Оқулық Қазақ тіліне аударған А. М. Марқабаева Жауапты редакторы проф. Т.Қ. Рахыпбеков 2015
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
Медицина әлеуметтануы. Решетникова
| Емдеу-алдын алу мекемелерi. Денсаулы сатау мекемелеріні негізгі
медициналы к мек к рсететін мекемелеріне амбулаторлы-емханалы мекемелер мен стационарлар жатады. Ал ашы медициналы-санитарлы к мек (АМСК) к рсету ж - йесіні ж"мысы тек ана емдік емес, сонымен атар, алдын алу жне де барлы дегейде медициналы "йымдарды да ж"мысын амтама- сыз етеді. Осындай мекемелерге: амбулаторлы поликлиникалар, йел- дер кеесі, санитарлы-эпидемиологиялы станциялар, жедел жне ш" ыл жрдем беру мекемелері жатады. Е жиі кездесетіні — амбулаторлы ауруханалар, онда учаскелік жне білікті дрігерлер мен ал ашы медициналы-санитарлы к мек к рсетіледі, отбасылы, сонымен атар, орта білімді фельдшерлік жне фельдшерлік-акушерлік б лімдерде ызмет к рсететін дрігерлерде ж"- мыс жасайды. Амбулаторлы ауруханаларды арасында ы е негізгісі- не ауруханалар мен амбулаториялар жатады, олар ауруды алдын алу мекемелеріні 75%-ы "райды, ал 85%- а жуы ы дрігерлік абылдау а келеді. Амбулаторлы поликлиникалы# к'мек — "рамына жергілікті ала- лы поликлиникалар, диспансерлер, жеке мамандан ан аурухана- лар (стоматологиялы, физиотерапиялы жне т.б.), йелдер кеесі, фельдшерлік-акушерлік пункттер кіретін ауруханаларда к рсететін ме- дициналы к мек, барлы ына олжетімді жне жетекші орынды алады. Шамамен ала т"р ындары жылына 9–10 рет дрігерді абылдауына барады. Емделушілерді 80%-ы медициналы к мекті ауруханалардан алады. Аурухана — б"л аурулар а медициналы к мек к рсететін жо ары мамандандырыл ан мекеме, рі йден емделушілерге емдіу-алдын алу, сонымен оса, ауруды алдын алу мен созылмалы т рге тпеуін ада а- лайтын шаралар ткізеді. ала т"р ындарына медициналы к мек к р- сететін негізгі амбулаторлы-емханалы мекеме — алалы емханалар. Егер аурухана белгілі бір "рылыс "йымдарына немесе танымал ксі- порындарына ана к мек к рсетсе, онда ол медициналы-санитарлы б лімше деп аталады. алалы аруханаларда (алада, ала маында ы аудандарда) негізі- нен сол территорияда ызмет жасап, т"р ылыты т"р ындарына ана 2.4. Медицина леуметтік институт ретінде 121 амбулаторлы-емханаалы к мек олын "сынады. Медицина ызмет- керлері сол аланы участоктар а б ліп, рбір участокке жеке дрігер мен медбике та айындалады. Ауматарда терапевт, педиатор, акушер- гинеколог, фтизиатор жне баса да мамандар ж"мыс істейді. азіргі кезде рбір осындай участок бойынша емделушілер саны — 1700 адам. Амбулатория — ауруханадан зіні мамандандырылуымен жне ызметіні к лемдігімен ерекшелінеді. Амбулаторияда негізгі: терапия, хирургия, акушерлік жне гинекология, педиатрия сияты маманды- тар бойынша абылдаулар болады. Амбулаторлы-клиникалы к мек к рсетуді е к п тара ан т рі болып аума ережесі бойынша "рыл ан терапиялы к мек к рсету саналады. Медициналы к мек к рсету ж йесіндегі е маызды буы- ны — терапиялы аума, ал жергiлiктi ауматы терапевт — аумата ы е маызды т"л а болып табылады. Басалар а ара анда, жергiлiктi ауматы дрігерлер з аума ыны т"р ындарыны денсаулы ына жауапты болады. Жергiлiктi ауматы дрігерді ж"мысында медици- налы та, "йымдастырушылы та ызметтері атар ж реді (алдын алу шаралар "йымдастыру, диагностика, емдеу, диспансерлеу, санитарлы білім берулер жне т.б.). Емдіу-алдын алу емханаларды е маызды т рі — йден емделуші- лерге дрігерлік к мек к рсету, тулік бойы (са ат 9-дан 19- а дейін жергiлiктi ауматы дрігер, ал ал ан жне ш" ыл жа дайларда жедел жне ш" ыл к мек к рсететін дрігерлер к мегі). Стационарлы# к'мек — стационарда жне ауруханаларда к рсеті- леді. Т"р ындар а медицина ылымыны жне технологиясыны со- ы жетістіктері бойынша білікті ызмет к рсететін емдіу-алдын алу мекеме ол — #алалы# аурухана. Аурухананы к пба ытты немесе жалпы стационарлы мекемелері де бар, сйкесінше онда р т рлі б лімшелерде маманды ы бойынша дрігерлер ызмет істейді. Кардиоревматологиялы, инфекциялы, гастроэнтерологиялы, пульмонологиялы, дерматоневрологиялы сияты арнайы мамандандырыл ан стационарлар негізінен ірі ала- ларда орналасады. Жалпы жне арнайы стационарлар медициналы жо ар ы оу орын- дарыны жне ылыми-зерттеу институттарыны клиникалы базасы болып табылады, денсаулы сатау ж йесіні негізгі принципі — ылым мен тжірибені арасында ы ажырамас байланысты алыптастырады. Елімізде ылыми, "йымдастырушы-дістемелік жне емдік-диаг- ностикалы сияты маызды мамандандырыл ан орталытар бар (онкология, хирургия, кардиология, пульмунология, ана мен бала 122 II Б лім. Медицина леуметтануы денсаулы ын ор ау жне т.б.). Олар р т рлі аурулар а жаа рі тиімді алдын алу, диагностикалы, емдік діс-тсілдер іздейді, рационалды мамандан ан медициналы к мек к рсету "йымдарын алыптастыра- ды, жо ары квалификациялы кадрлар мен мамандарды оытып шы- арады. Федералды# жне ведомстволы# мекемелер. Ресейді денсаулы са- тау ж йесінде медициналы мекемелер федералды жне ведомстволы деп жіктеледі. Б"л мекемелерді м лкі федералды меншікте болса да, здері кімдік жа ынан федералды мекемеге ба ынады. Оларды ыз- метін федералды бюджет аржыландырады. Федералды денсаулы сатау мекемелерін екі топа б луге болады: денсаулы сатау мекемесі, РФ денсаулы сатау министрлігіне ● ба ынатын кімдіктер, Ресей медицина ылымыны академиясы (РМ?А); оларды РФ жне РМ?А аржыландырады; РФ жне РМ?А-мен атар, зге мекемеге арасты денсаулы ● сатау мекемелері, федеральды министрліктер мен "йымдар. Б"л мекемелер белгілі бір "йымдарды ж"мысшылары мен оларды отбасыларына ана медициналы к мек к рсетеді. Жеке денсаулы сатау мекемесі бар ірі федеральды кімдіктер- ге: Президентті іс басармасы; Ресей ылымдарыны академия- сы (Р?А) (сонымен оса УДР?А Медициналы орталы ы, Р?А-ны Сібір, Орал, жне иыр-шы ыс б лімдері); ор аныс министрлігі жне т.б. жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|