20,4%) Алматы 17,1%, Шығыс Қазақстан 9,2%, Жамбыл 8,4% облыстарында Елді мекендер Халық саны Республикалық маңызы бар қалалар
1 млн-нан астам тұрғыны бар қалалар
Облыстық маңызы бар қалалар
50 000 астам
Аудандық маңызы бар қалалар
10 000
Кенттер
3 000 көбірек
Ауылдар
50 және одан да көп
Үлкен қалалық жерлерге, өндіріс орталықтарына халықтың көптеп шоғырлануы –
урбандалу Қандай да бір басты орталық, аса ірі халықаралық маңызы бар желінің торабы (түйін
орталық) – хаб Урбандалу үдерісі қарқынды байқалатын аймақтар қатарынажататын облыстар – Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Қостанай. Бұл 3 аймақтың екеуінде хаб қалалар орналасқан: Орталық- шығыс макроаймақтың орталығы – Өскемен, Батыс макроаймақтың орталығы – Ақтөбе. Жалпы болжам бойынша Қазақстанда 5 хаб қала болмақ – Ақтөбе мен Өскеменнен басқа
Солтүстік макроаймақ орталығы – Нұр-Сұлтан және Оңтүстік макроаймақ хабтары – Алматы және Шымкент. Өндірістік, еңбек, мәдени-тұрмыстық, рекреациялық байланыстармен біртұтас жүйеге
біріккен елді-мекендер (ең алдымен, қала типтес елді-мекендер) шоғыры – агломерация
1. Қарағанды-Теміртау айналасында Саран, Абай, Шахты, Топор, Долинка агломерациялары және т.б. қалалар қалыптасқан. 2. Алматы агломерциясында (Қапшағай, Есік, Талғар, Қаскелең) 4 қала салу жоспарлануда «G4 Сити» жобасы. Қазақстандағы қалалық қоныстардың құрамы – 30 кент, 87 қала Аса ірі
миллионер
қалалар (1 млн)
250 000 – 1 млн
өте ірі қалалар
100 000 – 250
000 ірі қалалар
50 000 – 100 000
орташа қалар
50 000 төмен шағын
қалалар
Шымкент
Нұр-Сұлтан
Алматы
Қарағанды
Ақтөбе
Ақтау
Теміртау
Балқаш
Құлсары
Риддер
Лисаковск
Қазақстанда атмосфераны ластайтын заттардың максималды концентрациясы басым қалалар
– Ақтөбе, Алматы, Нұр-Сұлтан, Қарағанды, Талдықорған, Балқаш және т.б. Қатты ластанған облыстар – Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар Халықтың ұдайы өсуі 3 түрге ажыратылады – дәстүрлі, өтпелі, қазіргі заманғы