Сутегінің артығы қан ақуыз-мен бейтараптанады. 4 Көмірқышқылы карбангидраза фермңенттын әсерінен су мен СО2-ге. 2 Сутегі иондары эритроцит пен тін жас-на еніп, олардан калий, натрий, кальций босап шығады; 3 Қышқыл өнімдер гидрокарбонаттармен әрекеттесп, көмір қышқылы мен бейтараптанған қышқылдың натрий тұзы босап шығады. 1 Билет -8 1.Ісінулер, анықтамасы. Ісінудің патогенездік жайттары, сипаттамасы.
Ісіну - қан мен тіндер арасында су алмасуынын бүзы- лыстарынан тінаралык кеңістіктерде сүйықтың артық жиналып қалуы. Сүйықтың дене қуыстарында жиналуын шемен дейді. Іш қуысы сулануын іш шемені, өкпеқап қуысы сулануын гидроторакс, ми қарыншалары сулануын - гидроцефалус, жүрекқ- ап қуысы сулануын гидроперикардиум деп атайды.
Ісіну көптеген аурулар кездерінде болатын біртектес дерттік үрдіс. Қан мен тіндердің арасында су алмасуы микроциркуляциялық арнада қылта- мырлардың қабырғалары арқылы болады. Ісінудің даму жолдарында:
•қылтамырлар ішінде қан қысымы көтерілуінің; •қанда онкотикалық қысым төмендеуінің;
қылтамырлардың қабырғаларынын өткізгіштігі жоғарылауының;
• лимфа ағуы баяулауының; су мен электролиттер алмасуының жүйкелік және гуморалдық реттелуі бұзылыстарының;
• тіндерде және тінаралық кеңістіктерде осмостық және онкотика- лық қысымдардың көтерілуінің - маңызы өте зор. Лимфа ағуының баяулауы кезінде жасуша аралық сүйықта онкотикалық қысым біршама көтеріледі. Ас түзын артық пайдаланғанда немесе бүйрек қызметі бүзылғаанда жасуша аралық кеңістіктерде натрий иондары жиналып қалуы мүмкін Осы келтірілгендерге байланысты ісінудің бірнеше себепшарттарын (факторларын) ажыратады. Қылтамырлар ішінде қан қысымы көтерілуіне әкелетін факторды гемодинамикалық фактор, қанда онкотикалық қысымды төмендететін факторды онкотикалык фактор, қылтамырлардың қабырғаларының өткізгіштігін жоғарылататын факторды қантамырлық фактор, лимфа ағуын баяулататын факторды лимфогендік фактор, су мен электролиттер алмасуының реттелуі бүзылыстарына әкелетін факторды жүйкелік-эндокриңдік фактор, тінаралық кеңістіктерде осмостық-онко- тикалық қысымдарды көтеретін факторды тіңдік фактор - деп атайды.