан құралған ісіктер. Торшалары біріне - 
бірі  тығыздалып  орналасады,  оларда  митоздар  жиі  кездеседі.  Ісік  еркек  жыныс 
мүшесі  кілегей  қабығының  астында,  ал  аналықтарында  –  қынаптың  кілегей 
қабығында  өседі.  Жергілікті  лимфа  түйіндерінде  метастаза  түзіледі.  Бұл  ісіктер 
аңшылық иттерінде өте жиі таралған. 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ленинград 
ветеринарлық 
институтының 
патологиялық 
анатомия 

61 
 
кафедрасының  мәліметтері  бойынша  иттердегі  қауіпті  ісіктер  қауіпсіздікке  ие 
және барлық ісіктердің ішінен 72,5%-ын құрайды.    
 
 
 
 
 
Иттерде  ісіктердің  орналасуы  бойынша  бөлінеді:  тері  және  тері  асты 
клечаткасында – 32,4%, сүт безінде – 20,5%, жыныс бездерінің ісігі – 14,5  %,  ал 
қан  түзуші  және  лимфоидты  ұлпалардың  ісігі  (лейкоз)  бар  болғаны  8%-ды 
құрайды.   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Иттердегі ісіктерді зерттеу жануарлар мен адамдардағы ісіктерге ұқсастығын 
және  айырмашылығын  анықтайды  және  салыстырмалы  онкологияға  ортақ 
мәселелерді шешуге мүмкіндік туғызады.  
 
 
 
 
 
 
 
  Мысық.Иттер  мен  мысықтарда  ісіктердің  таралуында  белгілі  бір 
ұқсастықтар  байқалады,  бірақ  мысықтарда  өзіндік  ерекшеліктері  бар.  Оларда 
қауіпті ісіктерге қарағанда қауіпсіз ісіктер асып түседі. Иттердегі сияқты, ісіктер 
10  жастан  асқан  кәрі  мысықтарда  кездеседі.  Егер  ісіктердің  орналасу  негізі  тері 
мен  тері  асты  клечаткасы  болса,  ал,  мысықтарда  –  бауыры.  Ісіктердің  24,2%-ы 
бауырда,  ал  тері  мен  тері  асты  клечаткасында  өте  сирек  кездеседі.  Мысықтарда 
ісіктік  аурулардың  ерекшелігі  басқада  үй  жануарларында  мүлдем  кездеспеген 
тілдегі  рак  ауруының  10%  -  ы  мысықтарда  диагностикалануы  болып  табылады. 
Мысықтардың  тіл  рагының  негізгі  бір  себебі  –  тілдің  балық  сүйектерімен  жиі 
жаралануы.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  Үй  жануарларында  ісіктік  аурулардың  таралуында  түрлік,  тұқымдық, 
жастық,  жыныстық  ерекшеліктері  бақыланады  және  оларды  салыстырмалы 
онкологиялық зерттеулерде есепке алады. 
 
5.Қимыл – трофикалық ұлпалардағы ісіктер.  
 
 
 
 
 
Дәнекер ұлпасының ісіктері.  
 
 
 
 
 
 
 
 
Қатерсіз ісіктері: фибромалар. Дәнекер ұлпасы бар жерлерде кездеседі. Жиі 
дермада. Анық көрінетін түйін түріне ұқсайды, кескен кезде талшықты, меруерт 
реңді ақшыл түсті. Консистенциясы әр түрлі – тығыз серпімдіден тығызға дейін.  
 
Гистологиясы:Әр  түрлі  бағытталған  шоғырлардан  құралатын  ұошық  тәрізді 
ісіктік  торшалар.  Шоғырлар  бірінен  –  бірі  коллоген  қабатымен  бөлінген. 
Коллагенмен  ісіктік  торшалардың  қатынасына  байланысты  фиброманың  2  түрі 
болады:  жұмсақ  фиброма  (ірі  ісіктік  торшалар)  және  қатты  (үлкен  коллогенді 
талшықтар). Жұмсақ фибромалар сергек, ескіреген сайын қатая түседі. 
 
 
  Қатерлі  ісіктер:  фибросаркомалар.  Сүйек  қабығының  астынан,  сіңірден, 
фасция элементтерінен дамиды. Фибрсаркомалар жас және жетілген жасында аяқ 
– қолдарда кездеседі. Шеттері анық түйіндерден тұрады. Түйіннің ұлпасын кескен 
кезде қанталанған, ақшыл түсті болады, балық етіне ұқсас (саркос – балық еті). 
 
  Гистологиясы:    
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  1.Торшалық  төмен  дифференцирленген  фибросаркома  (ісіктер  ісіктік 

62 
 
торшаларды қамтиды).  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  2.Талшықты 
жоғары 
дифференцирленген 
фибросаркома 
(ісіктер 
талшықтарды  қамтиды)  –  баяу  өседі,  сирек  метастаза  береді,  сирек  қошаған 
ұлпаларда  өседі.  Болжамы  төмен  дифференцирленген  ісіктерге  қарағанда 
қолайлы.    
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ісіктер  торшалық  полиморфизмнің  ісіктерінен  тұрады  және  ұршық  тәрді 
торшадан құралған. Бұл ісіктің гистогегнезін анықтау үшін коллагенген сапалық 
реакция жүргізіледі (Ван-Гизон бойынша). 
 
 
 
 
 
 
 
Қатерлі және қатерсіз ісіктердің белгілеріне тән аралық ісіктер (шектес). 
 
Оларға  одесмиоидтар  және  фиброматоздар  жатады  (көкірек,  құрсақ 
кеңістігі).  Фиброматоздар  гистологиялық  жағынан    жұмсақ  фибромалы,  бірақ, 
қоршаған ұлпаларда өсу қасиетіне ие және ешқашан метастаза бермейді. 
 
 
Липосаркомалар  жиі  құрсақтың  алдыңғы  қабырғасында  пайда  болады. 
Оларға жатады:   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.Жоғары дифференцирленген липосаркомалар   
 
 
 
 
 
2.Миксоидті липосаркомалар   
 
 
 
 
 
 
 
 
3.Ірі торшалы липасаркомалар  
 
 
 
 
 
 
 
 
4.Полиморфноторшалық липасаркомалар   
 
 
 
 
 
 
Жиі бір ісіктік түйіндерде барлық липосаркома түрлерін көруге болады. 
 
Диагнозы  ісіктік  торшаларжың  функциясын  анықтағаннан  кейін  қойылады, 
яғни,  липидтерді  (майларды)  продуцирлеу  мүмкіншілігі.  Липосаркомалар  көп 
реттік рецедивтер мен кештік метасатаза береді (ақырғы сатысында).   
 
 
Сүйек ұлпасының ісіктері.   
 
 
 
 
 
 
 
 
Қатерсіз: остеома .  Қаңқа  сүйегінде,  аяқтардың  ұсақ  сүйектерінде 
байқалады. Түйін түрінде өседі (экзостоза). Гистологиясы шағын іріңді ісіктерден 
құралған, бірақ, атипиенің қалыпты ұлпасынан ерекшеленеді.   
 
 
 
Микроскопиясы:  пішіні  әр  түрлі  ісіктік  остеобласттар,  остеопластика 
аумақтары (ісіктік торшалардың сүйек ұлпасын продуцирлеу мүмкіншіліг).   
 
Сіңір ұлпасының ісіктері.   
 
 
 
 
 
 
 
 
Қатерсіз: хондрома.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Түтікті  сүйектердің,  жамбас  сүйектерінің,  санның  ұштарының,  ұсақ  сүйек 
ісігінің эпифизаларында орналасады. 
 
 
 
 
 
 
 
Орналасуы:   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.Экхондрома (сүйектік беткейінде, сыртында орналасады)  ; 
 
 
 
2.Энхондрома (сүйектің ішінде). 
 
 
 
 
 
 
 
 
Гистологиялық  әдіспен  жіңішке  дәнекер  ұлпалы  қабатты,  негізгі  заттарда 
орналасқан хондроциттерді анықтайды.   
 
 
 
 
 
 
 
Хандрома – бұл потенциалдық қатерлі ісік, себебі қатерсіз өсуіне қарамастан 
метастаза болуы мүмкін. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

63 
 
 
Қатерлі: 
хондросаркомалар. 
Орналасуы 
хондромалардағыдай. 
Гистологиялық  әдіспен  ісік  торшаларын  анықтайды  –  хондробластар  және 
хондропластика ошақтары (жаңа түзілген ісіктік сіңірлердің ошақтары). 
 
 
Тамыр ұлпасының ісіктері.     
 
 
 
 
 
 
 
 
Артериялардан  және  капиллярлардан  –  ангиомалар,  лимфатикалық 
тамырлардан – лимфоангиомалар.   
 
 
 
 
 
 
 
 
Ангиомалар туа біткен және жүре пайда болған түрлерге бөледі. Туа біткен 
ангиомалар сәуле терапиясы кезінде жоғалады. Олар фиброзаға ұшырауы мүмкін. 
Бауыр,  көк  бауыр  ангиомалары  симптомсыз  өтеді,  өлшемі  кішкентай  (2  см-дан 
кем).       
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Жүре  пайда  болған  ангиомалар  теріде,  кілегей  қабықтарында  орналасады. 
Буаздылық кезеңінде пайда болуы мүмкін.  
 
 
 
 
 
 
 
Қатерлі тамыр ісіктері – гемангиоэндотелиомалар, өте сирек кездеседі. 
 
6.Бұлшық ет ұлпасының ісіктері   
 
 
 
 
 
 
 
Жазық  бұлшық  еттері:  қатерсіз  ісіктер  –  лейомиомалар.  Ішкі  ағзаларда 
түзіледі  (ішек  –  қарын  жолында).  Жатырда  фибромиомалар  жиі  кездеседі  –  бұл 
фиброзаға ұшырайтын лейомиомалар.   
 
 
 
 
 
 
 
Қатерлі:лейомиосаркомалар.  Жатырда,  аяқтардың  жұмсақ  ұлпаларында 
кездеседі. Ерте метастаза береді.   
 
 
 
 
 
 
 
 
Көлденең жолақты бұлшық еттердің ісіктері   
 
 
 
 
 
Қатерсіз: рабдомиомалар 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Қатерлі:  рабдомиосаркомалар.  Бұл  өте  қатерлі  ісіктердің  бірі.  Сирек 
кездеседі.  Ісік  өте  тез  өеді  жіне  ауруды  өлімге  дейін  әкеледі,  себебі  өмірлік 
маңызы бар ағзалар ұлғайып кетеді.  
 
 
 
 
 
 
 
 
Гистологиясы:  торшалары  –  белдікке  ұқсас  –  тартылған  торшалар,  кейде 
көлденең  ирек  болаы.  Торшалары  ірі  денелі  және  ұзын  өскінді  (теннис 
ракеткасына ұқсас). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7.Қан түзуші ұлпаның ісіктері 
Лейкоз 
Лимфома 
Қан  түзуші  ұлпаның  қандайда  болсын 
өскінінен 
пайда 
болуы 
мүмкін: 
эритролейкозы, лимфолейкозы 
Лимфоза  лимфоидті  өскіннен  пайда 
болады 
Ісік  түйіні  түзілмейді,  ісік  торшалары 
ұлпаларды инфилтрлейді 
Түйін қалыптасады 
Ағзаның, 
ұлпаның 
зақымдалуы 
болмайды 
Деструктивті өскінге ие 
Жүйелігі  бастапқы  (ісік  барлық  қан 
түзуші ұлпалардан туындайды) 
Екіншіліккі 
ие 
болады 
(бірінші 
бастапқы 
ошақ, 
кейін 
ошақтың 
аналықтары туындайды) 

64 
 

жүктеу/скачать 1,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: