БАҒдарламасы ғылыми және педагогикалық бағыт

 

ТУ Ф 702–49–14. (Магистратура/докторантура) мамандығы бойынша қабылдау емтихандарының 

бағдарламасы (магистратура/докторантура). ТУ СМЖ. Бірінші басылым 

13 

 

29.

 

Юнг К.Г. Тэвистокские лекции. М. Рефл-Бук, Ваклер, 1998.  

30.

 

Адлер А. Практика и теория индивидуальной психологии. М., 1995  

31.

 

Асмолов А.Г. Психология личности: принципы общепсихологического анализа. – 

М.: Смысл, 2001.  

32.

 

Асмолов А.Г. По ту сторону сознания: методологические проблемы 

неклассической психологии. – М.: Смысл, 2002. 

33.

 

Бернштейн Н.А. Очерки физиологии движений. М., 2002  

34.

 

Братусь Б.С. Аномалии личности. - М.: Мысль, 1988. 

35.

 

Вилюнас В.К. Психология развития мотивации. СПб.: Речь, 2006. 

36.

 

Выготский Л.С. Психология развития человека. М.: ЭКСМО, 2003.  

37.

 

Гальперин П.Я. Психология как объективная наука. М.; Воронеж: МПСИ, 1998. 

38.

 

Гибсон Д. Экологический подход к зрительному восприятию. М., Прогресс, 1988.  

 

IV.  «Эксперименттік  психология  бойынша  практикум  және  психодиагностика»

 

пәні 

1.

 

Психологиялық экспериментті ұйымдастыру және жүргізу  

Ғылыми  психологиялық  зерттеу  мәселесі  ұғымы.  Ғылыми  мәселені  бөліп  алу 

сатылары (В.Н. Дружинин). Зерттеудің объектісі және пәні туралы түсінік. Зерттеудің 

мақсаты  мен  міндеттерін  анықтау.  Зерттеудің  өзектілігі,  оның  нәтижелерінің 

теориялық  және  практикалық  мәні  туралы  түсінік.  Экспериментті  мазмұнды 

жоспарлау  және  эксперимент  типтерін  таңдау  эксперименттік  психологиялық 

зерттеудің логикалық схемасы ретінде. Эксперименттік жоспарларды жіктеу белгілері.  

2.

 

Психологиялық эксперименттегі ауыспалылар және оларды өлшеу  

Психологиядағы  өлшеу  ұғымы.  С.С.  Паповян  бойынша  психологиялық  өлшеулердің 

жіктемесі.  Тәуелді  және  тәуелсіз  өзгергіштіктер.  Өзгергіштіктер  арасындағы 

қатынастар.  Д.Кеэмпбелл  бойынша  тәуелсіз  өзгергіштердің  жіктемесі:  басқарылатын 

өзгергіштіктер,  қоршағандарға  қатысты  тұрақтылар.  Өзгергіштіктерді  тексеру. 

Психологиялық эксперименттегі өзгергіштіктерді басқару. Өзгергіштіктер арасындағы 

қатынастар.  Психологиялық  шкалалау.  Өзгергіштіктерді  өлшеу  шкалалары. 

Психофизикалық эксперимент.    

3.

 

Экспериментатордың іс-әрекеті мен сыналушының мінез-құлқы  

Жеке  сыналушылармен  және  топтармен  эксперимент  жүргізу.  Зерттеу  таңдауын 

қалыптастыру,  оны  қалыптастырудың  үш  белгісі.  Таңдау  репрезентативтілігін 

қамтамасыз  ету.  Таңдау  санына  қойылатын  талаптар.  Экспериментатор  мен 

сыналушының  эксперимент  нәтижелерін  ауытқытатын  қарым-қатынастың  негізгі 

факторлары. Экспериментатор іс-әрекетіндегі инструкцияның алатын рөлі және оның 

сыналушылардың  мінез-құлқына  әсері.  Сыналушылардың  іс-әрекет  нәтижесін 

бағалаудағы экспериментатор жіберетін әдеттегі қателері.  

4.

 

Қорытындының сенімділігі. Зерттеу нәтижелерін рәсімдеу   

Психологиялық гипотезаларды эксперименттік тексерудің аяқтаушы сатысы ретіндегі 

қорытындыларды  тексеру.  Психологиялық  гипотезаларды  тексерудегі  статистикалық 

қорытындылар. Нәтижелерді жалпылақу мәселесі: объектілерге қатынас, биологиялық 

сипаттамалары.  

5.

 

Психодиагностика ғылым және практикалық іс-әрекет ретінде  

Психодиагностика  ғылым  саласы  және  тәжірибе  ретінде.  Пән  теориясы  және 

психометрика. 

Психодиагностиканың 

дифференциалды 

психологиямен, 

психометрикамен, тәжірибелік психологиямен байланысы.  

Психодиагностиканың  қолдану  салалары:  психологиялық  кеңес  беру,  психотерапия, 

экспертиза,  кәсіби  таңдау  және  т.б..  Психодиагностика  психологиялық  диагноз 

қоюдың  әдістері  мен  амалдарының  ғылыми  жүйесі  ретінде.  Психологиялық  диагноз 

 

ТУ Ф 702–49–14. (Магистратура/докторантура) мамандығы бойынша қабылдау емтихандарының 

бағдарламасы (магистратура/докторантура). ТУ СМЖ. Бірінші басылым 

14 

 

туралы  түсінік  және  оның  деңгейлері.  Ғылыми  зерттеудің  міндеттері  мен  жеке  дара 

зерттеудің  міндеттерін  ажырату.  Психодиагностикалық  міндеттердің  және  зерттеу 

әдістерінің классификациясы.  

6.

 

Психодиагностиканың қысқаша тарихы, кәсіби-этикалық принциптері  

Психодиагностикадағы  объективтілік  көрсеткіштері.  Өлшеудің  стандартты  қатесі. 

Диагностикалық  әдістерге  қойылатын  талаптар.  Психодиагностикада  қолданылатын 

кәсіби-этикалық  принциптер.  Психодиагност  әрекетінің  нәтижелігінің  көрсеткіштері. 

Психодиагностика дамуының тарихы. ХХ ғасырға дейін тест әдістерінің пайда болуы. 

ХХ  ғасырдың  басында  психологиялық  және  педагогикалық  тестерді  қолдану 

тәжірибесі. 

АҚШ 

тест 

әдістерінің 

дамуы. 

Ресей 

және 

шет 

елдерде 

психодиагностиканың 

даму 

тарихы. 

Әр 

түрлі 

ғылыми 

бағыттарда 

психодиагностикалық амалдардың шығарылуы. Интеллект тестерінің даму тарихы.  

7.

 

Психодиагностиканың 

психометрикалық 

негіздері 

(тестік 

нормалар,  

шкалалар)  

Тестік  нормалар.  Сынақтар  (тестер)  дифференциалды-психологиялық  ерекшеліктерді 

өлшемдеу  құралы  ретінде.  Тестік  нормалар  және  оларды  тексеру.  Диагностикалық 

нормалардың түрлері: абсолютті, статикалық, критериалық. Әр түрлі диагностикалық 

нормаларды  қолдану  шегі:  арнайы  қабілеттер  диагностикасы  және  әмбебап  мінездік 

диагностикасы. Тест нормаларының статистикалық негізделуі. Қалыптылықты тексеру 

және нормалардың тұрақтылығын тексеру.  

Психодиагностикалық өлшеулердің статистикалық принциптері. Мәліметтердің негізгі 

түрлері.  Өлшеулердің  шкалдары  және  деңгейлері.  Айнымалылардың  бір  бірімен 

байланыс мөлшері.  

8.

 

Психодиагностикадағы сенімділік пен валидтілік түсінігі  

Сенімділік.  Өлшеу  қатесі  формуласындағы  тестің  дәлдігі  мен  сенімділігінің 

байланысы. Сенімділік түрлері: ретесттік, синхронды сенімділік. Сенімділікті тексеру 

процедуралары: параллель формаларды салыстыру, тест-ретест. Сенімділік өлшемдері. 

Сұрақтамалардың  сенімділігі.  Әлеуметтік  жағымды  көріну  түсінігі  және  сол  сияқты 

мотивациялық бұрмалаулар. Жалған жауаптарды тексеретін шкалалар. Ішкі келісімдік. 

Мәліметтердің дұрыстылығын компьютер арқылы бақылау.  

Валидтілік. Валидтілік және оның түрлері. Критерийлердің түрлері. Болжамдық және 

сол  мезеттік  валидтілік.  Эмпирикалық  валидтіліктің  әдістері.  Валидтіліктің 

сенімділікке тәуелділігі. Валидтілік және дұрыстылық.  

9.

 

Тұлға психодиагностикасы 

Тұлға  модельдеріне  қатысты  теоретикалық  құрылымдардың  әр  түрлілігі.  Тұлғалық 

сұрақтамалардың  күшті  және  әлсіз  жақтары.  ММРІ  және  16  PF  сұрақтамаларының 

теоретикалық  негіздері,  негізгі  шкалалар  және  оларды  пайдаланудың  жалпы 

ерекшеліктері.  Проективті  әдістер  және  олардың  негізгі  белгілері.  Розенцвейг,  ТАТ, 

Роршах  тесті,  Люшердің  түстерді  таңдау  тестермен  жұмыс  істеу  ерекшеліктері  және 

олардың  теоретикалық  негіздерін,  шкалаларын  қысқаша  сипаттау.  Мінездің 

патологиясын  анықтауға  арналған  диагностика.  Патопсихологиялық  зерттеудің 

міндеттері мен ерекшеліктері. Эксперименттік психологияның әдістері.  

10.

 

Интеллект психодиагностикасы 

Интеллекті  анықтаудағы  негізгі  амалдар  және  олардың  модельдері.  Интеллектің 

факторлық  модельдері  (Спирмен,  Кэттелл,  Терстоун,  Гилфорд).  Интеллектің 

когнитивті  модельдері.  М.Холоднаяның  металды  тәжірибе  концепциясы.  Интеллект 

диагностикасы.  Психометрикалық  негіздері.  Дж.Равеннің  прогрессивті  матрицалары. 

Д.Векслер тесті. Интеллект құрылымы тестері.  

 

Әдебиет 

 

ТУ Ф 702–49–14. (Магистратура/докторантура) мамандығы бойынша қабылдау емтихандарының 

бағдарламасы (магистратура/докторантура). ТУ СМЖ. Бірінші басылым 

15 

 

1.

 

Олпорт Г. Становление личности. – М.: Смысл, 2002.  

2.

 

Петренко В.Ф. Основы психосемантики. М, Питер, 2005.  

3.

 

Психология внимания / Под ред. Ю.Б. Гиппенрейтер, В.Я. Романова. М.: АСТ, 

2008. 

4.

 

Психология индивидуальных различий / Под ред. Ю.Б.Гиппенрейтер, В.Я. 

Романова. М: АСТ, 2008.  

5.

 

Психология личности: Тексты / Под ред. Ю.Б.Гиппенрейтер, А.А.Пузырея. - М. 

2008.  

6.

 

Психология мотивации и эмоций / Под ред. Ю.Б.Гиппенрейтер, М.В.Фаликман. М.: 

ЧеРо, 2006. 

7.

 

Психология ощущений и восприятия / Под ред. Ю.Б. Гиппенрейтер, В.В. 

Любимова, М.Б. Михалевской. М., 2002 

8.

 

Психология памяти / Под ред. Ю.Б. Гиппенрейтер, В.Я. Романова. М.: ЧеРо, 2002. 

9.

 

Психология эмоций. Автор-составитель В.К.Вилюнас. М., Питер, 2004 

10.

 

Ребер А. Большой толковый психологический словарь. В 2-х томах. М.: Вече, АСТ, 

2000.  

11.

 

Роджерс К. Взгляд на психотерапию. Становление человека. – М.: Прогресс,1994.  

12.

 

Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. СПб, Питер, 2002. 

13.

 

Современная психология мотивации / Под ред. Д.А.Леонтьева. М.: Смысл, 2002. 

14.

 

Соколова Е.Е. Введение в общую психологию. Общая психология. В 7т.т. Под ред. 

Братуся Б.С. Т.1. М.: Академия, 2008. 

IV. «Медициналық психология»

 

пәні 

 

1.

 

Қазіргі медициналық психологияның пәні мен құрылымы  

Медициналық  психологияның  пәні  мен  объектісі.  Медициналық  психологияның 

қазіргі  күйі  және  даму  тарихы.  Медициналық  психология  ғылымының  бір  саласы 

ретінде,  оның  басқа  ғылымдармен  байланысы.  Қазіргі  заманғы  медициналық 

психологияның негізгі бөлімдері: нейропсихология, патопсихология, психосоматика. 

Медициналық  психологтардың  іс-әрекетінің  негізгі  бағыттары.  Еліміздің  емдеу 

мекемелеріндегі медициналық психологтардың қызметтері мен штаттық нормативтері. 

Медициналық  психологтар  іс-әрекеттерінің  этикалық  және  құқықтық  аспектілері. 

Медициналық  сараптаманың  әртүрлі  міндеттерін  жүзеге  асырудағы  медициналық 

психологтардың рөлі.   

2.

 

Психопатология  негіздері.  Патопсихологиялық  зерттеулердің  әдістері  мен 

процедуралары  

Патопсихологияның  пәні  мен  міндеттері.  Психоневрологиялық  мекемелердегі 

патопсихологтардың  негізгі  функциялары.  Клиникалық-нозологиялық  диагностика 

мақсаттарында әксперименттік-психологиялық әдістерді пайдалану ұстанымдары.   

3.

 

Психикалық 

дизонтогенез 

түсінігі. 

Аномальды 

психикалық 

даму 

ерекшеліктерін анықтаушы факторлар  

Психиканың дамуын анықтайтын факторлар. Дамудың «біріншілік» және «екіншілік» 

дефектілері.  Психиканың  құлдырауы  мен  дамуының  сәйкестігі  мәселесі.  ЖПФ 

дизонтогенезі туралы түсінік. Дизонтогенездің параметрлері. ЖПФ бұзылуындағы жас 

ерекшелік факторының рөлі.  

4.

 

Аномальды  даму  түрлері:  психикалық  толық  жетілмеушілік,  кешіккен 

психикалық даму, дефицитарлық психикалық даму  

Ақыл-ойдың  артта  қалуының  моделіндегі  психикалық  толық  жетілмеу.  Негізгі 

клиникалық  формалар.  Ақыл-ойдың  артта  қалуындағы  психикалық  процестердің 

ерекшеліктері. Диагностика. Нақты эксперименттік-психологиялық әдістемелер.  

 

ТУ Ф 702–49–14. (Магистратура/докторантура) мамандығы бойынша қабылдау емтихандарының 

бағдарламасы (магистратура/докторантура). ТУ СМЖ. Бірінші басылым 

16 

 

Кешіккен  психикалық  даму  (КПД).  КПД-ың  этиологиясы.  КПД-ың  түрлері. 

Дифференциалды диагностика. КПД психологиялық түзету мәселелері.  

5.

 

Психикалық аурулар туралы жалпы түсінік. Аффективті сфера бұзылыстары  

Психикалық аурулардың ағымының себептері мен ерекшеліктері. Психикалық 

аурулардың, соматикалық ауруларға қарағанда, сапалық ерекшелігі. Эндогендік және 

экзогендік аурулар. Психикалық аурулардағы диагностикалау мен емдеудің қазіргі 

әдістері.  

6.

 

Шизофрения,  эпилепсия  ауруларының  клиникалық-психопатологиялық 

сипаттамасы 

Шизофрения  этиологиясы.  Шизофренияның  түрлері.  Шизофренияның  жалпы 

клиникалық-психологиялық 

сипаттамалары. 

Шизофренияның 

эксперименттік-

психологиялық  диагностикасы.  Шизофрения  жағдайындағы  ойлау,  эмоциялық 

процестердің және тұлға бұзылуының психологиялық сипаттамалары.  

Эпилепсия 

этиологиясы. 

Эпилепсияның 

жалпы 

клиникалық-психологиялық 

ерекшеліктері. Дірілдеме талмасы және оның түрлері. Эпилепсиялық және истериялық 

ұстамалар, олардың айырмашылықтары. Эпилепсия кезіндегі сананың бұзылуы, ойлау 

мен есте сақтаудың психологиялық ерекшеліктері.  

7.

 

Балалар мен ересектердегі невроздар 

Көңіл-күйдің  бұзылуының  негізгі  клиникалық  формалары.  Эмоционалды  сфераның 

бұзылуы. 

Жабырқаудың, 

мазасыздықтың, 

қорқыныштың 

феноменологиясы. 

Паникалық  бұзылулар.  Фобиялар.  Постравматикалық  стрестік  бұзылулар.  Тұлғаның 

эмоционалды сферасындағы бұзылуларды түсінуге психологиялық бағыттар. Олармен 

психокоррекциялық және психотерапевтік жұмыстардың негізгі бағыттары. 

8.

 

Психикалық  іс-әрекеттің  бұзылуы:  сана  бұзылысы  мен  танымдық 

процесстердің бұзылуы  

Сана  мен  танымдық  процестердің  бұзылыстары.  Сананың  бұзылуы  синдромы:  кома, 

ступор,  онейроид,  қарауытқан  сананың  күйі,  сананың  есеңгіреу  күйі,  делирий, 

деперсонализация.  Өте  құнды  идеялар,  олардың  құрылуының  психологиялық 

механизмдері.  Паранойя.  Сандырақ,  сандырақтың  түрлері.  Тұлға  мен  қабылдаудың 

бұзылуы. Зейіннің бұзылуы. Есте сақтаудың бұзылуы. Ерік және оның бұзылыстары. 

Танымдық психикалық процестердің бұзылуын зерттейтін әдістер.  

9.

 

Тұлғалық аномалиялар және эмоцияның патологиясы. 

Эмоциялар  және  олардың  патологиялық  өзгеруі.  Эмоциялар  және  стресс. 

Эмоциялардың 

психофизиологиялық 

механизмдері. 

ОЖЖ 

органикалық 

зақымданғандағы аффективті бұзылыстар. Физиологиялық және патологиялық аффект. 

Эмоционалды  бұзылулардың  диагностикасы  мен  коррекциясы.  Аддиктивті  жүрыс-

тұрыс.  Маскүнемдік.  Нашақорлық.  Дағдарыс  кезіндегі  тұлға  және  суицидология 

мәселесі.  

10.

 

Нейропсихология саласының пәні мен міндеттері  

Нейропсихология  пәні  және  нейропсихологияның  бағыттары.  Психикалық 

процестердің  құрылымын  ашудағы  нейропсихологияның  үлесі.  Психикалық  іс-

әрекеттің  милық  негіздерін  нейропсихологиялық  талдау.  ЖПФ-ң  жүйелік 

ұйымдасуындағы Лурияның ілімі. Ми құрылысының көлденең және тікдік ұйымдасуы. 

Нейропсихологиялық синдромдардың әртүрлі түрлерінің сипаттамалары.  

11.

 

Шығармашылық іс-әрекет психологиясы 

Қиял  бейнелерді  құру  процесі  ретінде.  Қиялдың  психологиялық  табиғаты.  Қиял 

түрлері.  Шығармашылық  ойлау  мен  қиялды  біріктіру  нәтижесі  ретінде. 

Шығармашылық  іс-әрекет  түрлері  және  оның  ерекшеліктері.  Шығармашылық 

ойлаудың ерекшелігі.    

12.

 

Психосоматиканың пәні мен міндеттері  

 

ТУ Ф 702–49–14. (Магистратура/докторантура) мамандығы бойынша қабылдау емтихандарының 

бағдарламасы (магистратура/докторантура). ТУ СМЖ. Бірінші басылым 

17 

 

Психосоматика пән аралық сала ретінде. Психикалық пән соматикалықтың байланысы 

мәселесі.  Психосоматикалық  мәселе  және  оны  шешу  бағыттары.  Психосоматиканың 

дамуының  философиялық  медициналық  алғышарттары.  Соматикалық  аурулардың 

пайда  болуы  мен  өтуіндегі  психикалық  факторлардың  рөлі.  Психосоматикалық 

аурулар. Психосоматикалық аурулардың негізгі теориялары.  

13.

 

Соматикалық аурулар клиникасындағы психологиялық мәселелер  

Аурудың  ішкі  көрінісі.  Созылмалы  соматикалық  аурулардың  тұлғалық  өзгерістері. 

Тұлғаның  арнайы  ерекшеліктері  және  ауру.  Түрлі  кезеңдердегі  соматикалық 

ауруларды  түзету  мен  реабилитациялаудың  психологиялық  аспектілері.  Ауру 

адамдарды 

психологиялық 

коррекциялаудың 

және 

әлеуметтік-еңбектік 

реабилитациялаудың  жалпы  аспектілері.  Дәрігердің  тұлғалық  ерекшеліктерінің 

маңызы. Эмпатияның мәні.  

 

Әдебиет 

1.

 

Роджерс К. Взгляд на психотерапию. Становление человека. – М.: Прогресс,1994.  

2.

 

Рубинштейн С.Л. Основы общей психологии. СПб, Питер, 2002. 

3.

 

Современная психология мотивации / Под ред. Д.А.Леонтьева. М.: Смысл, 2002. 

4.

 

Соколова Е.Е. Введение в общую психологию. Общая психология. В 7т.т. Под ред. 

Братуся Б.С. Т.1. М.: Академия, 2008. 

5.

 

Солсо Р. Когнитивная психология. М., 1996 (или более поздние издания).  

6.

 

Тихомиров О.К. Психология мышления. М., 2002 (или более поздние издания)  

7.

 

Фабри К.Э. Основы зоопсихологии. М.: УМК "Психология", 2000.  

8.

 

Фаликман М.В. Внимание. Общая психология. В 7т.т. Под ред. Братуся Б.С. Т.2. 

М.: Академия, 2006. 

9.

 

Фейджер Р., Фейдимен Д. Личность. Теории, эксперименты, упражнения. СПб.-М., 

2001. 

10.

 

Фрейд З. Психология бессознательного. М., 1998. 

11.

 

Франкл В. Человек в поисках смысла. - М.: Прогресс, 1990. 

12.

 

Фромм Э. Бегство от свободы. М.: Прогресс, 1990.  

 

жүктеу/скачать 366,41 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: