3
Ғылыми әдіс-бұл адамды басқаратын ережелер мен ережелер жүйесі қызметі (өндірістік, саяси,
мәдени, ғылыми, білім беру және және т.б.) қойылған мақсатқа жету.
Егер әдістеме ғылыми нәтижелерде тұжырымдалған гипотезадағы мақсатқа жетуді қамтамасыз
ететін ғылыми зерттеулердің стратегиясы, ал әдіс – бұл жолмен қалай жүру керектігін көрсететін
тактика.
Әдісі (гр. methodos)
1) табиғат құбылыстарын және қоғамдық өмірді тану, зерттеу;
2) іс-қимыл жасау тәсілі, тәсілі және тәсілі.
Әдісі- қандай да бір мақсатқа жету тәсілін, нақты тапсырмаларды шешуді зерттеу жолы. Бұл
практикалық немесе теориялық тәсілдердің, әдістердің, операциялардың жиынтығы, шындықты
игеру.
Әдістің анықтамасынан әдістердің екі үлкен тобы бар: таным (зерттеу) және практикалық іс-
әрекет (түрлендіру әдістері) (сурет.2).
Зерттеу әдістері – эмпирикалық және теориялық білім және шындық құбылыстарын зерттеу.
Осы әдістер көмегімен ғылыми теорияларды құру үшін қолданылатын сенімді ақпарат алады және
практикалық ұсыныстар әзірленеді. Зерттеу әдістерінің жүйесі бастапқы зерттеушінің
тұжырымдамасымен анықталады: Атап айтқанда зерттеушінің зерттелетін мәселенің мәні мен
құрылымын түсінуі, мәселе немесе нысан туралы оның ойлары, жалпы белгілі бір зерттеудің
әдістемелік бағыты, нақты бір зерттеудің мақсаттары мен міндеттері.
Әдістері мынадай болып бөлінеді:
жалпыға ортақ немесе философиялық, жалпы ғылыми және жеке ғылымдардың әдістері;
айқындаушы және түрлендіргіш;
эмпирикалық және теориялық;
сапалық және сандық;
мағыналы және ресми;
эмпирикалық мәліметтерді жинау, гипотезалар мен теорияларды тексеру және теріске
шығару әдістері;
сипаттамалар, түсіндірулер және болжамдар;
зерттеу нәтижелерін өңдеу.
Достарыңызбен бөлісу: