Сабақ тақырыбы атмосфера. ҚАзақстан климаты. АҚылжан ағаймен география

САБАҚ ТАҚЫРЫБЫ
АТМОСФЕРА. ҚАЗАҚСТАН 
КЛИМАТЫ.
АҚЫЛЖАН АҒАЙМЕН ГЕОГРАФИЯ

ҚАЗАҚСТАННЫҢ КЛИМАТЫ
Қазақстанның климаты шұғыл континнентті. Климаттың
континенттілігін республика аумағының басым бөлігінде
температураның шұғыл ауытқуы, ауаның құрғақтығы мен
жауын-шашын мөлшерінің аз болуы анықтайды.
Негізгі климат түзуші факторлар. Қазақстан климаты негізгі
үш фактордың әсерінен түзіледі. Олар: Күн радиациясы,
атмосфералық циркуляция және жердің беткі төсеніш қабаты.

КҮН РАДИАЦИЯСЫ
-Күннің жылуы мен жарығы Күн радиациясы деп аталады. Оның жер бетіне
жететін мөлшері 1 см2-ге шаққандағы килокалория (джоуль) есебімен
өлшенеді.
-Жер бетіне келіп түсетін Күн сәулесінің 20%-ға жуығы атмосферада
шағылысып, қалған бөлігі Жерге жетеді. Бұл — тура Күн радиациясы. Жер
бетіне кедергісіз жететін Күн сәулесін тура радиация дейміз.
-Күн радиациясының белгілі бір бөлігі су тамшыларына сіңіп жұтылады, мұз
кристалдарына шағылысады, шаң-тозаңдардың бөлшектерінің және бұлттың
әсерінен шашырайды. Бұл жағдайда жер бетіне шашыранды радиация
жетеді.
-Тура және шашыранды радиация жиынтық радиацияны құрайды.
-Радиацияның белгілі бір бөлігі жер бетінен шағылысады. Ол шағылған
радиация, ал жер бетіне сіңіп жылытуға кеткен бөлігі жұтылған радиация
деп аталады.

КҮН РАДИАЦИЯСЫ

ЖЕРДІҢ БЕТКІ ТӨСЕНІШ 
ҚАБАТЫ
-Жердің беткі төсеніш қабатының сипаты да маңызды климат түзуші