Досмурзин ержан



Pdf көрінісі
бет33/110
Дата19.02.2023
өлшемі8,45 Mb.
#69091
түріЛекция
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   110
Байланысты:
Madeniettanu 2011 Dosmurzin

Дейнеканың* шығармашылығында өте кең беріледі. Ол 
бүл жанрдағы көпшілікті емес суретшілердің бірі болды.
Графикада өзінің бастамасын және шексіз пайда- 
лануына ие болатын үғым, бүл Шрифт* — (қаріп).
Шрифт жазбалар үшін және ақпараттарды жеткізіп 
беру үшін ойлап-табылған. Бірақ, егерде ол белгіде 
пайдаланса, онда оның қызметтері өзгереді.
Әріптер олардан қүралған-түрғызылған белгі. Бүл 
бірінші кезектегі нысан-калып. сонан соң мазмүн болып 
келеді. Өнердің ш ығармаш ылығымен біз сүйіспен- 
ш іл ік т е н с е к , с о н д а й л ы қ қ а р іп т е р м е н с ү й іс п е н - 
шіліктенеміз.
Қаріп бейнелеуліктегіссіз калып-нысан. Мәнінде — 
әр әріп бөлектілі миниатюра*, ал қаріп бүл үстіртілі 
композиция*. Скандинавиялық руникалықты* жазба- 
ларды, Ертедегілік Мысырлық хатты, Ертедегі Вавилон- 
ды қ сынажазуларды ш ексіз қарауға-білуге болады. 
Б үгінгі ти п о гр а ф и я л ы қ каріп-шрифт азд ы лы қты , 
сәнділікті, әріптердің сызбалары, бүл үзақты лы қты
эволюцияның нәтижесі. Қаріп озі-озімен сүлулықты- 
әсемділікті. Бірақ қаріптердің сымбаттылығын, ырғақтық
79


Модениеттану
өзгеруімен, әріптердің орналасуымен, қолж азбалы қ 
қ ар іп тер д ің ү қсату ы м ен нем есе қо л м ен ж азуды ң 
т е х н и к а с ы н
ү л гіл еу м е н
к ү ш ей ту ге 
б олад ы . 
Классикалықты* белгілердің қүры лы м ы н өзгерту, 
оларды ң қалы птары н ж әне ш ам аласты қтары н, бір 
жазбадағы әріптердің әртүрлі өлшемін тіркестеуі, жаңа 
сәнділікті — (акдиденттілік*) қаріптерді ашуға рүқсат- 
тайды. Акциденттілік қаріптерге: бітімділік, қиялды- 
лық, үқсатулық, өрнектелінген, көлемділіктілікті, көлең- 
к е л ін г е н , 
д ә й е к с ө з д е л ін г е н , 
қ о л ж а з б а л ы қ т а р , 
италияндық, сүлбалық және тағы басқа көп қаріптер 
апарылады.
Қаріптің тірлікті үндестігі оның мінезін анықтайды, 
көңіл-күй береді және мағыналықтық акцентін* ашады. 
Қаріптердің қорында, кереметтілік, көркемділік шығар- 
маны жасап-салуға болады. Ережеге сай, қаріптілік ком- 
позициялар, жалпақтылы, екіөлшемділікті, айқынды- 
лықты ырғақтылығымен сипатталады. Сымбаттылықты 
үндестік, бірлікті көркемділік бейнені ашуға рүқсат- 
тайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет